کلمه جو
صفحه اصلی

چهاروجهی

فارسی به انگلیسی

tetrahedron, square, tetragon, quadrilateral, tetragonal

فرهنگ فارسی

[زمین‌شناسی] دیسۀ بلوری در بلورهای مکعبی با تقارن m و3 -4 یا 3 2 [فیزیک]‌ هرمی با قاعدۀ مثلث که هر چهار وجه آن مثلث متساوی‌الاضلاع است


جسمی است که از هر طرف بمثلث های مسطح محدود باشد هر یک از این مثلث های مسطح را وجه و اضلاع آنها را یال و انتهای یالها را راس چهار وجهی میخوانند .

لغت نامه دهخدا

چهاروجهی. [ چ َ / چ ِ وَ ] ( اِ مرکب ) جسمی
چهار وجهی
است که از هر طرف به مثلث های مسطح محدود باشد. هر یک از این مثلث های مسطح راوجه و اضلاع آنها را یال و انتهای یالها را رأس چهاروجهی میخوانند. خطی که دو رأس غیرواقع در یک وجه را به هم وصل میکند قطر چهاروجهی نامیده میشود. سطح جانبی هر چاروجهی مساوی است با مجموع سطح های وجوه جانبی آن. و مساحت چهاروجهی برابر است با مجموع مساحت های وجوه آن و یا به عبارت دیگر مساحت هر چهاروجهی برابر است با مجموع سطح جانبی و سطح قاعده آن. مقطع هرچهاروجهی مثلث است. هر هرم مثلث القاعده چهاروجهی است. از این قرار دو چهاروجهی که دارای قاعده های معادل و ارتفاع های برابر باشند، معادلند و هر منشور مثلث القاعده را میتوان به سه هرم مثلث القاعده یا سه چهاروجهی متعادل تجزیه کرد و حجم هر چهاروجهی ثلث حجم منشوری است که به همان قاعده و همان ارتفاع باشد. و چهاروجهی یکی از اجسام افلاطونی است. فضائی که با وجود هر چهاروجهی اشغال میشود با حجم آن چهاروجهی برابر است و حجم هر چهاروجهی مساوی است با ثلث حاصل ضرب مساحت قاعده در ارتفاع آن. چون بخواهیم حجم یک چهار وجهی را محاسبه کنیم نخست باید مساحت قاعده آن چهاروجهی را حساب کنیم. به این ترتیب که اگر طول قاعده مثلثی که در قاعده چهاروجهی قرار گرفته به اندازه L و ارتفاع آن به اندازه h باشد مساحت قاعده چهاروجهی عبارت است از: طول قاعده مثلث در نصف ارتفاع آن. یا: l.12h = S حال برای محاسبه حجم چهاروجهی گوئیم اگر ارتفاع چهاروجهی برابر با H باشد حجم آن مساوی است با: H.13S = V

دانشنامه عمومی

در هندسه، به یک چندوجهی که از چهار پهلوی مثلثی تشکیل شده باشد چهاروجهی می گویند در صورتی که سه وجه آن در هر گوشه به هم برسند.نبو
با به هم رسیدن سه سه ضلعی منتظم (مثلث متساوی الاضلاع) در هر رأس، چهاروجهی منتظم تشکیل می شود. مجموع زوایا در هر رأس برابر ۳ × ۶۰° = ۱۸۰° می شود که از ۳۶۰° کمتر است، بنابراین چهاروجهی منتظم جسم افلاطونی است.اگر هریک از لیگاندها در روی هر چهار گوشه یک چهار وجهی قرار گیرد و اتم مرکزی وسط چهار وجهی قرار گیرد شکل کمپلکس چهار وجهی است.
چهاروجهی منتظم با خودش مزدوج است. یعنی با وصل کردن نقطهٔ وسط وجه های آن یک چهاروجهی کوچکتر می توان ساخت (تعداد وجوه و رئوس چهاروجهی (۴) با هم برابر است). افلاطون و فیثاغوری ها باور داشتند که چهاروجهی منتظم، که نوک های تیز دارد، ساختاردهندهٔ عنصر آتش در هستی است.کپلر باور داشت که چهاروجهی منتظم مبین فاصلهٔ بین مشتری و مریخ در منظومه شمسی است.
بیست دوازده وجهی، که بیست وجهش مثلث متساوی الاضلاع و دوازده وجهش پنج ضلعی منتظمند، یک جسم ارشمیدسی است و می توان آن را با بریدن گوشه های دوازده وجهی منتظم یا بیست وجهی منتظم از وسط اضلاع ساخت. چهاروجهی بریده شده، که چهار وجهش شش ضلعی منتظم و چهار وجهش مثلث متساوی الاضلاعند نیز یک جسم ارشمیدسی است و می توان آن را با بریدن گوشه های چهاروجهی منتظم تا ۱۳ درصد طول اضلاع ساخت.

دانشنامه آزاد فارسی

چهاروجهی (tetrahedron)
در هندسه، حجمی صلب و چندوجهی۱، با چهار وجه سه گوش، به شکل هرمی۲ با قاعدۀ سه گوش. وجوه چهاروجهی منتظم به شکل مثلث های متساوی الاضلاع اند. در شیمی و بلورشناسی، شکل برخی از مولکول ها و بلورها به شکل چهاروجهی اند. مثلاً اتم های کربن۳ در بلور الماس۴ به شکل چهاروجهی های منتظمِ پیوندیافته متبلور می شوند. چهاروجهی منتظم مخروطی است با قاعدۀ مثلث که طول همۀ یال های آن مساوی است.
polyhedronpyramidcarbondiamond

فرهنگستان زبان و ادب

{tetrahedron} [زمین شناسی، فیزیک] [زمین شناسی] دیسۀ بلوری در بلورهای مکعبی با تقارن m و3 -4 یا 3 2 [فیزیک] هرمی با قاعدۀ مثلث که هر چهار وجه آن مثلث متساوی الاضلاع است


کلمات دیگر: