زیست شیمی

زیست شیمی یا بیوشیمی یا شیمی حیات (به فرانسوی: Biochimie، بیوشیمی)(به انگلیسی: Biochemistry or Biological Chemistry، بایاکِمِستری) مطالعهٔ فرایندهای شیمیایی در سازواره های زیستی است. زیست شیمی با ساختار و عمل کرد اجزای سلولی مثل پروتئین ها، کربوهیدرات ها، لیپیدها، اسیدهای نوکلئیک، و انواع دیگر زیست مولکول ها سر و کار دارد. هدف زیست شناسی شیمیایی پاسخ دادن به سؤال هایی است که از زیست شیمی ناشی می شوند. دانش زیست شیمی که در آن از روش های شیمی دانان برای درک و شناخت فرایندهای زیستی که درون موجودات زنده روی می دهد استفاده می شود، دارای اهمیت روزافزونی است؛ تمام گیاهان و جانوران از ترکیب های شیمیایی ساخته شده اند و وظیفهٔ زیست شیمی دان ها آن است که ساختمان این مواد و نقش آن ها را در حیات موجودات زنده بررسی و شناسایی کنند. کربوهیدرات ها، لیپیدها و اسیدهای نوکلئیک مانند دی ان ای فقط تعدادی از مولکول های شیمیایی هستند که موضوع مطالعهٔ زیست شیمی دان ها به شمار می آیند. در یکی از شاخه های این علم از این مطالعات برای تولید واکسن های مقابله کننده با بیماری های ویروسی نظیر اوریون استفاده می شود. زیست شیمی دان ها در زمینهٔ درمان بیماری هایی چون ایدز و سرطان نیز کار می کند.
بیوشیمی بالینی
در روزگار قدیم باور بر این بود که حیات و عناصر مرتبط با آن دارای مواد یا عناصر ضروری هستند که متمایز از عناصر مواد بی جان می باشند و تصور می شد که تنها موجودات زنده توانایی ساختن مولکولهای حیات را دارند؛ ولی در سال ۱۸۳۳ فردریک وولر مقاله ایی با موضوع سنتز اوره منتشر کرد و ثابت کرد مواد آلی نیز می توانند به صورت مصنوعی سنتز شوند.
شروع علم بیوشیمی ممکن است در زمان کشف اولین آنزیم یعنی آمیلاز توسط Anselme Payen در سال ۱۸۳۳ باشد. گرچه به نظر می رسد اولین بار در همین سال از واژه ی بیوشیمی استفاده شده است ولی عموماً معتقدند که کشف این دانش به طور رسمی در سال ۱۹۰۳ توسط Carl Neuberg شیمی دان آلمانی انجام شده است. از آن زمان تا به حال با کمک تکنیک های مختلف پیشرفت زیادی در بیوشیمی رخ داده است که منجر به کشف و آنالیز مولکولهای حیاتی مختلف شده است.یک اتفاق مهم دیگر در تاریخچه بیوشیمی کشف ژن و نقش آن در سلول است. این بخش از بیوشیمی زیست شناسی مولکولی نامیده می شود.

زیستْ شیمی (biochemistry)
دانش بررسی شیمی موجودات زنده. در این علم به بررسی ساختار و واکنش های پروتئین ها، آنزیم ها، اسیدهای نوکلئیک، هیدرات های کربن، و لیپیدها می پردازند. پژوهش های زیست شیمیایی منجربه درک فرآیندهای حیاتی شده است. از آن جمله اند فرآیندهایی که طی آن ها، موجودات زنده مواد شیمیایی ضروری را از مواد غذایی تهیه، انرژی را ذخیره و تولید، و خصوصیات خود را با مادۀ وراثتی منتقل می کنند. بخش عمده ای از پژوهش های پزشکی به علل و راه های مختل شدن این فرآیندها می پردازد. استفاده از پژوهش های زیست شیمی در کشاورزی و صنایع غذایی، مثلاً در زمینۀ کاربرد آنزیم ها، نیز معمول است.