ساپاردا (Saparda) نام یکی از ایالات آشوریان در سرزمین ماد به مرکزیت دژی به همین نام بود. این ایالت به احتمال زیاد در سال ۷۱۰ پیش از میلاد از ایالت خارخار جدا شد. آشوریان در این ایالت قدرت چندانی نداشتند، به طوری که برای حفظ آن همواره متوسل به زور می شدند. ایالت ساپاردا در جنوب خط زنجان-قزوین کنونی واقع بوده است.
مادای
بیت کاری
به احتمال قوی قیام مادی ها در پیرامون نوروز آشوری سال - ۶۷۳ پ.م. - وقوع یافت. مقدمترین سؤال اسرحدون از هاتف مربوط به جریان شورشی مورخ به ماه ایار است و در آنجا دوساننی و مامی تیارشو همچون متحدان خشثریته وارد میدان نبرد شده اند. بنابراین پرسش های مربوط به نخستین مذاکرات خشثریته با دوساننی را باید به تاریخ مقدمتری منسوب دانست؛ بنا به جملات:
آیا مامی تیارشو به سخن او گوش خواهد داد … آیا امسال با اسرحدون دشمنی خواهد ورزید … این سؤال در آغاز سال و در ماه نیسان به عمل آمده بود.
خشثریته موفق به جلب مامی تیارشو و دوساننی گشت این سه تن پیشوای محلی یکی از سه نواحی بیت کاری، مادای و ساپاردا بودند. رئیسان آن نواحی که از طرف آشور انتخاب شده بودند، به منظور تسهیل مناسبات خویش با مردم محل و استفاده از نفوذ شخصی متنفذ، که تضمین حیات وی ضامن پرداخت خراج می شد در هر ناحیه ای کسی را به پیشوایی می شناختند و پیشوایان محلی که ویس پتی بود بدین وسیله دهیوپتی می شد. محتملا قدرت واقعی پیشوایان محلی که بر نفاذ حکم وی مبتنی بوده، از رئیسان آشوری نواحی کمتر نبود.
