یاقوت کبود

یاقوت کبود نوع قیمتی کانی کوراندوم است. کوراندوم از کانی های سنگ های آذرین است و نوعی آلومین (اکسید آلومینیوم) محسوب می شود که ممکن است حاوی مقدار کمی ناخالصی از عناصری همچون تیتانیوم، مس، منگنز، کروم و آهن آغشته شود. وجود این ناخالصی ها باعث ایجاد رنگ های مختلف مانند آبی، زرد، بنفش، صورتی، نارنجی، و سرخ در کوراندوم می شود. کوراندوم های سرخ رنگ و صورتی با نام یاقوت سرخ شناخته می شوند و کوراندوم هایی که رنگی به جز سرخ و صورتی داشته باشند یاقوت کبود نامیده می شوند. یاقوت کبود بیشتر با رنگ آبی تیره دیده می شود.این سنگ در اسیدها نامحلول است و ذوب نمی شود.
در سال ۱۹۶۶ یک سنگ یاقوت ستاره ای ۶۳۰۰۰ قیراطی با وزن ۱۲٫۶ کیلوگرم در برمه میانمار یافت شد.
بزرگترین یاقوت کبود که تا به حال تراشیده شده مربوطه به یک یاقوت کبود Millenium Sapphire با وزن ۶۱۵۰۰ قیراطی است که در سال ۱۹۹۵ در ماداگاسکار یافت شده است.
«ستاره هند» با وزن ۵۳۶ قیراط بزرگترین یاقوت کبود با تراش ستاره ای در موزه تاریخ طبیعی نیویورک.
سافیر لوگان به وزن ۴۲۳ قیراط
یاقوت کبود ستاره آسیا Star Of Asia به وزن ۳۳۰ قیراط در موزه اسمیتسونین واشینگتن
«ستاره نیمه شب» به وزن ۱۱۶ قیراط که در آمریکا در موزه نگهداری می شوند.
دو نگین یاقوت کبود به نام های «ادوارد» و «استوارت» در تاج پادشاهی انگلستان وجود دارد که از یاقوت های معروف هستند.
یاقوت کبود یا سافیر (Sapphire) برگرفته از زبان یونانی و به معنی آبی رنگ بوده و به طور کلی برای سنگهای آبی رنگ بکار می بردند. در دوران قرون وسطی نام «سافیر» به سنگ لاجورد اطلاق می شد. بعد از سال ۱۸۰۰ میلادی گوهرشناسان دریافتند که این گوهر از انواع کروندوم همانند یاقوت سرخ یا روبی است.
معادن مهم سنگ یاقوت کبود عبارت اند استرالیا، برمه، سریلانکا، تانزانیا، هندوستان (کشمیر)، تایلند و در نهایت ماداگاسکار که یکی از غنی ترین آنها می باشد. البته معادن کم اهمیت تری نیز در کشورهای برزیل، کامبوج، کنیا، مالاوی، زیمبابوه، ایالات متحده و فنلاند یافت می شود.
یاقوت کبود بیشتر در جواهرات استفاده می شود اما با توجه به سختی بسیار بالا کاربردهای صنعتی هم دارد. یاقوت (چه یاقوت سرخ و چه یاقوت کبود و به طور کلی اکسید آلومینیوم) سخت ترین ماده پس از الماس محسوب می شوند و میزان سختی آن ها بر اساس مقیاس سختی موس ۹ است. از کاربردهای غیرتزئینی این سنگ می توان به دوربین های فروسرخ (دید در شب و دید حرارتی)، پنجره های بسیار مقاوم، در برخی موارد در استایلوس دستگاه های اندازه گیری دقیق (CMM) و برخی کاربردهای خاص در صنایع الکترونیک اشاره کرد.

یاقوتِ کَبود (sapphire)
گوهر سنگقیمتی شفافی به رنگ آبی سیر، و گونۀ قیمتی کانی کروندون، با فرمول Al۲O۳. رنگ این سنگ از مقدار کمی آهن و تیتانیوم ناشی می شود. گوهرسنگ کروندون را با رنگ های متفاوت، جز قرمز که منحصر به یاقوت است، یاقوت کبود می نامند. از آن جمله است یاقوت زرد.