کلمه جو
صفحه اصلی

ببرک کارمل

دانشنامه عمومی

بَبرَک کارمِل (به انگلیسی: Babrak Karmal) سیاست مدار کمونیست افغانستان، نظریه پرداز لنِنیست و از اعضای کمیته مرکزی حزب دمکراتیک خلق افغانستان بود. وی ریاست جمهوری افغانستان را در دهه ۱۹۸۰ میلادی بر عهده داشت.
وبگاه اطلاعاتی پندار- صفحه احزاب و سازمانهای سیاسی
وبگاه اطلاعاتی ببرک کارمل
وبگاه اطلاعاتی درباره حزب دموکراتیک خلق افغانستان
زندگینامه ببرک کارمل
او سیاست مداری افغان بود که از ۱۹۷۹ تا ۱۹۸۶ در دوران مداخلهٔ شوروی سومین رئیس جمهور جمهوری دموکراتیک افغانستان بود. پیش از این که رئیس دولت شود، یکی از مبارزین بزرگ چپ و انقلابی در صحنه سیاسی افغانستان بود. ببرک کارمل صلاحات گسترده ای را در برنامه های حزبی و نهادهای دولتی وارد کرد. کارمل سیاست های تند حزب و دولت تحت رهبری حزب دموکراتیک خلق را تا حد زیادی ملایم کرد و برای نخستین بار مشارکت ملی در نهادهای دولتی را مطرح کرد و تا حدود زیادی آن را به اجرا گذاشت. او همچنین زمین های تقسیم شده میان کشاورزان و افراد بی زمین را پس گرفت به صاحبان آن ها واگذار کرد و دیدگاه حزب را دربارهٔ مذهب، جامعه و سیاست هم تغییر داد. کارمل همچنین هزاران زندانی سیاسی را از بند آزاد کرد. سیاست های تند حزب دموکراتیک خلق در زمان نورمحمد تره کی و حفیظ الله امین با واکنش های منفی مردم تا مرز شورش عمومی مواجه شد، هرچند حمایت غرب و کشورهای اسلامی هم از این شورش مؤثر بوده است. در پیش گرفتن سیاست میانه رو توسط ببرک کارمل تا حدودی نتیجه فهم و آگاهی او از پیامدهای سیاست تند حزب در گذشته دانسته می شود. اما کارمل به دلیل این که با حمایت شوروی سابق و به ویژه پس از اشغال نظامی افغانستان توسط ارتش سرخ شوروی در ششم جدی ۱۳۵۸، به قدرت رسید، اصلاحات او هم باعث کاهش شورش در کشور نشد.
ببرک کامل در ۱۶ جدی ۱۳۰۸ (۶ ژانویه ۱۹۲۹) در دهکدهٔ کمری واقع در شرق کابل زاده شد. در لیسه (دبیرستان) آلمانی زبان امانی در کابل درس خواند و در سال ۱۹۴۷ وارد دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه کابل شد. در آنجا او برای بار اول با فعالین سیاسی مارکسیست آشنا می گردد. کارمل بزودی رهبر جنبش دمکراتیک دانشجویان ویش زلمیان (جوانان بیدار) گردید.
کارمل در اواسط دههٔ ۱۹۵۰ به دلیل فعالیت های ضد رژیم زندانی شد. در سال ۱۹۵۶ از حبس رها شد و به عنوان کارمند در وزارت برنامه و بودجه منصوب گردید. کارمل در سال ۱۹۵۷ با نام مستعار مرید یک پلاتفرم کمونیستی تأسیس کرد. در تاریخ ۱ ژانویه ۱۹۶۵ همراه با ۲۹ نفر رفقایش و نورمحمد تره کی از نویسندگان و اعضاء این سازمان، حزب دموکراتیک خلق افغانستان را بنیانگذاری کرد. در سال های ۱۹۶۵ و ۱۹۶۸ هربار برای چهار سال به عنوان نماینده در پارلمان افغانستان انتخاب گردید.

دانشنامه آزاد فارسی

بَبْرک کارمَل (افغانستان ۱۹۲۶ـ مسکو ۱۹۹۶)
بَبْرک کارمَل
سیاستمدار و رئیس جمهور افغانستان . پدرش ژنرال محمد حسین از نزدیکان خانوادۀ سلطنتی افغانستان و محمد داود خان بود . کارمل که به زبان فارسی صحبت می کرد و سخنوری زبردست بود ، در ۱۹۴۸ وارد دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی کابل شد و فعالیت های سیاسی خود را از انجمن ها و اتحادیه های دانشجویی دانشگاه آغاز کرد. در دوران نخست وزیری سردار محمد داود خان ، به دلیل تمایلات مارکسیستی برای مدت دو سال زندانی و در ۱۹۵۶ از زندان آزاد شد. در ۱۹۶۴ به کلی از خدمات دولتی کناره گرفت و وارد فعالیت های سیاسی شد. در ۱۹۶۵ با همکاری نورمحمد تره کی و حفیظ الله امین «حزب دموکراتیک خلق افغانستان » را پایه گذاری کرد و در نخستین انتخابات پس از تصویب قانون اساسی جدید به مجلس افغانستان راه یافت . کارمل از حمایت دولت شوروی برخوردار و در حزب خلق افغانستان ، نایب دبیر کل نورمحمد تره کی بود. با انشعاب حزب پرچم از این حزب در ۱۹۶۷، وی رهبر حزب «پرچم » شد. پس از کودتای ۲۷ آوریل ۱۹۷۸، دولت نورمحمد تره کی به تساوی از دو حزب انتخاب شد ولی به تدریج اعضای حزب پرچم برکنار و تصفیه شدند. کارمل در پنجم ژوئیه ۱۹۷۸ به عنوان سفیر افغانستان در چکسلوواکی انتخاب شد. پس از مداخلۀ نظامی شوروی و خلع ید و قتل حفیظ الله امین در ۲۷ دسامبر ۱۹۷۹، کارمل رئیس جمهوری افغانستان شد. کارمل در مه ۱۹۸۶ برکنار شد و نجیب الله که او نیز از اعضای حزب پرچم بود، به ریاست جمهوری افغانستان رسید.


کلمات دیگر: