معاهده، کنوانسیون، عهدنامه یا پیمان یک توافقنامه بین المللی است که میان
کشورها یا سازمان های بین المللی منعقد شده و مشمول حقوق بین الملل می باشد. معاهده واژه ای عام است و کنوانسیون، موافقت نامه بین المللی، توافق نامه، پروتکل، پیمان، میثاق و… را در بر می گیرد. نامی که برای یک موافقتنامه انتخاب می شود فی نفسه اهمیت ندارد و فاقد اثر حقوقی است.
توافق نامه ها یا موافقت نامه ها (به انگلیسی:Agreements)
منشورها (به انگلیسی:Charters)
مقاوله نامه ها یا کنوانسیون ها (به انگلیسی:Conventions)
بیانیه ها (به انگلیسی:Declarations)
مبادله های یادداشت (به انگلیسی:Exchange of Notes)
یادداشت های تفاهم (به انگلیسی:Memoranda of Understanding)
قرار موقت (به انگلیسی:Modus Vivendi)
تشریفات ها یا پروتکل ها (به انگلیسی:Protocols)
امضاکنندگان و طرف ها (به انگلیسی:Signatories and Parties)
معاهده ها یا عهدنامه ها یا پیمان ها (به انگلیسی:Treaties)
هرچند کنوانسیون ۱۹۶۹ وین در مورد حقوق معاهدات معاهده را یک توافقنامه مکتوب تعریف کرده، اما گاه بیانیه های شفاهی نیز الزام آور تلقی شده اند.
معاهده در عرصهٔ حقوق داخلی کشورها با قوانین مصوب مجلس
قانون گذاری قابل مقایسه است. اما تفاوت مهم این دو آن است که مفاد معاهده نسبت به دولت هایی که با آن موافقت کرده اند قابل اجراست و معمولاً کاربرد عمومی ندارد. در واقع در حقوق داخلی افراد حق انتخاب و گریز از قانون را ندارند اما اعضای جامعه بین المللی از این حق برخوردارند.
حق شرط اعلامیه یک جانبه ای ست که یک دولت به هنگام امضاء، تصویب، پذیرش، تأیید یا الحاق به یک معاهده صادر کرده و طی آن اعلام می کند که اثر حقوقی برخی از مقررات آن معاهده را نسبت به خود نمی پذیرد یا آن اثر را تغییر می دهد. حق شرط تنها نسبت به معاهدات چندجانبه اعمال می شود و در معاهدات دوجانبه قابل اجرا نیست.