کلمه جو
صفحه اصلی

دورکی

لغت نامه دهخدا

دورکی. [ ] ( اِخ ) شعبه ای از هفت لنگ بختیاری. ( از جغرافیای سیاسی کیهان ص 73 ). یکی از شعب طایفه هفت لنگ از ایل بختیاری است. ( یاد داشت مؤلف ).

دانشنامه عمومی

دورَکی یکی از ۴ باب هفت لنگ از ایل بختیاری است و بخش عمده ای از آن ها در جنوب غربی ایران، در استان های خوزستان، چهارمحال و بختیاری و لرستان مستقر هستند.
شیخ رباط
اسیوند
گندعلی
موری
بابااحمدی
زراسوند
«« علاسوند»»
در بعضی از کتابها و نمودارهای سازمان اجتماعی، طایفه های "مشایخ بختیاری" مانند پیرعباس، شاه پوری، مُنگَشتی و طایفه چهرازی که "ترک قشقائی" می باشند، دورکی باب نوشته شده اند.
در برخی منابع، طایفه های آسترکی و چهاربُری دورکی باب نوشته شده است،امّاطبق تحقیقات به عمل آمده این دو طایفه، چهارلنگ ممصالح (محمود صالح) می باشد.ودر گذشته نیز طایفه علاسوند زیر شاخه زراسوند بود ولی به دلیل افزایش جمعیت و افزایش قدرت این طایفه حال بصورت جدا یک طایفه از دورکی در کنار بقیه طوایف ذکر میگردد
با توجه به نمودار سازمانی ایل بختیاری، به دو شاخه هفت لنگ و چهارلنگ منشعب می گردد، چهارلنگ از ۵ باب یا شعبه و هفت لنگ نیز از ۴ باب تشکیل شده است، که یکی از آن ها دورکی می باشد. باب دورکی، خود از 6طایفه تشکیل می شود.
دورکی از طوایف زیر تشکیل شده است:
طایفه بابااحمدی (یا بامدی) به۸تیره تقسیم می شود، که هر یک به نوبه خود، از چندین تیره تشکیل می شوند.

دانشنامه آزاد فارسی

دُوَرکی
از ایلات لُر هفت لنگ بختیاری، شامل طوایف مشایخ، اُسیوند، بامدی/بابا احمدی، قندعلی/گندعلی، چهاربوری، شیخ رباط، مَوْری، زراسوند و چهرازی، متشکل از ۵۵ تش/تیره، حدود ۲۸۰ اولاد/تیرۀ کوچک و ۷,۸۵۰ خانوار چادرنشین. سردسیر این مردم در مناطق مختلف چهارمحال همچون چغاخور، کوهرنگ، بیرگان، دوآب، بازفت، پشتکوه، عالی کوه و میزدج و گرمسیرشان در نواحی اندیکا، میانکوه، دشت لالی، سردشت خوزستان، اطراف مسجد سلیمان و اطراف دژ شهی در شمال شرقی دزفول است. خاندان ایلخانان و ایل بیگیان موروثی بختیاری، از عهد ناصر الدین شاه قاجار تا پهلوی دوم، از ایل دورکی بودند. حسین قلی خان دورکی، ایلخانی معروف بختیاری، نخستین فرد از این خاندان است.

واژه نامه بختیاریکا

از قرن 8 بزرگترین واحد ایل بختیاری از تیره تبدیل به طایفه گردید. چهارلنگ و هفت لنگ تعریف شد و از آن تاریخ تحولات زیادی در زمینه جغرافیا، تقسیمات بصورت مداوم بوجود آمد. بدین سبب هنوز اجماعی بر روی چارت بختیاری وجود ندارد. برآیند نظریات متعدد از میان کتب و ماخذ شفاهی بدین گونه می باشد. ( ط ) ؛ یکی ازطایفه های هفت لنگ شامل تیره های زراس وند؛ اُسی وند؛ موری؛ گندلی؛ بابااحمدی؛ رکیتیره های شیخ روات؛ عرب کمری و سادات صالح ابراهیم ( پیر صالح ابراهیم ) نیز در بعضی متون در این مجموعه قرار گرفته اند

پیشنهاد کاربران

ایل بزرگ دورکی لر بختیاری *دیرکی*
طوایف
بابااحمدی
زراسوند
اسیوند
چهاربری*مختاری*
اسوند
گندلی
موری
اروکمری


با سلام
بختیاری و نحوه تشکیل نظام ایل بختیاری در قرن نهم هجری : از دو گروه قومی بومی و مهاجر سازمان یافت که گروه بومی پیش از آمدن بختیاران در سرزمین کنونی بختیاری ؛ مردم و تیره ها : دینارانی ( دینیاران یاری کننده دین ) اورکی ، دورکی ، سهید ، شالویی ، مالویی ، خواجه ، قائدها ( کاید ) گورویی ، کور کور ، ایل بابادی ، که مجموعا این تیره ها از نژاد و مردم بومی و با کواراکان پیوند نژادی و قومی داشته ، پس از سازمان یابی قوم بختیاری از پیکره جامعه قومی و ایل باستانی کواراکان جدا شدند و هویت قومی آنان در گذر زمان از میان رفت و فراموش شد .
مهاجرین کردتبار جامعه قومی بختیاری که از جبل السماق شام ( سوریه ) به استناد نوشته ها و منابع تاریخی در سده ۵۵۰ هجری به خاندان اتابکان لر بزرگ که از کردان برزیکانی و قوم لبیکی از تیره جنگرویی بودند و با آنان هم نژاد و همتبار بودند پیوستند قبایلی بودند که تواریخ گزیده ، شرفنامه کرد بدلیسی ، منتخب التواریخ و تاریخ بختیاری سردار اسعد بختیاری از آنان به شرح زیر نام می برد : آسترکی ، مماکویه ، بختیاری طایفه بختیاروند یا بهداروند هست ، جوانکی یا جانکی منظورش طوایف جانکی فعلی نیست ، زاهدیان ، بنیدانیان ، علایی ، گتوند ، ممبینی ، بتوند ، بوازکی ( بورکی ) ، شوند ، راکی ، خاکی ( جاکی ) منظورش طوایف فعلی جاکی نیست ، هارونی ، آشکی ، کمایی ، ( لیراوی ) ممویی ، کمانکشی ، مماسنی ، ارملکی ، پوایی ( نویی ) ، مدیحه ، اکورد ، کولار ، و مردم سادات عقیلی از نسل علی بن ابیطالب و هاشمی از نسل هاشم بن عبدالمناف .

طایفه ی شهماروندتیره ازطایفه ی اسیونددورکی است وهمچنین طایفه ی صالح بابری قندعلی خودرگذشته مستقل بوده ویکی ازتیره های طایفه بهداروندبوده پس ازمهاجرت به اندیکا به مرورزمان زیرمجموعه ای از قندعلی دورکی شد

دورکی به معنی سرسخت وجنگجو دورکی هادرزمان جنگ وستیزهای قومی وقبیله ای یگانه ی روزگارخویش بوده اندوهیچ قوم وقبیله ای توان مقاومت باآنهارانداشت بسیاری ازایلات گردنکش دراستانهای همسایه به دست آنها بارغارت شدند

ایل دورکی یکی از ایلات هفت لنگ بختیاری میباشد که شامل طوایف زیر است؛
زراسوند
اسیوند
آسترکی
گندلی
عرب دورکی
موری
مشایخ
چهرازی
بابااحمدی

طایفه زراسوند شامل تیره های زیر است؛
شهی_کورکور_ایهاوند_علاسوند_توشمال_احمدخسروی_اولادجعفرقلی خان_اولادظهراب خان_کاید_میر_میرزا_زنبور_ایمری_شهو_سیف وند_کاجی_تونی_اورگونی_شالولوک_ریزی_خدرسرخ_یتیم_خدری_باپیر_سادات شیرمردی_گرگه_روگری_آسترکی زراسوند_پیوندی_سادات احمدکبیر_

تیره کورکور در ایذه و منطقه تخت کاشان ساکن هستند ( کورکور_شاسه وند )

تیره شهی زراسوند در منطقه شهیون و دزفول ساکن هستند و شامل ۸تش

تیره اورگونی زراسوند در آورگان_وستگان_نصیرآباد_کنرک ساکن هستند

تیره شالولوک زراسوند در مرغا_موردغفار_بن کناری_چغاخور_ مرداویج ساکن هستند

تیره روگری زراسوند در اردل سرچاه. دوازده امام. و. . . ساکن هستند

تیره آسترکی زراسوند در سیگون. علی آباد چغاخور ساکن هستند. .



دورکی*دو لکی*
زراسوند
اسیوند

لک ::دو شاخه

بعدها طوایف دیگر به جمع ایل دورکی اضافه شدند

بر اساس کتاب شرفنامه بدلیسی
طایفه آسترکی از ایل حسنکی ایل بختیاروند قوم لر
مستقل شده

براساس شجرنامه طوایف بلیوند و مش مرداسی
طایفه موری برادر این دو طایفه بختیاروند است


براساس نقل سینه به سینه در بین ایل بختیاروند
طوایف موری و گندلی از ایل بختیاروند بودند و در زمان بهرام خان بختیاروند به ایل دورکی اضافه شدند

تیره گندلی وند ایل عالی جمالی ایل بختیاروند
تیره صالح بابری گندلی از ایل بختیاروند

تیره صالح بابری طایفه روا ایل منجزی بختیاروند

تیره هلیل وند طایفه گندلی ایل دورکی
طایفه هلیلی پلنگ ایل منجزی بختیاروند




قبیله ی دورکی به طوایف زیرتقسیم میشود

بابااحمدی
اسیوند
زراسوند
موری
گندلی
آسترکی
علاسوند
صالح بابری
چاربری
شهماروند
چهرازی
عرب کمری
مشایخ
*****
طوایف مشایخ وچهرازی اصالتاترک هستند
وطایفه عرب کمرنیزعرب میباشدزبانشان لری وعربی قاطی است ودارای فرهنگی بختیاری
هستند

دورکی =یعنی نابودکننده و ویرانگرطایفه دورکی شجاع ترین طایفه بختیاری بوده
اولین حاکم مقتدربختیاری تاجمیرخان آسترکی ازایل دورکی بوده
منطقه ی محل سکونت دورکی هااندیکادرگذشته به چل حین ( گودال خون ) معروف بودزیراهروقت دشمن به این منطقه می آمدبه این معنی بودکه خودرابه قتلگاه می کشاند
طوریکه محمدرضاشاه برای دفع خطردورکی هاباملکه ثریااسفندیاری نوه ی حسینقلی خان دورکی حاکم کل بختیاری ازدواج کرد

ایل دورکی

طایفه گندلی
1_● ( هلیل وند )
{تیره سلطانعلی وند_تیره شهریاروند__تیره }خواج وند
{تیره سبزعلی وند__تیره بازیوند__تیره گولوند}

{تیره جلیلوند__تیره جمالوند_تیره نورعلی وند}

{تیره سادات علی کول_تیره مدولی__تیره سرقلی

2_● ( ورناصری )
تیره اولادحاتم_تیره اولاد ممیوسف_تیره اولادبارون

تیره اولادگیلاسی __تیره اولادممدلی_تیره اولادمندنی

تیره اولادعالی ابراهیم_تیره اولادحاتم

تیره اولادعلی جون

3_● ( صالح بابری )

{تیره میرزاعلی وند_تیره احمدوند_تیره طولوند}

{تیرعلی رضاوند_تیره شیم باری وند_تیره علی }دادوند
■بره بیچاست
{تیره کاظم وند_تیره تاده علی وند_تیره باران }وند

■محمدرضاوند
{تیره حسین وند_تیره نوذزوند_تیره خسرووند}





اون منابعی که میگی آسترکی ممصالح بوده جدا شده معرفی کن؟
آسترکی در زمان تاجمیر خان بختیاری آسترکی و پسرش میر جهانگیر خان بختیاری آسترکی《کتیبه میرجهانگیرخان در بنه وار آسترکی یا بنه وار خلیل خان هست که ذکر شده میرجهانگیر شاه فرزند تاجمیر بختیاری آسترکی》به هیچ یک از باب های وابسته نبوده و در زمان میرجهانگیر بود که چهار لنگ و هفتلنگ را به وجود آورد برای سهولت مالیات گرفتن و در زمان قاجار بدلیل جنگهای داخلی آسترکی و ضعف حکومت آسترکی به ایل قدرتمند دورکی پیوست.


ابتدا، ایل گولکی، سپس، ایل دولکی، ونهایتاًبه دورکی تغییر کرد
گذرگاه باستانی منارمعروف به تُردولکی

باب دورکی یکی از ابواب اربعه هفت لنگ ایل جلیل بختیاری است که بزرگترین طایفه آن زراسوند است که از ۳۳ تیره تشکیل شده مانند: توشمال، میر ، زنبور، رووری ( رویگری ) ، خدرسرخ، علاسوند، ینیم، اولاد جعفر قلی خان، چهرازی، گرگه، و. . .


کلمات دیگر: