دانشنامهٔ اسلام (به انگلیسی: The Encyclopaedia of Islam) یا EI یا دانشنامه اسلام چاپ لیدن یا دانشنامه ایران و اسلام (برای ترجمهٔ فارسی) نتیجه دو سده تحقیق محققان و خاورشناسان اروپائی (مسلمان و غیر مسلمان) در زمینه اسلام (اعلام، اماکن، کتب و مفاهیم) است کار نگارش آن از سال ۱۹۰۶ و زیر نظر مارتین تئودور هوتسما به زبان انگلیسی آغاز شد.بیشتر مطالب این دانشنامه مربوط به قبل از دنیای مدرن است، البته تعدادی از مدخل ها به مطالب مربوط به دنیای مدرن نیز می پردازند. نسخه نخست دانشنامه اسلام در میان سال های ۱۹۱۳–۱۹۳۶ تهیه گشت و نسخهٔ دوم در سال های ۱۹۶۰–۲۰۰۵ تهیه شد و پس از مدتی تهیه نسخه سوم آغاز گشت که هنوز ادامه دارد.
دانش نامه ایران و اسلام:
در سال ۱۸۹۰ خاورشناسان غربی در کنگره ها و کنفرانس های متعدد نسبت به تألیف و تحقیق در زمینه اسلام را مسئله ای مهم اعلام کردند که پس از تصویب ویرایش این دانشنامه در سال ۱۸۹۱ به صورت رسمی به سرپرستی هوتسما از دانشگاه اوترخت آغاز گردید و خاورشناسان کشورهای دیگر از جمله دانکلان بلاک مک دونالد از آمریکا در مدیریت یا مقاله نویسی آن سهیم بودند.
در ژوئیه ۱۹۴۸ با تصویب بیست و یکمین کنگرهٔ خاورشناسان در پاریس این دائرةالمعارف در سالهای بعد گسترده تر شد که ویرایش نسخه دوم آن بعد از مصوبه شروع شد و در سال ۱۹۶۲ مؤسسه راکفلر (به انگلیسی: Rockefeller Institute of Government) به عنوان کمک هزینه مبلغ ۴۵ هزار دلار برای چاپ آن پرداخت کرد.
این دانشنامه در بین سالهای ۱۹۱۳ تا ۱۹۳۸ در پنج جلد در سه زبان انگلیسی، آلمانی و فرانسوی با حمایت انجمن فرهنگستان ها توسط انتشارات بریل در لیدن هلند به چاپ رسید. این مجموعه نخستین دانشنامه و اثر منسجم علمی در زمینه اسلام در زبان های زنده دنیا بود که بعد از مدتی در کشورهای اسلامی به زبان عربی، زبان ترکی، فارسی و اردو ترجمه شد و نقدهای بسیاری در مورد آن نوشته شد که اکثر ترجمه ها همراه با مقالات اضافی و نقد نسخهٔ اصلی بود.
دانش نامه ایران و اسلام:
در سال ۱۸۹۰ خاورشناسان غربی در کنگره ها و کنفرانس های متعدد نسبت به تألیف و تحقیق در زمینه اسلام را مسئله ای مهم اعلام کردند که پس از تصویب ویرایش این دانشنامه در سال ۱۸۹۱ به صورت رسمی به سرپرستی هوتسما از دانشگاه اوترخت آغاز گردید و خاورشناسان کشورهای دیگر از جمله دانکلان بلاک مک دونالد از آمریکا در مدیریت یا مقاله نویسی آن سهیم بودند.
در ژوئیه ۱۹۴۸ با تصویب بیست و یکمین کنگرهٔ خاورشناسان در پاریس این دائرةالمعارف در سالهای بعد گسترده تر شد که ویرایش نسخه دوم آن بعد از مصوبه شروع شد و در سال ۱۹۶۲ مؤسسه راکفلر (به انگلیسی: Rockefeller Institute of Government) به عنوان کمک هزینه مبلغ ۴۵ هزار دلار برای چاپ آن پرداخت کرد.
این دانشنامه در بین سالهای ۱۹۱۳ تا ۱۹۳۸ در پنج جلد در سه زبان انگلیسی، آلمانی و فرانسوی با حمایت انجمن فرهنگستان ها توسط انتشارات بریل در لیدن هلند به چاپ رسید. این مجموعه نخستین دانشنامه و اثر منسجم علمی در زمینه اسلام در زبان های زنده دنیا بود که بعد از مدتی در کشورهای اسلامی به زبان عربی، زبان ترکی، فارسی و اردو ترجمه شد و نقدهای بسیاری در مورد آن نوشته شد که اکثر ترجمه ها همراه با مقالات اضافی و نقد نسخهٔ اصلی بود.
wiki: دانشنامه اسلام
دانشنامه اسلام (ابهام زدایی). دانشنامه اسلام (ابهام زدایی) ممکن است به یکی از موارد زیر اشاره داشته باشد:
دانشنامه جهان اسلام (فارسی) تاکنون دارای ۱۶ جلد
دانشنامه اسلام یا دانشنامه اسلام چاپ لیدن(انگلیسی) از سال ۱۹۰۶ و زیر نظر مارتین تئودور هوتسما توسط انتشارات بریل در لیدن
دائرةالمعارف بزرگ اسلامی یا دانشنامه اسلامیکا (فارسی) اثر تحقیقاتی مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ترجمه شده به زبان عربی (نشر توسط مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی) و انگلیسی (نشر توسط انتشارات بریل در لیدن)
دانشنامه جهان اسلام (فارسی) تاکنون دارای ۱۶ جلد
دانشنامه اسلام یا دانشنامه اسلام چاپ لیدن(انگلیسی) از سال ۱۹۰۶ و زیر نظر مارتین تئودور هوتسما توسط انتشارات بریل در لیدن
دائرةالمعارف بزرگ اسلامی یا دانشنامه اسلامیکا (فارسی) اثر تحقیقاتی مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ترجمه شده به زبان عربی (نشر توسط مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی) و انگلیسی (نشر توسط انتشارات بریل در لیدن)