کالیبر

کالیبر در سلاح های گرم به معنی قطر داخلی لوله سلاح یا قطر خارجی گلوله ای است که آن سلاح شلیک می کند.
۰/۲۲ اینچ یا کالیبر خفیف
۵٬۴۵ م م کالیبر کلاشنیکف از ۱۹۷۴ به بعد
۵/۵۶ م م کالیبر فشنگ متوسط ناتو (استاندارد جدید)
۰/۲۷۰ اینچ کالیبر بسیار رایج تفنگ های شکاری
۷/۶۲ م م کالیبر فشنگ پرقدرت ناتو (استاندارد قدیمی)
۰/۳۲ اینچ کالیبر سلاح کمری
۰/۳۸ اینچ کالیبر رولور اسپرینگ فیلد
۰/۴۵ اینچ کالیبر کُلت
۹ میلی متر کالیبر رایج سلاح کمری و مسلسل دستی
۰/۵۰ اینچ کالیبر مسلسل سنگین براونینگ و دوشکا معروف به «کالیبر ۵۰»
کالیبر معمولاً با میلی متر بیان می شود اما در کشورهای انگلیسی زبان گاهی از اینچ هم استفاده می شود.
امروزه کالیبر سلاح های سبک معمولاً بین ۴٫۵ تا ۱۲٫۷ میلی متر، کالیبر توپ های توپخانه ای معمولاً بین ۱۰۵ تا ۲۰۳ میلی متر است. گاهی از کالیبر برای نشان دادن طول لوله سلاح هم استفاده می شود. برای مثال وقتی گفته می شود که تانک تی-۷۲ به توپ ۱۲۵ میلی متری با کالیبر ۴۸ مجهز است به معنی آن است که طول لوله این توپ ۴۸ برابر قطر لوله یعنی ۶ متر است.
در زبان های اروپائی این واژه (Caliber یا Calibre) از واژه ایتالیایی کالیبرو (calibro) آمده که آن نیز خود از واژه عربی «قالب» گرفته شده که قالب هم از ریشه پارسی کال و واژه کالبد گرفته شده است.

کالیبْر (Caliber)
اندازۀ قطر درونی دهانۀ لولۀ توپ یا هر جنگ افزار دیگری که دارای لولۀ پرتاب باشد، برحسب میلی متر. معمولاً رده بندی توپ ها و خمپاره اندازها براساس اندازۀ کالیبر آن ها صورت می گیرد. مثلاً، توپ ۱۰۶میلی متری یا خمپارۀ ۸۱میلی متری.