واپاشی هسته ای (فروپاشی هسته ای) به مجموعه فرایندهای مختلفی گفته می شود که در هستهٔ اتم های ناپایدار پرتوزا رخ می دهد و پرتوهایی تولید می کنند که به آن ها پرتوهای رادیواکتیو می گویند. در اثر واپاشی هسته ای پس از یک زمان تصادفی، هسته های بزرگ به هسته های کوچکتر و معمولاً پایدارتر تجزیه می شوند و ماده اولیه به تدریج از بین می رود. البته جرم مواد جدید تنها به میزان اندکی کمتر از ماده اولیه خواهد بود و انرژی آزاد می شود. گاهی این انرژی را می توان به صورت نیروی هسته ای مهار کرد یا می تواند به وسیله آلودگی پرتوزایی در زیست بوم رها شود که بسیار مخاطره آمیز خواهد بود. این فرایند یک پیشامد است، یعنی نمی توان زمان دقیق واپاشی یک اتم مشخص را پیش بینی کرد، البته نیمه عمر آن قابل تعیین است.
واپاشی های کلاسیک
در الکترودینامیک کلاسیک انتظار داریم که باید فقط ذرات باردار تشعشع کنند. در واقع گذارهای نوترونی نیز می توانند تولید تشعشع کنند، زیرا اولاً پروتون ها در هسته مجبور به تغییر مکان هستند تا مرکز جرم ثابت بماند، ثانیاً نوترون ها نیز مانند پروتون ها به علت داشتن گشتاورهای مغناطیسی تشعشع می کند.
واکنش های هسته ای عموماً به سه گروه زیر دسته بندی می شوند:
واپاشی های کلاسیک
در الکترودینامیک کلاسیک انتظار داریم که باید فقط ذرات باردار تشعشع کنند. در واقع گذارهای نوترونی نیز می توانند تولید تشعشع کنند، زیرا اولاً پروتون ها در هسته مجبور به تغییر مکان هستند تا مرکز جرم ثابت بماند، ثانیاً نوترون ها نیز مانند پروتون ها به علت داشتن گشتاورهای مغناطیسی تشعشع می کند.
واکنش های هسته ای عموماً به سه گروه زیر دسته بندی می شوند:
wiki: واپاشی هسته ای