کلمه جو
صفحه اصلی

عامر بن شراحیل

دانشنامه اسلامی

[ویکی اهل البیت] عامر بن شراحیل، معروف به شعبی کوفی از اهالی «حِمْیر» است؛ ولی از هَمْدان به شمار می آید. وی علامه عصر خویش بوده و او را اعلم فقها دانسته اند. ابن عُیینه گفته است که: «علما سه نفرند: ابن عباس در زمان خود، شعبی در زمان خود و ثوری در زمان خود».
وی حافظه ای چنان قوی داشت که می گفت هیچ سیاهی بر سفیدی ننوشتم و هیچ کس برای من حدیثی نقل نکرد، مگر آن که آن را حفظ کردم، و هیچ کس برایم حدیثی نگفت که از او بخواهم دوباره تکرار کند.
با این که عدّه ای شَعْبی را از دشمنان علی علیه السلام خوانده اند، جالب آن است که شهرستانی، وی را در زمره شیعیان ذکر می کند.
عامر بن شراحیل شعبی، معاصر ابراهیم نَخَعی بود؛ اما برخلاف ابراهیم، شَعْبی با بکارگیری رأی در استنباط احکام، مخالف بود و به حدیث بیشتر تمایل داشت به طوری که او را در برابر نخعی، محدث کوفه خوانده اند. شَعْبی، بیشتر به نقل اسرائیلیات از نومسلمانان ـ که پیش از آن، از اهل کتاب بودند ـ، مشهور است و قصص و اخبار یمن و مغازی را نیز روایت کرده است.
از آثار تاریخی او این عناوین است: المغازی، کتاب الفتوح، کتاب المبتدأ، کتاب الشوری، مقتل عثمان و مقتل الحسین علیه السلام. قطعه ای از المغازی او را خطیب بغدادی در دست داشته است. بخشی از کتاب الشوری و مقتل الحسین او هم در شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید آمده است.
از او، داستان منزلگاه «قصر بنی مقاتل» را به نقل از «مجالد بن سعید» روایت می کند.
او و پدرش نخستین کسانی بودند که به دعوت «مختار» پاسخ مثبت داده و حقانیت موضع او را گواهی کردند و در سال 67 هـ.ق همراه او به ساباط مدائن رفتند.
او پس از شکست «مختار» به «حجاج» دژخیم اموی پیوست آنگاه در سال 82 به «عبدالرحمن بن اشعث» روی آورد و بر ضد «حجاج» کارزار کرد و هنگامی که «عبدالرحمن» با شکست روبرو شد، از «قتیبة بن مسلم» فرماندار «حجاج» در «ری» تقاضا کرد که برایش امان بخواهد و او نیز برایش امان نامه گرفت و سرانجام ریاست دستگاه قضایی کوفه را در زمان «عمر بن عبدالعزیز» به عهده گرفت.


کلمات دیگر: