کلمه جو
صفحه اصلی

موسیقی تصادفی

دانشنامه عمومی

موسیقی تصادفی یا موسیقی شانسی (به انگلیسی: Chance Music)، در واکنش به موسیقی سریالیسم و در تضاد با آن پدید آمد. در این سبک از موسیقی، آهنگساز با روشی هایی تصادفی به گزینش تُنها (اصوات) زیر و بم، ریتم ها و رنگ های صوتی می پردازد.در این گونه آثار ممکن است از اجراکنندگان خواسته شود تا ترتیب و آرایش مواد موسیقایی یا حتی بخش عمده مواد موسیقایی را خود انتخاب کنند.
فهرست سبک های موسیقی
اصطلاحات موسیقی
تئوری موسیقی
سازها
اپرا
نت
برای نمونه، ممکن است آهنگساز پاساژی کوتاه از اثر را به نگارش در آورد و از اجراکننده بخواهد آن را به ترتیب خود بنوازد یا امکان دارد با اشاره به گروهی از صداهای زیر و بم، اجراکننده را در ابداع الگوهای ریتمیک بر آن مبنا راهنمایی کند.
جان کیج، مشهورترین و تأثیرگذارترین خالق موسیقی تصادفی (شانسی)، دربارۀ موسیقی اش چنین می گوید: «تلاش می کنم تا ابزارِ بیانیم در آهنگسازی را چنان تربیت دهم که هیچ تصوّری از آنچه ممکن است رخ دهد نداشته باشم... مقصود من، حذف مقصود است.»
از جمله آثار اینگونه موسیقی می توان به اثری با عنوان چشم انداز خیالی شماره ۴ از جان کیج، که برای دوازده دستگاه رادیو ساخته شده است، اشاره کرد. پارتیتور این اثر دارای راهنمایی های دقیقی برای اجراکنندگان (دو نفر برای هر رادیو) است تا رادیو را با چرخاندن موج یاب آن بر طول موج ایستگاه های مختلف و با شدت صدای گوناگون تنظیم کنند.البته تمام این راهنمایی ها با روش های تصادفی برگزیده شده اند. در این راهنمایی های اجرایی، هیچ نشانی از توجه به طول موج ایستگاه محلی یا زمان اجرا دیده نمی شود.

دانشنامه آزاد فارسی

موسیقی تصادفی (aleatory music)
شیوه ای در آهنگ سازی که آهنگ سازان پیشتاز پس از جنگ به کار می بردند و در آن اجراکننده یا رهبر، ترتیب توالیِ قطعه های ساخته شده را انتخاب می کند. ازجمله نمونه های موسیقی شانسی عبارت اند از سونات پیانوی شمارۀ ۳ اثر پیِر بولز (۱۹۵۶ـ۱۹۵۷)، فرم های آمادۀ شمارۀ یک اثر اِرل براون (۱۹۶۱)، و مومنته (لحظه ها) اثر اشتوکهاوزِن (۱۹۶۱ـ۱۹۷۲). واژۀ دیگر برای موسیقی تصادفی یا شانسی، «فرم متحرک » است .


کلمات دیگر: