واقعیت

واقعیت مجموع یا جمیع همه آن چیزی است که واقعی است یا هستی مند است؛ بر خلاف آنچه که صرفا موهومی (ابژهٰ ذهن) است. این عبارت همچنین برای اشاره به شأن هستی شناختی چیزها استفاده می شود که نشان گر موجودیتشان است. در اصطلاح فیزیکی واقعیت کلیت جهان است؛ چه شناخته شده و چه ناشناخته باشد.
فرضیه "مغز در خمره"
"برهان رویا" (Dream argument)
شیطان فریبکار دکارت
فرضیه "پنج دقیقه" (Five minute hypothesis)
فرضیه ماتریکس (Matrix) یا واقعیت شبیه سازی شده
اگر بگوییم آنچه در جهان هستی به صورت عینی دیده می شود؛ واقعیت نام دارد. در این نام گذاری؛ در حالی که جهان و همه چیز در آن واقعی هستند، همه چیزهایی که وجود ندارد خارج از دایرهٔ واقعیت در نظر گرفته شده و ناموجود محسوب می شوند. برای مثال: اینکه درخت از جملهٔ گیاهان است، برگ درخت مو در تابستان سبز است یا تنهٔ درخت سرو به رنگ قهوه ای است به مواردی واقعی اشاره دارند و ما با گفتن این جملات واقعیت هایی را بیان می کنیم. اما این جملات که انسان خواهان دستیابی به سعادت و خوشبختی است یا تحصیل دانش باعث تکامل انسان می گردد؛ اشاره به حقیقت هایی دارند؛ نه واقعیات. واقعیت می تواند شامل اشکال شناختی (افکار) هم باشد، زیرا آن ها در سیستم فیزیکی ذهن انسان رمزگشایی می شوند.
ریشهٔ کلمهٔ واقعیت از «وَقَعَ» به معنای رویدادن یا اتفاق افتادن است. واقعیت اشاره به امور عینی یا اموری که اتفاق می افتند دارد؛همچنین این واژه به معنای واقع شدن، فرود آمده، قرار گرفته، برقرار و نیز به معنی حقیقت امر اعمال شده؛ است.
حتی در هنر نیز واقع گرایان (رئالیست ها) کسانی هستند که به دقت واقعیت های عینی را ترسیم می کنند. وابستگی علوم به طبیعت باعث شده است که ارتباط مشخصی بین علم و واقعیت وجود داشته باشد اما در برابر آن فلسفه یا مکاتب؛ بیش از آن که به واقعیات توجه کنند؛ در پی اثبات یا همگانی ساختن حقایق هستند.

واقعیت آنچه در جهان به صورت عینی دیده می شود، واقعیت نام دارد.
• «واقعیت همیشه بزرگ تر از آن چیزی است که می پنداریم.» -> چاک کلاسترمن

[ویکی فقه] واقعیت در فارسی به معنای اصالت داشتن واقع و عبارتست از آنچه حصول دارد. معادل این واژه در زبان فرانسوی ؛ Realisme در زبان انگلیسی ؛ Realism است و معادل لاتین ان نیز عبارتست ازRealismus. واقعی منسوب به واقع و مترادف امر وجودی، حقیقی، بالفعل و در مقابل امور خیالی و وهمی است. این واژه، عموما صفت اشیای واقعی قرار می گیرد؛ مثلا می گویند واقعیت تفکر ، یعنی مطابقت آن با واقع.
واقعیت مترادف یکی از معانی حقیقت و واقعی مترادف حقیقی می باشد. حقیقی که در فلسفه به چند معنا به کار می رود در اصلی ترین و پرکاربردترین معنایش عبارتست از شی ء واقعی و موجود بالفعل. طبق این اصطلاح واقعی در مقابل اعتباری قرار دارد که دارای تحقق نیست. مثلا می گوییم این دوست حقیقی است و می گوییم: چشم خود را گشودم و نوری را دیدم که گوئی فجر حقیقی است. اصطلاح واقعیت (Realite) به مجموع اشیاء بالفعل اطلاق می شود. چنانکه گفته می شود: کاش مردگان به سوی ما بازمی گشتند و از واقعیت هایی که در آخرت دیده اند، ما را آگاه می کردند.
سوفیست ها
آنچه در جهان خارجی دیده می شود و فعلیت دارد، واقعیت دارد و انسان می تواند به آنها علم پیدا بکند. اما افرادی که به نام سوفیست مشهور شده اند می گویند که ما نمی توانیم به اشیاء و اموری که اتفاق می افتند علم پیدا بکنیم. این واژه که کلمه ای یونانی است در اصل به معنای حکیم بوده است اما از آنجا که گروهی از دانشمندان معاصر سقراط که به حقایق ثابت اعتقاد نداشته اند و هیچ چیزی را قابل شناخت قطعی و جزمی نمی دانستند، به نام "سوفیست" خوانده می شدند، کم کم این واژه معنای اصلی خود را از دست داد. این افراد برخلاف نظر عوام و خواص، منکر هر نوع واقعیتی بوده اند و ادعا داشته اند که امری به عنوان واقعی خارجی وجود ندارد و همه اینها نتیجه اوهام ماست. این ادعا، خودش مستلزم علم داشتن به واقعیت و واقعیت داشتن علم است. لذا سوفیست ها از این نظر افراطی دست برداشته و گفتند همه چیز مشکوک است و علم به هیچ واقعیتی امکان پذیر نیست. این افراد بر اساس نظریاتی که در مورد واقعیت و علم به آن دارند به چند دسته تقسیم می شوند که بحث با هرکدام از آنها راه حل خودش را دارد.
← اقسام نظریات سوفیستها
۱. ↑ صلیبا، جمیل، فرهنگ فلسفی، ص۶۵۷، ترجمه منوچهر صانعی دره بیدی، تهران، انتشارات حکمت، ۱۳۶۶ه. ش، چاپ اول.۲. ↑ طباطبایی، محمدحسین، نهایه الحکمه، ص۳۱۴، قم، نشر اسلامی، ۱۴۲۲ق، چاپ شانزدهم.۳. ↑ صلیبا، جمیل، فرهنگ فلسفی، ج۱، ص۳۱۹.۴. ↑ صلیبا، جمیل، فرهنگ فلسفی، ص۶۵۷.۵. ↑ علامه طباطبایی، نهایه الحکمه، ص۱۲۵.۶. ↑ مصباح یزدی، محمد تقی، آموزش فلسفه، ج۱، ص۲۵_ ۲۶، تهران، نشر امیر کبیر، ۱۳۸۲ه. ش، چاپ سوم.۷. ↑ شیروانی، علی، ترجمه و شرح نهایه الحکمه، ج۳، ص۱۳۵، قم، نشر بوستان کتاب، ۱۳۸۶ش، چ هفتم.۸. ↑ علامه طباطبایی، نهایه الحکمه، ص۳۱۲_ ۳۱۳.۹. ↑ علی شیروانی، ترجمه و شرح نهایه الحکمه، ج۳، ص۱۲۵_ ۱۳۴.۱۰. ↑ مصباح یزدی، آموزش فلسفه، ج۱، ص۴۰.۱۱. ↑ علامه طباطبایی، نهایه الحکمه، ص۳۱۳.۱۲. ↑ صدر المتالهین، صدر الدین محمد، المظاهر الالهیة فی اسرار العلوم الکمالیة، ص۱۱۵، با مقدمه و تصحیح و تعلیق از سید محمد خامنه ای، تهران، نشر بیناد حکمت صدرا، ۱۳۸۷ ه. ش، چاپ اول.
منبع
...