کلمه جو
صفحه اصلی

بسمله

فرهنگ فارسی

بسم الله الرحمن الرحیم
( اسم ) بسم الله ( الرحمن الرحیم )
مخفف بسم الله . ماخوذ از تازی مخفف بسم الله الرحمن الرحیم . یا استعانت بنام خدا در خطابه و هر کاری کل امر ذی بال الم یبدا ببسم الله فهو ابتر . یا در تداول فقه و تفسیر اختلاف است که بسم الله در اول هر سوره آیه مستقلی است یا از آیات آن سوره است چنانکه صاحب شرایع بسمله را آی. از سور. حمد میشمارد و قرائت آنرا با سور. حمد واجب میداند .

لغت نامه دهخدا

( بسملة ) بسملة. [ ب َ م َ ل َ ] ( ع مص ) مصدر جعلی مانند حمدله و حوقله. بسم اﷲ گفتن. ( از اقرب الموارد ) ( از منتهی الارب ) ( از ناظم الاطباء ). بسم اﷲالرحمن الرحیم گفتن. ( از زوزنی ) ( فرهنگ نظام ). مصدر منحوت ازبسم اﷲالرحمن الرحیم گفتن. ( آنندراج ). بمعنی بسم اﷲ الرحمن الرحیم گفتن. ( غیاث ). || بر زبان آوردن جمله بسم اﷲ و از آن است گفته شاعر :
لقد بسملت لیلی غداةلقیتها
فیاحبذا ذاک الحدیث البسمل.
( از اقرب الموارد ).
|| در نزد مسیحیان : بسم الاب والابن و روح القدس. و در نزد مسلمانان بسم اﷲالرحمن الرحیم. ( از اقرب الموارد ). رجوع به بسم اﷲ الرحمن الرحیم شود.
بسمله. [ ب ِ م ِ ل َ / ل ِ ] ( ع اِ ) مخفف بسم اﷲ. ( از غیاث ) ( از ناظم الاطباء ). مأخوذ از تازی مخفف بسم اﷲ الرحمن الرحیم :
ابرو بنما که جان دهم جان
بی بسمله بسملم مگردان.
واله هروی.
از مصحف روی تو به پیشانی پرخون
بسمل شده تیغ تو صد بسمله دارد.
علی خراسانی ( از آنندراج ).
برسمت قارآن پنج محل وقف کرد
از زبر بسمله تا به سر نستعین.
قاآنی.
|| استعانت بنام خدا درخطابه و هر کاری : کل امر ذی بال لم یبداء ببسم اﷲ فهو اَبتر. || در تداول فقه و تفسیر اختلاف است که بسم اﷲ در اول هر سوره آیه مستقلی است یا از آیات آن سوره است چنانکه صاحب شرایع بسمله را آیه ای از سوره حمد میشمارد و قرائت آن را با سوره حمد واجب میداند. رجوع به شرایع چ 1307 هَ. ق. ص 21 و بسم اﷲالرحمن الرحیم شود.
بسمله . [ ب ِ م ِ ل َ / ل ِ ] (ع اِ) مخفف بسم اﷲ. (از غیاث ) (از ناظم الاطباء). مأخوذ از تازی مخفف بسم اﷲ الرحمن الرحیم :
ابرو بنما که جان دهم جان
بی بسمله بسملم مگردان .

واله هروی .


از مصحف روی تو به پیشانی پرخون
بسمل شده ٔ تیغ تو صد بسمله دارد.

علی خراسانی (از آنندراج ).


برسمت قارآن پنج محل وقف کرد
از زبر بسمله تا به سر نستعین .

قاآنی .


|| استعانت بنام خدا درخطابه و هر کاری : کل امر ذی بال لم یبداء ببسم اﷲ فهو اَبتر. || در تداول فقه و تفسیر اختلاف است که بسم اﷲ در اول هر سوره آیه مستقلی است یا از آیات آن سوره است چنانکه صاحب شرایع بسمله را آیه ای از سوره ٔ حمد میشمارد و قرائت آن را با سوره ٔ حمد واجب میداند. رجوع به شرایع چ 1307 هَ . ق . ص 21 و بسم اﷲالرحمن الرحیم شود.
بسملة. [ ب َ م َ ل َ ] (ع مص ) مصدر جعلی مانند حمدله و حوقله . بسم اﷲ گفتن . (از اقرب الموارد) (از منتهی الارب ) (از ناظم الاطباء). بسم اﷲالرحمن الرحیم گفتن . (از زوزنی ) (فرهنگ نظام ). مصدر منحوت ازبسم اﷲالرحمن الرحیم گفتن . (آنندراج ). بمعنی بسم اﷲ الرحمن الرحیم گفتن . (غیاث ). || بر زبان آوردن جمله ٔ بسم اﷲ و از آن است گفته ٔ شاعر :
لقد بسملت لیلی غداةلقیتها
فیاحبذا ذاک الحدیث البسمل .

(از اقرب الموارد).


|| در نزد مسیحیان : بسم الاب والابن و روح القدس . و در نزد مسلمانان بسم اﷲالرحمن الرحیم . (از اقرب الموارد). رجوع به بسم اﷲ الرحمن الرحیم شود.

فرهنگ عمید

۱. بسم اللّه الرحمن الرحیم.
۲. گفتنِ «بسم اللّه الرحمن الرحیم».

دانشنامه آزاد فارسی

رجوع شود به:بسم الله الرحمن الرحیم
wikijoo: بسمله

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] گفتن «بسم اللّه» یا «بسم اللّه الرحمن الرحیم» را بسمله گویند. احکام مربوط به آن در باب طهارت و صلات آمده است.
این مصدر به روش نَحت (تراشیدن ) از عبارت «بسم اللّه » ساخته شده است؛ همانگونه که مصدرهای حَیْعَله، حَوْلَقه، هَیْلَله، حَمْدَله و حَسْبَله نیز به این روش، یعنی از کنار هم نهادن پاره ای حروف یک عبارت ساخته شده اند.

رواج بسمله در زبان عرب
برخی معتقدند که واژه بسمله در زبان فصیح عرب رایج نبوده است، اما لغت شناسان صاحب نظری چون ابن سکّیت و مُطَرّزی استعمال آن را تأیید کرده اند.
از کاربرد این واژه در دوره پیش از اسلام اطلاعی در دست نیست و احتمالاً برای اولین بار در شعر ابن ابی ربیعه (۲۶ـ۹۳) ذکر شده است.

کاربرد بسمله در روایات معصومین
بسمله در روایات پیامبر و ائمه علیهم السلام به کار نرفته و فقط در روایتی که کفعمی از پیامبر صلی اللّه علیه وآله و سلّم نقل کرده به صورت مصدر استفاده شده است.

استفاده مسیحیان از بسمله
...
wikifeqh: انسان هر کاری را که میخواهد انجام دهد باید با بسم الله شروع کند و کلمه بسمله به معنای بسم الله الرحمن الرحیم می باشد.
فعل بسمل به معنای نوشت بسم الله و گفت بسم الله است. بسمله، مصدر جعلی مانند حمدله و حوقله و به معنای بسم الله گفتن و بسم الله الرحمن الرحیم گفتن است. «اقرء باسم ربک» یعنی بسم الله بگو.
wikifeqh: بسمله_(قرآن)
کلمات دیگر: