زمین شناسی

زمین شناسی یا ژئولوژی (به فرانسوی: géologie، ژئولوژی)(به انگلیسی: Geology، جیالوجی) دانشی است که عمدتاً ماهیت سیّارهٔ زمین و تاریخ آن و ساختمان و اجزای درون آن و انواع سنگ ها و سنگواره ها را بررسی می کند. این علم دربارهٔ موادّ سازندهٔ زمین، نیروهای مؤثر بر مواد مزبور، برآیندهای آن نیروها، پراکندگی سنگ های پوستهٔ سیاره، سرگذشت آن و همچنین گیاهان و جانورانی که در دوره های گوناگون زمین شناسی وجود داشته اند گفتگو می کند.
سنگ شناسی: که به مطالعهٔ سنگ ها و منشأ آن ها می پردازد
چینه شناسی: مطالعهٔ تاریخ کرهٔ زمین
دیرینه شناسی: مطالعهٔ زندگی گذشته
کانی شناسی: مطالعهٔ کانی ها و منشأ آنها
زمین شناسی فیزیکی: که فرایندهای بیرونی و درونیِ زمین و اثرات آن ها در ایجاد شکل ها و ساختمان های زمین را مطالعه می کند
زمین پزشکی: زمین شناسی پزشکی” علمی است که به بررسی ارتباط بین عوامل زمین شناسی با سلامت انسان ها و جانوران و تأثیر عوامل زیست محیطی بر پراکندگی جغرافیایی بیماری های مرتبط می پردازد.
ژئوشیمی یا زمین شیمی: علم تعیین فراوانی نسبی عناصر و انواع اتمی آن ها در زمین.و مطالعه توزیع و مهاجرت هریک از عناصر در بخش های مختلف زمین(اتمسفر،هیدروسفر،پوسته و...) و همچنین در کانی ها و سنگ ها به منظور کشف اصول اداره کننده این توزیع و مهاجرت
زمین شناسی اقتصادی: که منابع معدنی زمین را مورد مطالعه و بررسی قرار می دهد
زمین شناسی ژئوفیزیکی: مطالعهٔ زمین لرزه ها و منشأ و چگونگی پیدایش و رفتار آنها
زمین شناسی زیست محیطی و زمین پزشکی: مطالعهٔ محیط زیست و تأثیرات انواع آلودگی زمین زاد و انسان زاد بر آن. این شاخه ها خود نیز به زیرشاخه هایی تقسیم می شود
زمین شناسی نفت: به بررسی تولید و چگونگی تشکیل هیدرات های کربن (نفت و گاز) می پردازد و همچنین نحوهٔ بهینه و اقتصادی استخراج آن ها از اعماق لایه های زمین با استفاده از دستگاه های حفاری.
زمین شناسی ساختمانی: بخشی از زمین شناسی است که در مورد توزیع سه بعدی سنگ های تشکیل دهنده پوسته زمین و تاریخچه تغییرشکل آن ها بحث می کند. این علم همچنین در رابطه با تغییر و دگرریختی سنگ ها طی فرایندهای فشارشی و کششی بحث می کند. زمین شناسی ساختاری عمدتاً دربارهٔ شکل هندسی و مشخصات ظاهری ساختمان های مختلف زمین (گسل، چین خوردگی و …) صحبت می کند.
زمین شناسی مهندسی: این علم با بکارگیری اصول زمین شناسی مانند مطالعه ترکیب کانی شناسی، بافت و وضعیت هوازدگی سنگ و خاک، شناخت تاریخچه زمین شناسی محیط تشکیل آن ها و با درک فرایندها و ساختارهای تکتونیکی و شناخت خطرات زمین شناسی به همراه اندازه گیری خصوصیات فیزیکی و مکانیکی خاک و سنگ و تجزیه و تحلیل آن ها بخشی از نیاز طراحان را برطرف می نماید.
زمین شناسان، افرادی هستند که چگونگی تشکیل زمین، ویژگی ها، رویدادهایی که از زمان پیدایش زمین بر آن گذشته است ساختار، ترکیب سنگ ها و کانی ها و تاریخچه را، مطالعه می کند.
زمین شناسی به شاخه های زیر تقسیم می شود:

زمین شناسی (geology)
علم شناخت زمین، منشأ، ترکیب، ساختار، و تاریخچۀ آن. این علم به چند شاخه تقسیم می شود که عبارت اند از کانی شناسی(مطالعۀ کانی ها)، سنگ شناسی(مطالعۀ سنگ ها)، چینه شناسی(مطالعۀ نِهِشتِبسترهای متوالیِ سنگ های رسوبی)، دیرین شناسی(مطالعۀ سنگواره ها)، زمین ساخت(مطالعۀ دگرشکلی و حرکت پوستۀ زمین) ژئوفیزیک(کاربرد فیزیک برای مطالعۀ سطح، درون، و جوّ زمین)، و ژئوشیمی(کاربرد علم شیمی در زمین شناسی، مشابه کاربرد آن در زیست شناسی).