کلمه جو
صفحه اصلی

امین الدوله

فرهنگ فارسی

علی میرزا خان از رجال دوره قاجاریه ( ف. ۱۳۲۲ ه. ق. ) وی مردی مطلع و نویسنده بود . مظفر الدین شاه قاجار پس از عزل امین السلطان او را به صدرات برگزید . وی در ترویج معادن و ایجاد کار خانه ها کوشید و می خواست اصلاحاتی به عمل آورد ولی با مخالفت های شدید رو برو شد . عاقبت شاه را به عزل او وا داشتند و مجددا امین السلطان به صدرات رسید . امین الدوله در پایان در قریه لشت نشا ( گیلان ) بعلت مرض کلیه در گذشت . از او [ سفر نامه ] ای بچاپ رسیده و نسخه تاریخی به خط و انشای خود او در دست است در تفصیل اوضاع و احوال دربار های ناصر الدین شاه و مظفر الدین شاه و فساد دستگاه اداری ایران و کشمکش رجال و دسته ها و سیاستهای دول خارجی .
( اسم ) ۱- کسی که شاه و دولت بامانت وی اطمینان دارد امین . ۲ - عنوانی است که ببعضی ترجال و سیاستمدارن داده اند .
نوعی برنج یا نوعی پیچ

لغت نامه دهخدا

امین الدوله .[ اَ نُدْ دَ ل َ ] (اِخ ) موفق الدین هبةاﷲبن صاعدبن هبةاﷲ بغدادی ، مشهور به ابن تلمیذ. شاعر و طبیب بیمارستان عضدی بود. رجوع به ابن تلمیذ موفق الدین شود.


امین الدوله . [ اَ نُدْ دَ ل َ ] (اِخ ) حسن بن عماربن ابی الحسن . از وزراء الحاکم بامراﷲ خلیفه ٔ فاطمی مصر بود. ابن خلکان او را به بزرگی و خردمندی ستوده است . وفات 390 هَ .ق . (از الاعلام زرکلی چ 1 ص 235).


امین الدوله . [ اَ نُدْ دَ ل َ ] (اِخ ) میرزا علی خان . در سال 1315 هَ .ق . در اوایل سلطنت مظفرالدین شاه بوزارت عظمی رسید و در سال 1316 عزل گردید. ملک الشعراء بهار می نویسد: امین الدوله ازجمله ٔ اصلاح طلبان و پیشروان تجدد و آزادیست و ارتباط او با میرزا حسن خان سپهسالار و شیخ محسن خان مشیرالدوله و میرزا ملکم خان و مخالفت آنها با سیاست داخلی و خارجی امین السلطان [ صدراعظم وقت ] می رساند که از هواداران دوستی ایران و ملل دموکراسی بوده است . تمایل او بدولتهای دموکرات و اعجاب او از مشاهده ٔ قانون و عدالت و آبادی زندگی ممالک راقیه و تأسف وی بر ناامنی و ظلم و بی قانونی و خرابی و فقر و جهل کشور از فحوای یادداشتهای او پیداست . امین الدوله در ایجاد رسم الخط جدید (شکسته نستعلیق ) و طرز ساده نویسی از سرآمدان زمان خویش بشمار می آید. وفات وی به سال 1322 هَ .ق . اتفاق افتاد. (از سبک شناسی ج 3 صص 381 - 382). و رجوع به همین کتاب و تاریخ اجتماعی و اداری دوره ٔ قاجاریه ج 2 شود.


امین الدوله . [ اَ نُدْ دَ ل َ ] (اِخ ) ابوالحسن ... بن غزال بن ابی سعید، مشهوربه ابن غزال . درگذشته به سال 648 هَ .ق . وزیر ملک صالح . از اکراد مصر و دانشمند و طبیب بود. او راست : «النهج الواضح ». (از اعلام زرکلی چ 1 ج 1 ص 129). و رجوع به همین کتاب و قاموس الاعلام ترکی ج 2 ص 1043 شود.


امین الدوله . [ اَ نُدْ دَ ل َ ] (اِخ ) فرخ خان ... از رجال دوره ٔ قاجاریان . در سال 1229 یا 1230 هَ .ق . متولد گردید و در 1288 هَ .ق . در تهران درگذشت . وی بسفارت و نمایندگی دولت ایران بکشورهای اروپا رفت . مردی کافی بودو در اروپا بعلت رفتار متین و ابراز کفایت مورد احترام دول اروپایی بخصوص فرانسویها واقع شد و در فرانسه بمناسبت ورود او سازی بنام هزاردستان تهران ساختندتا با پیانو نواخته شود. در پاریس به سال 1857 م . بعضویت لژ فراماسونری انتخاب شد. برای تحقیق در احوال او که فصلی از تاریخ روابط ایران و اروپا را تشکیل میدهد رجوع به تاریخ اجتماعی و اداری دوره ٔ قاجاریه تألیف مستوفی و کتاب مخزن الوقایع [ شرح مسافرت فرخ خان بفرنگ بقلم میرزا حسین سرابی منشی وی ] و مجله ٔ وحید سال 3 و مجله ٔ یغما بهمن ماه 1344 هَ .ش . شود.


امین الدوله. [ اَ نُدْ دَ ل َ ] ( اِخ ) ابوالحسن... بن غزال بن ابی سعید، مشهوربه ابن غزال. درگذشته به سال 648 هَ.ق. وزیر ملک صالح. از اکراد مصر و دانشمند و طبیب بود. او راست : «النهج الواضح ». ( از اعلام زرکلی چ 1 ج 1 ص 129 ). و رجوع به همین کتاب و قاموس الاعلام ترکی ج 2 ص 1043 شود.

امین الدوله. [ اَ نُدْ دَ ل َ ] ( اِخ ) حسن بن عماربن ابی الحسن. از وزراء الحاکم بامراﷲ خلیفه فاطمی مصر بود. ابن خلکان او را به بزرگی و خردمندی ستوده است. وفات 390 هَ.ق. ( از الاعلام زرکلی چ 1 ص 235 ).

امین الدوله. [ اَ نُدْ دَ ل َ ] ( اِخ ) فرخ خان... از رجال دوره قاجاریان. در سال 1229 یا 1230 هَ.ق. متولد گردید و در 1288 هَ.ق. در تهران درگذشت. وی بسفارت و نمایندگی دولت ایران بکشورهای اروپا رفت. مردی کافی بودو در اروپا بعلت رفتار متین و ابراز کفایت مورد احترام دول اروپایی بخصوص فرانسویها واقع شد و در فرانسه بمناسبت ورود او سازی بنام هزاردستان تهران ساختندتا با پیانو نواخته شود. در پاریس به سال 1857 م. بعضویت لژ فراماسونری انتخاب شد. برای تحقیق در احوال او که فصلی از تاریخ روابط ایران و اروپا را تشکیل میدهد رجوع به تاریخ اجتماعی و اداری دوره قاجاریه تألیف مستوفی و کتاب مخزن الوقایع [ شرح مسافرت فرخ خان بفرنگ بقلم میرزا حسین سرابی منشی وی ] و مجله وحید سال 3 و مجله یغما بهمن ماه 1344 هَ.ش. شود.

امین الدوله.[ اَ نُدْ دَ ل َ ] ( اِخ ) موفق الدین هبةاﷲبن صاعدبن هبةاﷲ بغدادی ، مشهور به ابن تلمیذ. شاعر و طبیب بیمارستان عضدی بود. رجوع به ابن تلمیذ موفق الدین شود.

امین الدوله. [ اَ نُدْ دَ ل َ ] ( اِخ ) میرزا علی خان. در سال 1315 هَ.ق. در اوایل سلطنت مظفرالدین شاه بوزارت عظمی رسید و در سال 1316 عزل گردید. ملک الشعراء بهار می نویسد: امین الدوله ازجمله اصلاح طلبان و پیشروان تجدد و آزادیست و ارتباط او با میرزا حسن خان سپهسالار و شیخ محسن خان مشیرالدوله و میرزا ملکم خان و مخالفت آنها با سیاست داخلی و خارجی امین السلطان [ صدراعظم وقت ] می رساند که از هواداران دوستی ایران و ملل دموکراسی بوده است. تمایل او بدولتهای دموکرات و اعجاب او از مشاهده قانون و عدالت و آبادی زندگی ممالک راقیه و تأسف وی بر ناامنی و ظلم و بی قانونی و خرابی و فقر و جهل کشور از فحوای یادداشتهای او پیداست. امین الدوله در ایجاد رسم الخط جدید ( شکسته نستعلیق ) و طرز ساده نویسی از سرآمدان زمان خویش بشمار می آید. وفات وی به سال 1322 هَ.ق. اتفاق افتاد. ( از سبک شناسی ج 3 صص 381 - 382 ). و رجوع به همین کتاب و تاریخ اجتماعی و اداری دوره قاجاریه ج 2 شود.

دانشنامه عمومی

امین الدوله یک از لقب های دولت مردان دوران قاجاراست و ممکن است به هریک از این افراد اطلاق شود.
میرزا عبدالله امین الدوله (صدراعظم فتحعلی شاه)
ابوطالب غفاری کاشانی (نماینده ناصرالدین شاه)
هاشم خان غفاری، برادر ابوطالب غفاری کاشانی
میرزا علی خان امین الدوله (صدراعظم مظفرالدین شاه)
میرزا محسن امین الدوله (داماد مظفرالدین شاه)


کلمات دیگر: