کلمه جو
صفحه اصلی

امپدوکلس

دانشنامه عمومی

امپدوکلس یا امپدکلس یا انباذقلس (به یونانی: Ἐμπεδοκλῆς) (به انگلیسی: Empedoklēs) فیلسوف پیشاسقراطی مکتب چندگانه گرایی بود.هراکلیتوس، پارمنیدس
امپدوکلس در آکراگاس واقع در سیسیل متولد گردید. حدود سال ۴۵۰. ق. م به شهرت رسید. پس از فیثاغورس، بارزترین نمایندهٔ التقاط گران علم و عرفان است. راسل به شوخی فیثاغورس و امپدوکلس را ترکیبی از فیلسوف و پیامبر و دانشمند و شارلاتان می خواند. سیاستمداری دموکرات بود که داعیهٔ خدایی هم داشت.
نقل است زنی را که به مدت ۳۰ روز مرده می پنداشته اند، زنده کرده است. مشهورترین افسانه ای که دربارهٔ امپدوکلس روایت کرده اند، این است که او در دهانهٔ آتشفشان اتنا پرید، به خیال آن که نمی میرد و جاودان می ماند. وی لنگه کفش خود را کنار دهانه جا گذاشت، و چون عادت داشت که کفش های برنجین بپوشد، به آسانی شناخته شدالبته دیوگنس لائرتیوس که این داستان را نقل می کند ما را آگاه می سازد که تیمائوس با همه این داستان ها مخالف بود و صریحاً می گوید که وی به پلوپونز عزیمت کرد و هرگز برنگشت؛ بنابراین گزارش نحوه مرگ او مشکوک است و شاعر بزرگ آلمانی هولدرلین شعری دربارهٔ مرگ افسانه وار او نوشته است، که همچنان یک بازی ناتمام شعری است.
کشف هوا به عنوان یک عنصر مادی منسوب به امپدوکلس است. وجود هوا را وی با این آزمایش ثابت کرد که اگر سطلی را وارونه در آب فرو بریم، آب وارد آن نمی شود.

دانشنامه آزاد فارسی

اِمْپِدوکْلِس (ح ۴۹۰ـ۴۳۰پ م)(Empedocles)
(در منابع اسلامی: اَنباذُقْلُس) فیلسوف، شاعر و طبیب یونانی. امپدوکلس برای تبیین دگرگونی واقعی در پدیده های جهان به وجود بیش از یک نوع ماده قائل بود و چهار اصل یا بُن را به منزلۀ عناصر اولیه برگزید که عبارت بودند از خاک، هوا، آتش، و آب. او عشق و نفرت را نیز اصل های جذب و دفع می دانست و معتقد بود که متناوباً و در چرخه ای تکرارشونده بر جهان حکومت می کنند. امپدوکلس در شعری تخیلی به ام دربارۀ طبیعتنوعی نظریۀ زیست شناختی دربارۀ انتخاب طبیعی عرضه کرد. در پیشرفت پزشکی یونانی سیسیل نیز نقش مهمی داشت. امپدوکلس در شهر سلینوسدر سیسیل طاعون را معالجه و ادعای خدایی کرد. بنابر افسانه ای که الهام بخش شعرامپدوکلس بر فراز اِتنااثر متیو آرنولدبوده است، امپدوکلس که از زندگی خسته بود و می خواست مردم باور کنند که خدایان او را در جرگۀ خود پذیرفته اند، خود را به دهانۀ کوه اِتناافکند و به زندگی اش پایان داد.


کلمات دیگر: