کلمه جو
صفحه اصلی

بروده

فرهنگ فارسی

خنکی و سردی سردی .

لغت نامه دهخدا

برودة. [ ب ُ دَ ] (ع اِمص ) خنکی و سردی . (منتهی الارب ). سردی . (دهار). ضد حرارت . (از اقرب الموارد). برودت . ج ، برودات . (دهار). و رجوع به برودت شود. || جرجانی گوید کیفیتی است که تفریق بین متشاکلات و جمع بین متخلفات از شأن آنست . (از تعریفات ).


برودة. [ ب ُدَ ] (ع مص ) خنک و سرد گردیدن . (از منتهی الارب ). سرد شدن . (المصادر زوزنی ) (دهار) (از اقرب الموارد).


دانشنامه عمومی

بروده (شهرستان ژاری). بروده (به لهستانی: Brody) یک روستا در لهستان است که در گمینا بروده (استان لوبوسکی) واقع شده است. بروده ۱٬۰۷۰ نفر جمعیت دارد.
فهرست شهرهای لهستان
شهرهای فرست (لاوسیتز) و Lubsko خواهرخوانده های بروده (شهرستان ژاری) هستند.

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] بَروده، (ودودارا)، شهری در مشرق بخش مرکزی ایالت گجرات و مغربِ قسمت مرکزی هند، واقع در کرانه رود ویشوامیتری، جنوبِ شرقی احمدآباد است.
این شهر قبلاً مرکز ایالت بروده بوده، اما اکنون جزو ایالت مادهیا بهارت است. اهالی آن را ودودارا می نامند که گویند تصحیف کلمه سنسکریتِ «وتودر» به معنای «در قلب درختانِ انجیرِ هندی» است. این درخت هنوز هم در پیرامون شهر یافت می شود. کلمه بَر در اردو نیز به معنای انجیر هندی است. «وات پات راکا» و «ویرک شترا» یا «ویراوتی» به معنای سرزمین جنگجویان نیز از نامهای قدیمی این شهر است که در شعر پَرمانَند، شاعر گجراتی قرن یازدهم، آمده است. جهانگردان متقدم انگلیسی آن را بارودرا نامیده اند. شهر اصلی با دیوارهای دژی قدیمی که اکنون ویران شده است محصور بود.

سیر تکاملی آن
کهن ترین اشاره ای که به این شهر شده در فرمانی متعلق به ۱۹۶ است که از آن با نام «وداپادراکا»، دهکده ای در نزدیکی شهر انکوتاکا، یاد شده است. اما در قرن سوم تا دهم، وداپادراکا به صورت شهری در آمد و جای انکوتاکا را گرفت، و بعد از این که چند بار نامش عوض شد، سرانجام بروده نامیده شد.

حکومت در بروده تا سال
بروده تا ۶۹۶/۱۲۹۷ تحت حکومت هندوها بود.
از ۶۹۶ تا حدود ۸۰۳ سلطانهای مسلمان دهلی بر آن فرمان می راندند.
از حدود ۸۰۳ تا حدود ۹۸۱ بخشی از سلطان نشین مستقل گجرات بود و در همین دوره شهر فعلی بنیان نهاده شد.
از حدود ۹۸۱ تا ۱۱۴۰ سلاطین مغول بر آن حکومت می کردند.
سپس پیلاجی گایکوار آن را از دست سِربلندخان حاکم مغولی گجرات خارج کرد و سلسله ای را بنیان نهاد که تا هنگام ادغام این ایالت در کشور هند (۱۳۲۸ ش/ ۱۹۴۹) در بروده حکومت می کرد.
در ۱۱۴۴ پیشوا باجی رائو این شهر را به قصد بیرون پیلاجی محاصره کرد، ولی همینکه شنید نظام الملک آصف جاه قصد حمله به او را دارد از محاصره آن جا دست کشید.
پیلاجی سال بعد (۱۱۴۵) کشته شد و ابهی سینگ، حاکم جودهپور، با استفاده از اوضاع آشفته، شهر و دژ را به تصرف خود درآورد.
در ۱۱۴۷ داماجی، جانشین پیلاجی، شهر را تصرف کرد و چندی بعد با مؤمن خان حاکم مغول گجرات متحد شد.
داماجی یکی از سرکردگان مهاراتا بود که درسومین نبرد پانی پَت (۱۱۷۵) با احمدشاه دُرّانی جنگیدند.
با درگذشت داماجی، کوچکترین فرزند او، فتح سینگ، شهررا به نیابت سایاجی رائو، برادر ارشد خود که دیوانه بود، تصرف کرد.
در ۱۲۱۷/۱۸۰۲، بریتانیا برای نظارت بر مناسبات کمپانی هندِشرقی با گایکوارها مقرّی در این شهر تأسیس کرد و اندکی بعد (۱۲۲۰) پیمان اتحادی میان ایالت بروده و بریتانیا منعقد شد. با این حال، خاندان گایکوار همچنان به استقلال در آن حکومت می کردند تا در ۱۲۷۳ این شهر، و نیز همه ایالات بروده جزو مستملکات کمپانی هندِشرقی شد.
بروده در ۲۳ مرداد ۱۳۲۶ ش/ ۱۵ اوت ۱۹۴۷ به اتحادیّه هند پیوست و سال بعد جزو ایالت بمبئی شد و از ۱۳۳۹ ش/ ۱۹۶۰ قسمتی از ایالت تازه تأسیس گجرات گردید.

بناهای بروده
...


کلمات دیگر: