ماه گرفتگی یا خُسوف (نام قدیمی تر مَه گرفت) هنگامی روی می دهد که کره ماه در حالت بدر و وضعیت مقابله قرار داشته و سایه زمین بر روی آن بیافتد یا به عبارتی ماه وارد مخروط سایه زمین شود. (زمین بین ماه و خورشید قرار گیرد) زمین در حرکت مداری خود به دور خورشید سایه اش را، که در فضا در سمتی مخالف خورشید ممتد است، به دنبال می کشد. سایه زمین به شکل یک مخروط است که قاعده آن مقطع زمین و طول متوسط آن ۱٬۳۸۰٬۰۰۰ کیلومتر است. طول این سایه، بر اثر تغییر فاصله زمین از خورشید تا حدود ۴۰٬۰۰۰ کیلومتر نسبت به مبدأ متوسط تغییر می کند.
ماه در دام نیم سایه ماهنامه نجوم
وقتی از بالا به دائرةالبروج بنگریم به اشتباه گمان می کنیم که ماه گرفتگی باید ماهی یک بار اتفاق افتد. خطای این دید وقتی آشکار می شود که از پهلو نگاه کنیم. آنگاه روشن می شود که این سه جرم در حقیقت بر یک خط واقع نیستند. ماه در نتیجه میل مدارش با دائرةالبروج، می تواند از بالا یا پایین مخروط سایه، به فاصله ای که حداکثر ۳۲٬۰۰۰ کیلومتر می شود بگذرد. برای اینکه خسوف برقرار باشد باید دو شرط مهم زیر هم زمان با یکدیگر برقرار باشند:
بیشتر دیده شد که کره ماه نیمی از ماه را در زیر صفحه دائرةالبروج به سر می آورد و نیم دیگر را بالای آن. دو نقطه ای که در آن ها ماه صفحه دائرةالبروج را قطع می کند عقدتین نامیده می شود: یکی از این دو عقده رأس (گره شمالی) است و دیگری عقده ذنب (گره جنوبی). خط واصل این دو نقطه را خط عقده ها یا خط گره ها می نامند.
مدت دوام ماه گرفتگی نسبتاً زیاد است، زیرا قطر مخروط سایه زمین در نقطه ای که ماه از آن می گذرد، در حدود ۹٬۲۰۰ کیلومتر است. اگر ماه مخروط را به طور مرکزی قطع کند، نزدیک به دو ساعت در ماه گرفتگی کامل خواهد بود، زیرا قطر ماه در حدود ۳٬۵۰۰ کیلومتر و سرعت متوسط آن ۳٬۲۰۰ کیلومتر در ساعت است. سایه زمین ماه را کاملاً تاریک نمی کند. حتی وقتی که ماه گرفتگی کامل باشد ماه کاملاً مرئی است، ولی رنگ سرخ بی فروغی جای درخشش عادی آن را می گیرد. این فروغ مختصر معمول نور آفتابی است که از جو زمین به داخل مخروط سایه شکسته شده است. اجزای آبی و بنفش نور آفتاب بر اثر پراکندن در جو زمین، حذف می شوند و مؤلفه های سرخ نورند که قرص ماه را اندکی روشن می کنند.
wiki: مسعود اطیابی و نویسندگی مهدی آذرپندار و تهیه کنندگی هادی انباردار محصول سال ۱۳۹۵ است.
کامبیز دیرباز
فریبا کوثری
سارا خوئینی ها
الناز حبیبی
قاسم زارع
علی آقایی
شهرام عبدلی
ارسلان قاسمی
نیلوفر وهاب زادگان
فیلم سینمایی «ماه گرفتگی» به رویدادها و حوادث سال ۱۳۸۸ می پردازد
ماه گرفتگی (فیلم ۱۹۹۹). ماه گرفتگی (چینی: 月蚀، انگلیسی: Lunar Eclipse)؛ یک فیلم درام محصول کشور چین به کارگردانی وانگ کوانان با بازی یو نان است که در سال ۱۹۹۹ میلادی منتشر شد. بر خلاف دو فیلم بعدی کوانان که در جوامع روستایی متمرکز است، ماه گرفتگی یک درام شهری دربارهٔ یک زن و شوهر تازه ازدواج کرده است.
۱۹۹۹ (۱۹۹۹)
ماه گرفتگی (فیلم). ماه گرفتگی (چینی: 月蚀، انگلیسی: Lunar Eclipse)؛ یک فیلم درام محصول کشور چین به کارگردانی وانگ کوانان با بازی یو نان است که در سال ۱۹۹۹ میلادی منتشر شد. بر خلاف دو فیلم بعدی کوانان که در جوامع روستایی متمرکز است، ماه گرفتگی یک درام شهری دربارهٔ یک زن و شوهر تازه ازدواج کرده است.