کلمه جو
صفحه اصلی

دبیرستان کمال

دانشنامه عمومی

دبیرستان کمال از قدیمی ترین مدارس آموزش متوسطه تهران است که در سال ۱۳۳۶ در منطقه نارمک تهران احداث شد.
یدالله سحابی، یکی از مؤسسین نهضت آزادی ایران و حائز اولین دکترای علوم در ایران.
عباسعلی اسلامی، فعال فرهنگی- مذهبی در دهه های ۲۰ و ۳۰ ش؛ و مؤسس جامعه تعلیمات اسلامی.
اوایل دههٔ اول پس از جنگ جهانی دوم حاج شیخ عباسعلی اسلامی امتیاز دبستان اسلامی را برای نخستین بار گرفت و زیر عنوان جامعهٔ تعلیمات اسلامی، مدرسه ای در محلهٔ منیریه بر پا کرد.در این مدرسه علاوه بر برنامه های درسی وزارت فرهنگ، قرآن، فقه و اصول عقاید اسلامی تدریس می گردید.مدارس جامعه به مرور دارای شعبی شد که تا پیش از انقلاب اسلامی ایران به ۸۴ باب مدرسه رسید. در کنار این مدارس چند مدرسهٔ دولتی دیگر از جمله البرز، دارالفنون، ادب، مرو و چند مدرسهٔ خارجی چون ژاندارک و رازی به وجود آمد. دکتر یدالله سحابی بنیان گذاری یک مدرسهٔ علمی و اصولی در سطح بالا و کیفیت برتر را که همزمان بتواند اصول دین و اخلاق و باورهای اسلامی و ملی را تقویت نماید پیشنهاد کردند.دکتر سحابی در آن سال ها (۱۳۲۹) عضو شورای عالی فرهنگ بود و تلاش می کرد تا یکی از خواسته هایش که طرح تأسیس دانش سرای تعلیمات دینی بود در آن شورا به تصویب برسد. حال زمان مناسبتری پیش آمده بود تا دومین خواستهٔ ایشان یعنی تأسیس مدرسه تحقق پیدا کند. از این رو صندوقی برای سرمایه گذاری علاقه مندان به مدرسه ایجاد شد.
در دوران حکومت ملی دکتر مصدق همزمان با تأسیس صندوق مسئلهٔ ناشناس بودن مالک زمین های نارمک بر ملا گشت و بانک ساختمانی موظف شد برای نیازمندان در آن مکان خانه سازی کنند. از این رو دکتر سحابی و یارانش به فکر تهیه زمین در شهرک جدید افتادند تا مدرسه ای بزرگ تأسیس نمایند. چون تقاضای زمین می بایست از طرف یک شخصیت فرهنگی باشد از شیخ عباسعلی اسلامی خواسته شد که وی این تقاضا را بنماید. زمین هم از سوی بانک ساختمانی واگذار گردید و با پولی که در صندوق گرد آمده بود و با کمک مردم بنای مدرسهٔ کمال نهاده شد و وزارت فرهنگ نیز در تاریخ ۱۰/۱۰/۱۳۳۶ طبق رای نهصد و چهل و دومین جلسه شورای عالی فرهنگ اجازهٔ تأسیس دبیرستان کمال را صادر نمود. مدرسه در زمینی به مساحت بالغ بر ۶۵۰۰ متر مربع بنا گردید. ساختمان آن در سه طبقه و در طی دو سال به پایان رسید. مخارج مدرسه توسط اشخاص خیّر و نیکوکار و کمک های فرهنگی و اوقافی و نیز کمک سید حسین طباطبایی بروجردی فراهم گردید.
فعالیت های دبیرستان کمال در این مدت پا را عرصهٔ دانش و اخلاق فراتر گذاشته و وارد حوزه سیاست گردید. تا جایی که عطار پور یکی از چهره های شناخته شد در سازمان امنیت ایران در یکی از گفتگوهای خود دربارهٔ سه مرکز اغتشاش در تهران از این دبیرستان نیز نام برد: ""مسجد هدایت به علت تبلیغات طالقانی، انجمن اسلامی مهندسان به علت فعالیت های آقای مهندس بازرگان و دبیرستان کمال نارمک به علت تلاش های آقای دکتر سحابی .""سرانجام با فشار ساواک در اسفند ماه ۱۳۵۲ امتیاز دبیرستان لغو گرید. ساختمان دبیرستان کمال پس از انحلال قریب یک سال خالی ماند و بیم آن می رفت که مورد اشغال و استفاده نادرست قرار گیرد. از این جهت مسئولین مؤسسه اخلاق در صدد برآمدند که آن را به مؤسسه خیریه دیگری واگذار نماید. در ابتدا با انجمن اسلامی پزشکان برای ایجاد یک بیمارستان عمومی مذاکره نمودند که مشخص گردید این انجمن قصد تخریب ساختمان را دارد و حاصل زحمات گذشته به هدر می رود؛ بنابراین هیئت امنای مؤسسهٔ فرهنگی "خدا پسند" که جمعی از خیرین و بازرگانان مشهور و دوستدار فرهنگ که قبلاً هم مدرسهٔ احمدیه اسلامی را در شرق تهران تأسیس کرده بودند مدرسه کمال را خریداری نمودند. پس از پیروزی انقلاب ۱۳۵۷ زمین و ساختمان آن جهت ارائهٔ آموزه های دینی و معارف اسلامی و آموزش علوم به صورت وقف اداره می شود.

دانشنامه آزاد فارسی

دبیرستانی معروف در تهران که به تربیت نیروهای مذهبی اشتهار داشت. بنای این دبیرستان در ۱۳۳۵ش آغاز و دو سال بعد افتتاح شد. ساختمان مدرسه با کمک های مالی و جمع آوری اعانات خیریه به پایان رسید و زیرمجموعۀ مؤسسه ای به نام مؤسسۀ فرهنگی اخلاق به شمار می رفت. یدالله سحابی بانی و مدیر اصلی دبیرستان، از مبارزان قدیمی و عضو برجستۀ نهضت مقاومت ملی و نهضت آزادی ایران بود. دیگر اعضای این مؤسسه، مهندس مهدی بازرگان، حاج کاظم طرخانی، حاج احمد بارزگان و حسین مزینی، همگی از رجال ملّی ـ مذهبی سرشناس، بودند. بسیاری از برجستگان انقلاب اسلامی و مبارزان علیه رژیم پهلوی در دبیرستان کمال شاغل یا محصل بودند، ازجمله دکتر بهشتی، دکتر محمّدجواد باهنر و محمدعلی رجایی. در ۱۳۴۵ که سران نهضت آزادی ازجمله دکتر سحابی در زندان بودند، رژیم شاه با انتصاب مدیران مورد اعتماد خود در دبیرستان کمال کوشید از تأثیر آن بکاهد و محیط آن را کنترل کند، امّا وجود اشخاص مبارز و مذهبی موانع و تنش های بسیاری برای آنان ایجاد کرد. سرانجام در ۱۳۵۳، از سوی ساواک و وزارت فرهنگ مجوّز دبیرستان باطل و تا پیروزی انقلاب اسلامی تعطیل شد. دبیرستان کمال پس از پیروزی انقلاب، ابتدا به واسطۀ قانون مصوب مجلس اول مبنی بر تعطیلی مدراس خصوصی که ملّی خوانده می شدند، به دولت واگذار، و بعدها با اجازۀ مجدد برای تأسیس همین مدارس، با عنوان غیر انتقاعی، به بنیانگذاران آن بازگردانده شد. این دبیرستان در منطقۀ نارمک در شرق تهران واقع است.


کلمات دیگر: