الحصانة البرلمانیة
مصونیت پارلمانی
فارسی به عربی
دانشنامه عمومی
مصونیت پارلمانی از انواع مصونیت قانونی است که بر اساس آن اعضای مجالس نمایندگان و مجالس قانون گذاری از تبعات قانونی انجام وظایف خود مانند تحت تعقیب دادگاه قرار گرفتن یا اعلام جرم علیه آن ها، یا اعمال پلیسی معافند. این مصونیت محدود به دورهٔ نمایندگی نیست و پس از پایان دوره نیز نسبت به اعمالی که در دوران نمایندگی انجام شده، پابرجا می ماند. شرایط این مصونیت و شرایط رفع آن در کشورهای مختلف متفاوت است.
اردبیلی، محمدعلی. حقوق جزای عمومی. جلد ۲، تهران: نشر میزان، چاپ پنجم. ۱۳۸۳، شابک ۹۶۴-۵۹۹۷-۱۱-۹
مصونیت پارلمانی محمدرضا ویژه، سایت حقوق
فلسفهٔ وضع این مصونیت آن است که نماینده با توجه به شغل خود باید در مقام اظهار و گفتار آزاد باشد چرا که ممکن است در اظهارنظرها و گزارش های وی مطالب کذب یا توهین آمیز یا تحریک کننده راه یابد و عدم وجود مصونیت مخل وظایف نمایندگی او خواهد بود. چراکه نمایندگان در تصویب برخی قوانین، بیان برخی مطالب و برخی اعمال خود قطعاً در تعارض منافع با برخی مقامات دیگر قرار می گیرند و به همین جهت تحت فشار قرار دارند.
در ایران اصل۸۶ قانون اساسی به مصونیت پارلمانی اشاره کرده: «نمایندگان مجلس در مقام ایفای وظایف نمایندگی در اظهار نظر و رأی خود کاملاً آزادند و نمی توان آن ها را به سبب نظراتی که در مجلس اظهار کرده اند یا آرایی که در مقام ایفای وظایف نمایندگی خود داده اند تعقیب یا توقیف کرد.»
از مواردی که منجر به شکایت از نمایندگان مجلس و بررسی استفاده از این اصل در ایران شده است می توان به محکومیت به حبس حسین لقمانیان در سال ۱۳۸۱ اشاره کرد که با عفو لقمانیان از جانب رهبر و بازگشت وی به مجلس پایان یافت. همچنین علی مطهری در نطق پایانی خود در مجلس هشتم از دخالت سپاه در انتخابات مجلس انتقاد کرد که بیان شدن احتمال شکایت سپاه از او را در پی داشت و بعدها علیه او از طرف دادستانی اعلام جرم شد. در مجلس نهم حمید رسایی در نطق میان دستور ۲۸ آذر ۱۳۹۱ اظهاراتی در مورد پروندهٔ مهدی هاشمی و آزادی وی با قید وثیقه داشت که با واکنش دادستانی تهران در رد آن مواجه شد و دادستانی اعلام کرد که مراتب را جهت رسیدگی به دادستان ویژه روحانیت اعلام کرده است.
اردبیلی، محمدعلی. حقوق جزای عمومی. جلد ۲، تهران: نشر میزان، چاپ پنجم. ۱۳۸۳، شابک ۹۶۴-۵۹۹۷-۱۱-۹
مصونیت پارلمانی محمدرضا ویژه، سایت حقوق
فلسفهٔ وضع این مصونیت آن است که نماینده با توجه به شغل خود باید در مقام اظهار و گفتار آزاد باشد چرا که ممکن است در اظهارنظرها و گزارش های وی مطالب کذب یا توهین آمیز یا تحریک کننده راه یابد و عدم وجود مصونیت مخل وظایف نمایندگی او خواهد بود. چراکه نمایندگان در تصویب برخی قوانین، بیان برخی مطالب و برخی اعمال خود قطعاً در تعارض منافع با برخی مقامات دیگر قرار می گیرند و به همین جهت تحت فشار قرار دارند.
در ایران اصل۸۶ قانون اساسی به مصونیت پارلمانی اشاره کرده: «نمایندگان مجلس در مقام ایفای وظایف نمایندگی در اظهار نظر و رأی خود کاملاً آزادند و نمی توان آن ها را به سبب نظراتی که در مجلس اظهار کرده اند یا آرایی که در مقام ایفای وظایف نمایندگی خود داده اند تعقیب یا توقیف کرد.»
از مواردی که منجر به شکایت از نمایندگان مجلس و بررسی استفاده از این اصل در ایران شده است می توان به محکومیت به حبس حسین لقمانیان در سال ۱۳۸۱ اشاره کرد که با عفو لقمانیان از جانب رهبر و بازگشت وی به مجلس پایان یافت. همچنین علی مطهری در نطق پایانی خود در مجلس هشتم از دخالت سپاه در انتخابات مجلس انتقاد کرد که بیان شدن احتمال شکایت سپاه از او را در پی داشت و بعدها علیه او از طرف دادستانی اعلام جرم شد. در مجلس نهم حمید رسایی در نطق میان دستور ۲۸ آذر ۱۳۹۱ اظهاراتی در مورد پروندهٔ مهدی هاشمی و آزادی وی با قید وثیقه داشت که با واکنش دادستانی تهران در رد آن مواجه شد و دادستانی اعلام کرد که مراتب را جهت رسیدگی به دادستان ویژه روحانیت اعلام کرده است.
wiki: مصونیت پارلمانی
دانشنامه آزاد فارسی
(یا: مصونیت نمایندگان مجلس) به دو معنی به کار می رود: ۱. وضعیت خاصی که نمایندگان مجلس (پارلمان) دارند و تعقیب و مجازات کیفری ایشان در صورت ارتکاب جرم، باید با اطلاع مجلس و با تشریفات خاصی انجام شود؛ ۲. امتیازی که نمایندگان مجلس دارند و به موجب آن از تعقیب و توقیف به علت نظرات و اظهاراتی که در مقام انجام وظیفۀ نمایندگی ابراز می کنند مصون اند و اساساً قابل تعقیب نیستند. در قانون اساسی مشروطیت به موجب اصل ۱۲ مصونیت پارلمانی نمایندگان در صورت ارتکاب جرم پیش بینی شده بود؛ ولی پس از پیروزی انقلاب، در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مصونیت پارلمانی نمایندگان در صورت ارتکاب جرم پیش بینی نشده و تعقیب و مجازات کیفری نمایندگان مجلس شورای اسلامی مانند افراد عادی است. اصل ۸۶ قانون اساسی از نوعی مصونیت پارلمانی (سیاسی) برای اظهارات و تصمیمات نمایندگان سخن می گوید: «نمایندگان مجلس در مقام ایفای وظایف نمایندگی، در اظهارنظر در رأی خود کاملاً آزادند و نمی توان آن ها را به سبب نظراتی که در مجلس اظهار کرده اند یا آرایی که در مقام ایفای نمایندگی خود داده اند، تعقیب یا توقیف کرد». مصونیت پارلمانی صرفاً ناظر به اظهارنظر و رأی نمایندگان است و در صورتی که نماینده مرتکب جرم شود مصونیت ندارد و قابل تعقیب است. گرچه مصونیت پارلمانی ناظر به اظهارنظرهایی است که نماینده در دورۀ نمایندگی می کند، لکن پس از پایان مدت نمایندگی نیز جاری است و بنابراین نمی توان نماینده را به خاطر اظهاراتی که در زمان نمایندگی مجلس ابراز کرده است بعداً تعقیب کرد.
wikijoo: مصونیت_پارلمانی
پیشنهاد کاربران
مصونیت پارلمانی، عبارت از مجموعه ای تدابیر قانونی است که نماینده پارلمان را زیر پوشش حمایت خود می گیرد و از تعقیب قضایی یا اعمال پلیسی حفاظتش می کند. �به بیان دیگر مصونیت با هدف حمایت از نمایندگان پارلمان در مقابل تعقیب های قضایی سوء و تضمین آزادی اندیشه و عمل آنها صورت می گیرد. البته لازم به ذکر است که، این اصل به معنای مصونیت از مجازات نیست.
مصونیت پارلمانی Parliamentary Immunity : [ اصطلاحات مجلسی ] مصونیت نمایندگان مجلس از تعقیب کیفری پیش از سلب مصونیت به وسیله مجلس مطابق قوانین غالب کشورها، مصونیت نمایندگان شامل تمام مدت نمایندگی نمی شود بلکه منحصر به ایام اشتغال در مجلس است. براین اساس حتی د ایام تعطیل می توان نمایندگان مجالس مقننه را مانند سایر اشخاص دستگیر و تعقیب کرد مشروط بر اینکه ریاست مجلس از این قضیه آگاه شود.
مصونیت نمایندگان در مجلس شورای اسلامی حقی است که براساس اصل هشتاد و ششم قانون اساسی، نمایندگان برای انجام وظایف نمایندگی از آن برخوردار می گردند به گونه ای که در انجام وظایف خود از هرگونه تعقیب یا مجازات برکنار خواهند بود.
مصونیت نمایندگان در مجلس شورای اسلامی حقی است که براساس اصل هشتاد و ششم قانون اساسی، نمایندگان برای انجام وظایف نمایندگی از آن برخوردار می گردند به گونه ای که در انجام وظایف خود از هرگونه تعقیب یا مجازات برکنار خواهند بود.
کلمات دیگر: