مترادف داوری : حکم، قضا، قضاوت، تظلم، خصومت، ستیزه
داوری
مترادف داوری : حکم، قضا، قضاوت، تظلم، خصومت، ستیزه
فارسی به انگلیسی
arbitration, judgement
adjudication, arbitrament, arbitration, decision, doom, estimate, eye, judgment, pronouncement, verdict
فارسی به عربی
تحکیم , حکم , قرار
مترادف و متضاد
قرار، تصویب نامه، داوری، تصمیم، عزم، حکم دادگاه
داوری، حکمیت، داور مسابقات، سرحکم
قضاوت، داوری، حکم ورشکستگی، احقاق حق
داوری، حکمیت، نتیجهء حکمیت، رای بطریق حکمیت
داوری، رای، عقیده، فتوی، فتوا
داوری، فتوی، فتوا
حکم، قضا، قضاوت
تظلم
خصومت، ستیزه
۱. حکم، قضا، قضاوت
۲. تظلم
۳. خصومت، ستیزه
فرهنگ فارسی
محمد متخلص به داوری سومین پسر وصال از شاعر از قرن سیزدهم (و. ۱۲۳۸ - ف. ۱۲۸۲ ه. ق. ) .وی در ۱۲۷۹ در تهران بود و در شیراز به بیماری دق در گذشت و در بقعه شاه چراغ شیراز مدفون گردید.
۱ - شکایت پیش قاضی بردن
محمد خوشنویس است
۱ - شکایت پیش قاضی بردن
محمد خوشنویس است
فرهنگ معین
( ~. ) [ په . ] ۱ - (حامص . ) قضاوت کردن . ۲ - شکایت کردن . ۳ - ستیزه ، جنگ . ۴ - (اِ. ) واقعه .
لغت نامه دهخدا
داوری . [ وَ ] (اِخ ) (قلعه ٔ...) ظاهراً قلعه ای از توابع و نواحی فراه و یا هرات و یا نواحی مابین آن دو بوده است . در تاریخ سیستان آمده است که : «آمدن امیر، نوروز بزرگ به فراه و شبیخون آوردن و تاخت کردن و اهالی آن بقعه رااسیر کردن و نهب و قتل آن ولایت و گرفتن ملک جلال الدین بن ملک تاج الدین را و بردن به هرات و گرفتن قلعه ٔ داوری و نشاندن ملک رکن الدین را به امارت آن قلعه در سال 693 هَ . ق .» بوده است . (تاریخ سیستان ص 407).
داوری . [ وَ ] (اِخ ) دهی از دهستان انگهران بخش کهنوج شهرستان جیرفت . در 25 هزارگزی جنوب کهنوج . سر راه مالرو انگهران به بیابان . 100 تن سکنه دارد. آب آن از رودخانه تأمین میشود. محصول آن خرما. شغل اهالی زراعت و بارکشی و راه آن مالروست . (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 8).
داوری . [ وَ ] (اِخ ) سلطان ابراهیم . از شعراء ایران و از مردم کاشان است . او راست :
در خراسان مدحتی گفتم نه از روی طمع
در غلط فهمیده گفتا مدح ما معنی نداشت
گفتمش بسیار نیکو گفت این انصاف بود
بنده خود دانسته ام مدح شما معنی نداشت .
در خراسان مدحتی گفتم نه از روی طمع
در غلط فهمیده گفتا مدح ما معنی نداشت
گفتمش بسیار نیکو گفت این انصاف بود
بنده خود دانسته ام مدح شما معنی نداشت .
(قاموس الاعلام ترکی ).
داوری . [ وَ ] (اِخ ) فرزند وصال شیرازی است . رجوع به داوری شیرازی و نیز رجوع به آتشکده ص 242 و تاریخ ادبیات براون ج 4 ص 132، 194، 205، 206 شود.
داوری . [ وَ ] (اِخ ) محمد. خوشنویس است . رجوع به کتاب نمونه ٔ خطوط خوش کتابخانه سلطنتی ایران شود.
داوری . [ وَ ] (حامص ) عمل داور. قضا. حکومت . قضاوت . حکم دیوان کردن . حکمیت . محاکمه کردن . (برهان ). یکسو نمودن میان نیک و بد. (برهان ) (شرفنامه ). احکومة. (منتهی الارب ). حکمة. (دهار). حکم میان دو خصم . فتاحة [ ف ِ / ف ُ ] . (منتهی الارب ) :
ز یزدان بترسد گه داوری
نجوید بلندی و گندآوری .
همم داد دادی و هم داوری
همم تاج دادی و انگشتری .
ز یزدان بترسد گه داوری
نیازد بکین و به گندآوری .
چو برجستی از برتری کمتری
ببدگوهر و ناسزا داوری .
تو شاهی و گر اژدها پیکری
بباید بدین داستان داوری .
بود داوریمان چو حکم سدوم
همانا شنیدستی آن حکم شوم
که در شهر خائن شد آهنگری
بزد قهرمان گردن دیگری .
چو عاجز شدی رایش از داوری
ز فیض خدا خواستی یاوری .
گلوی ستم را بدانسان فشرد
که دارا بدان داوری رشک برد.
بخندید دانا کزین داوری
به ار جز منی را بدست آوری .
چو آمد گه دعوی وداوری
به دانش نمائی و دین پروری .
درین داوری کاوری راه پیش
رضای خدا بین ز آزرم خویش .
بخدای جهان خورم سوگند
که بدین داوری شوم خرسند.
چو از مرگ بسیار یاد آوری
شکیبنده باشی در آن داوری .
روز قیامت که بود داوری
شرم نداری که چه عذر آوری .
ستمکارگان را مکن یاوری
که پرسند روزیت ازین داوری .
داوری و داد نمی بینمت
وز ستم آزاد نمی بینمت .
چنان کن که فردا در آن داوری
نگیرد زبانت به عذرآوری .
در آن داوری هرمس تیزمغز
بحق گفتن اندیشه ای داشت نغز.
چون بگستردی بساط داوری
پیش عشقت جان و دل درباختیم .
اقتضای داوری رب دین
سر برآرد از ضمیر آن و این .
|| کلمه در بیت ذیل حاصل محاکمه و قضاوت عامه و تقریباً آنچه مردم از کسی به نیک و بد یاد کنند یا نام یا بد و نیک معنی میدهد :
اگر سالیان رنج و رزم آوری
نباشد به دستت بجز داوری .
|| نظر. حکم :
همی تا بگردانی انگشتری
جهان را دگرگون شود داوری .
وزآن پس به بهرام بهرام گفت
که ای با خرد یار و با رای جفت
چه گویی کز این جستن تخت و گنج
بزرگیست فرجام اگر درد و رنج
بخندید بهرام ازین داوری
وزآن پس برانداخت انگشتری
بدوگفت چندانکه این در هوا
بماند شود بنده ای پادشاه .
چو اسکندر آمد به اسکندری
جهان را دگرگونه شد داوری .
|| داد که بکسی برند. تظلم . (برهان ). قضیه که پیش داور برند. و شکایت که پیش کسی کنند. شکوی . شکایت . (غیاث ). قضیه که بر حاکم عرض باید کرد. || محاکمه . (غیاث ). ترافع. ادعا. مرافعه . دعوی :
که بی داور این داوری نگسلد
و بر بیگناه ایچ بد نبشلد.
بدین داوری پیش داور شویم
بجائی که هر دو برابر شویم .
چو بر دانش خویش مهر آوری
خرد را ز تو بگسلد داوری .
چو بشنید فرهاد ازو داوری
بلندی و تندی و گندآوری .
سخن گر گرفتی چنین سرسری
بدان گیتی افکندم این داوری .
ندارم هیچ شک کاین داوری را
بجز یزدان عادل نیست داور.
جمله بدین داوری بر در عنقا شدند
کوست خلیفه ٔ طیور داور مالک رقاب .
چنین شد در آن داوری رهنمای
که مردی هنرمند و پاکیزه رای .
پای نهادی چو درین داوری
کوش که همدست بدست آوری .
ترا آسمان میکندیاوری
مرا نیست با آسمان داوری .
نشاید در آن داوری پی فشرد
که دعوی نشایددرو پیش برد.
به محشر داوریها با تو دارم
اگر شور تو در محشر نباشد.
با سیر اختر فلکم داوری بسی است
انصاف شاه باد درین قصه داورم .
- به داوری بردن ؛ بمحاکمه کشاندن . بقاضی بردن :
بر دل خاقانی اگر داغ جفا نهی چه شد
او ز سگان کیست خود تا بردت به داوری .
- به داوری کوشیدن ؛ بمرافعه و نزاع و خلاف برآمدن :
با دور بداوری چه کوشم
دورست نه جور چون خروشم .
- بدداوری ؛ قضا و حکم ناخوب :
کاشکی آن ننگ بودی یکسری
تا نرفتی بر وی آن بد داوری .
- روز داوری ؛ یوم الدین . قیامت . روز شمار :
گوئیا باور نمی دارند روز داوری
کاین همه قلب و دغل در کار داور میکنند.
- داوری دادن کسی را ؛ حکم و حکیمت کردن او را.
|| نزاع . جدل . ترافع. دعوی . مرافعه . خلاف :
ستد و داد جز به دستادست
داوری باشد و زیان و شکست .
ای خداوندی که از بیم سر شمشیر تو
از میان آخشیجان شد گسسته داوری .
|| تضاد. مخالفت :
آب و آتش را اگر در مجلسش حاضر کنند
از میان هر دو بردارد شکوهش داوری .
- داوری کوتاه شدن ؛ خلاف از میانه برخاستن . اختلاف بیکسو شدن :
ولیکن چو معنیش یادآوری
شوی رام و کوته شود داوری .
بفرمود تا فارسی و دری
بگفتند و کوتاه شد داوری .
بدو گفت کوتاه شد داوری
که گیتی سه روزست چون بنگری .
|| اختلاف . خلاف :
چه چیزست ازین چرخ گردان برون
درین عاقلان را بسی داوریست .
درین داستان داوریها بسی است
مرا گوش بر گفته ٔ هر کسی است .
یکی از عقل می لافد یکی طامات می بافد
بیاکاین داوریها را به پیش داور اندازیم .
|| مغالطه .جدل :
بدو گفت قیدافه کز داوری
لبت را بپرداز که اسکندری .
- داوری پیش آوردن ؛ بحث و جدل پیش آوردن . جدل کردن :
گرت بپرسد کسی از مشکلی
داوری و مشغله پیش آوری
آب درو آتش و خاک و هوا
از چه فتادند درین داوری .
|| امر. کار. شأن . حکم . رأی :
کشی افعی و بچه اش پروری
بدیوانگی ماند این داوری .
چو قطره بر ژرف دریا بری
بدیوانگی ماند این داوری .
چو درویش نادان کند برتری
بدیوانگی ماند این داوری .
گه رزم چون بزم پیش آوری
بفرمانبری ماند آن داوری .
تو گر پیش شمشیر مهرآوری
سرت گرددآزرده زین داوری .
|| قضیه . کار عمل . حدیث . بحث . مطلب مسئله . واقعه . امر. مطلق قضیه : و این پادشاه را [پادشاه خزران را] هفت حاکم است اندرین شهر [شهر آتل قصبه ٔ خزران ] از هفت دین مختلف ، بهر ساعتی چون داوری بزرگتر افتد از پادشاه دستوری خواهند یا آگه کنند بحکم آن داوری . (حدود العالم چ ستوده ص 193).
سپه سازی و ساز جنگ آوری
که اکنون دگرگونه شد داوری .
ز گفتارشان خواهر پهلوان
همی بود پیچان و تیره روان
بدان داوری هیچ نگشاد لب
ز برگشتن شید تا نیمه شب .
چنین داد پاسخ به زروان جهود
کزین داوری غم نباید فزود.
کنون اینکه گفتیم پاسخ دهید
درین داوری رای فرخ نهید.
بدو گفت گرشاسب کای دیو مرد
چگونه نخندم بدشت نبرد
که پیشم تو آئی و جنگ آوری
مرا خنده آید بدین داوری .
به بندوی گفت ای بد چاره جوی
تو این داوریها به بهرام گوی .
نباید که فردا گمانی بری
که من بودم آگه ازین داوری .
زهرکاردانی به رای درست
در آن داوری چاره ای بازجست .
یکی نانشانده یکی برکنی
بود بی گمان خویشتن دشمنی
بدین حسب و این حال و این داوری
یکی بیت گوید نکو عنصری .
بکس نتوان نمود این داوری را
که خسرو دوست میدارد پری را.
که برداری آرام از آرامگاه
درین داوری سر نپیچی ز راه .
دروغی نگویم درین داوری
بحجت زنم لاف نام آوری .
|| بحث . سخن . مباحثه :
درین داوری بود کز روی دشت
خروشی برآمد که مه تیره گشت .
چو دزدیده شد چیز بی داوری
چه ناگوهری دزد و چه گوهری .
|| در بیت ذیل نیز ظاهراً معنی مباحثه و بحث و گفتگو میدهد و برای بهتر دریافتن معنی ابیاتی چند پیش از بیت شاهد نیز آورده میشود :
نگه کرد بیژن بخیره بماند
از آن چاه خورشیدرخ را بخواند
که ای مهربان از کجا یافتی
خورشها کزین گونه بشتافتی ...
منیژه بدو گفت کز کاروان
یکی مایه ور مرد بازارگان ...
بمن داد از این گونه دستار خوان
که بر این جهان آفرین را بخوان
بدان چاه نزدیک آن بسته رو
دگر گر بخواهد ببر نوبنو
بگسترد بیژن پس آن نان پاک
پر امید دل گشته با ترس و باک
چو دست خورش برد از آن داوری
بدید آن نهان کرده انگشتری .
|| رزم .جنگ . (اوبهی ) (برهان ) (صحاح الفرس ) (غیاث ). نزاع . جدال :
اگر پیلتن را بچنگ آوری
زمانه برآساید ازداوری .
تو گر قیصر روم و گر مهتری
مکن هیچ با تازیان داوری .
مگر زنده او را بچنگ آوری
زمانه برآساید از داوری .
بدانست شهری و هم لشکری
کز آن کار شور آید و داوری .
که گر تخت ایران بچنگ آوری
زمانه برآساید از داوری .
همه آراسته جنگ آوری را
بجان بخریده به جنگ و داوری را.
یکی دایره ست آبگون چنبری
فراوان در این دایره داوری .
بدانست کو را سر داوریست
در آن ساعت از دین و طاعت بریست .
جهاندار دارا در آن داوری
طلب کرد از ایرانیان یاوری .
بپرخاش دارا سرافراخته
همه آلت داوری ساخته .
چو یوسف به شمعون یکی بنگرید
مراو را چو آشفته دیوانه دید...
|| نزاع . منازعه . منازعت . (لغت تاریخ بیهقی ). مخاصمت . مخالفت . غوغا. هیاهو. ترافع. مرافعه . خصام . مجادله . جدال :
زمانه برآسود از داوری
بفرمان او دیو و مرغ و پری .
از آن نامور بند اسکندری
جهان از بدان رست و از داوری .
تو کردی بدین داوری دست پیش
کنون بازگشتی ز گفتار خویش .
نباشد مرا با کسی داوری
اگر تاج من جست ار انگشتری .
میانشان همی داوری شد دراز
میانجی بیامد یکی سرفراز.
اگر گاه جوید گر انگشتری
از این بوم و بر بگسلد داوری .
وزپی داوری و درد سر و جنگ و جلب
جز همه عاریتی چیز گروگان ندهی .
زهد شما و فسق ما هر دو چو حکم داورست
داورتان خدای باد اینهمه چیست داوری .
یک حرف صوفیانه بگویم اجازتست
ای نور دیده صلح به از جنگ و داوری .
|| خصومت . (برهان ). دشمنی . کینه . خلاف . مخالفت :
کسی کو به محشر بود آوری
ندارد بکس کینه و داوری .
نخواهم که باشد چنو شهریار
اگر چند بی شاه شدروزگار
که او را بسی داوری در سرست
همان رای با لشکر دیگرست .
دل از داوریهابپرداختند
بآیین یکی جشن نو ساختند.
که هر کش درم بد خراجش نبود
بدلش اندرون داوریها فزود.
جهان پرشگفت است چون بنگری
ندارد کسی آلت داوری .
زمانه ز ما نیست چون بنگری
ندارد کسی آلت داوری .
که یک بار گفتیم و این دیگرست
ترا خود جز این داوری در سرست .
به آموی بنشست و یک چند بود
بدلش اندرون داوریها فزود.
تو چون غرم رفتستی اندر کمر
پر از داوری دل ، پر از کینه سر.
ببیند ز من هر چه اندرخورست
که او را چنین داوری در سرست .
وگر کین داراست و اسکندری
کهن شد به روم اندرون داوری .
هوا را بهتر از دل مشتری نیست
ازیرا بر دل کس داوری نیست
هوا خرد به آرام دل وجان
چنان داند که چیزی یافت آسان .
سر از دولت کشیدن سروری نیست
که با دولت کسی را داوری نیست .
هم زو برسی به یاوریها
هم بازرهی ز داوریها.
زمین را ببوسم بخواهشگری
مگر دور گردد شه از داوری .
|| در بیت ذیل کلمه معنای خاصی دارد چیزی از قبیل بهانه و انکار. آنگاه که گشتاسب پسر خود اسفندیار را چند کرت وعده ٔ سلطنت میدهد و وفا نمیکند کرت آخر او را ببند کردن رستم می فرستد و با او میگوید :
که چون این سخنهابجای آوری
ز من نشنوی زان سپس داوری
سپارم ترا گنج و تخت وسپاه
نشانمت با تاج و زرین کلاه .
|| قصد و معامله . (غیاث ).
ز یزدان بترسد گه داوری
نجوید بلندی و گندآوری .
فردوسی .
همم داد دادی و هم داوری
همم تاج دادی و انگشتری .
فردوسی .
ز یزدان بترسد گه داوری
نیازد بکین و به گندآوری .
فردوسی .
چو برجستی از برتری کمتری
ببدگوهر و ناسزا داوری .
فردوسی .
تو شاهی و گر اژدها پیکری
بباید بدین داستان داوری .
فردوسی .
بود داوریمان چو حکم سدوم
همانا شنیدستی آن حکم شوم
که در شهر خائن شد آهنگری
بزد قهرمان گردن دیگری .
فردوسی .
چو عاجز شدی رایش از داوری
ز فیض خدا خواستی یاوری .
نظامی .
گلوی ستم را بدانسان فشرد
که دارا بدان داوری رشک برد.
نظامی .
بخندید دانا کزین داوری
به ار جز منی را بدست آوری .
نظامی .
چو آمد گه دعوی وداوری
به دانش نمائی و دین پروری .
نظامی .
درین داوری کاوری راه پیش
رضای خدا بین ز آزرم خویش .
نظامی .
بخدای جهان خورم سوگند
که بدین داوری شوم خرسند.
نظامی .
چو از مرگ بسیار یاد آوری
شکیبنده باشی در آن داوری .
نظامی .
روز قیامت که بود داوری
شرم نداری که چه عذر آوری .
نظامی .
ستمکارگان را مکن یاوری
که پرسند روزیت ازین داوری .
نظامی .
داوری و داد نمی بینمت
وز ستم آزاد نمی بینمت .
نظامی .
چنان کن که فردا در آن داوری
نگیرد زبانت به عذرآوری .
نظامی .
در آن داوری هرمس تیزمغز
بحق گفتن اندیشه ای داشت نغز.
نظامی .
چون بگستردی بساط داوری
پیش عشقت جان و دل درباختیم .
عطار.
اقتضای داوری رب دین
سر برآرد از ضمیر آن و این .
مولوی .
|| کلمه در بیت ذیل حاصل محاکمه و قضاوت عامه و تقریباً آنچه مردم از کسی به نیک و بد یاد کنند یا نام یا بد و نیک معنی میدهد :
اگر سالیان رنج و رزم آوری
نباشد به دستت بجز داوری .
فردوسی .
|| نظر. حکم :
همی تا بگردانی انگشتری
جهان را دگرگون شود داوری .
فردوسی .
وزآن پس به بهرام بهرام گفت
که ای با خرد یار و با رای جفت
چه گویی کز این جستن تخت و گنج
بزرگیست فرجام اگر درد و رنج
بخندید بهرام ازین داوری
وزآن پس برانداخت انگشتری
بدوگفت چندانکه این در هوا
بماند شود بنده ای پادشاه .
فردوسی .
چو اسکندر آمد به اسکندری
جهان را دگرگونه شد داوری .
فردوسی .
|| داد که بکسی برند. تظلم . (برهان ). قضیه که پیش داور برند. و شکایت که پیش کسی کنند. شکوی . شکایت . (غیاث ). قضیه که بر حاکم عرض باید کرد. || محاکمه . (غیاث ). ترافع. ادعا. مرافعه . دعوی :
که بی داور این داوری نگسلد
و بر بیگناه ایچ بد نبشلد.
ابوشکور.
بدین داوری پیش داور شویم
بجائی که هر دو برابر شویم .
فردوسی .
چو بر دانش خویش مهر آوری
خرد را ز تو بگسلد داوری .
فردوسی .
چو بشنید فرهاد ازو داوری
بلندی و تندی و گندآوری .
فردوسی .
سخن گر گرفتی چنین سرسری
بدان گیتی افکندم این داوری .
فردوسی .
ندارم هیچ شک کاین داوری را
بجز یزدان عادل نیست داور.
ناصرخسرو.
جمله بدین داوری بر در عنقا شدند
کوست خلیفه ٔ طیور داور مالک رقاب .
خاقانی .
چنین شد در آن داوری رهنمای
که مردی هنرمند و پاکیزه رای .
نظامی .
پای نهادی چو درین داوری
کوش که همدست بدست آوری .
نظامی .
ترا آسمان میکندیاوری
مرا نیست با آسمان داوری .
نظامی .
نشاید در آن داوری پی فشرد
که دعوی نشایددرو پیش برد.
نظامی .
به محشر داوریها با تو دارم
اگر شور تو در محشر نباشد.
سعدی .
با سیر اختر فلکم داوری بسی است
انصاف شاه باد درین قصه داورم .
حافظ.
- به داوری بردن ؛ بمحاکمه کشاندن . بقاضی بردن :
بر دل خاقانی اگر داغ جفا نهی چه شد
او ز سگان کیست خود تا بردت به داوری .
خاقانی .
- به داوری کوشیدن ؛ بمرافعه و نزاع و خلاف برآمدن :
با دور بداوری چه کوشم
دورست نه جور چون خروشم .
نظامی .
- بدداوری ؛ قضا و حکم ناخوب :
کاشکی آن ننگ بودی یکسری
تا نرفتی بر وی آن بد داوری .
مولوی .
- روز داوری ؛ یوم الدین . قیامت . روز شمار :
گوئیا باور نمی دارند روز داوری
کاین همه قلب و دغل در کار داور میکنند.
حافظ.
- داوری دادن کسی را ؛ حکم و حکیمت کردن او را.
|| نزاع . جدل . ترافع. دعوی . مرافعه . خلاف :
ستد و داد جز به دستادست
داوری باشد و زیان و شکست .
لبیبی .
ای خداوندی که از بیم سر شمشیر تو
از میان آخشیجان شد گسسته داوری .
عنصری .
|| تضاد. مخالفت :
آب و آتش را اگر در مجلسش حاضر کنند
از میان هر دو بردارد شکوهش داوری .
انوری .
- داوری کوتاه شدن ؛ خلاف از میانه برخاستن . اختلاف بیکسو شدن :
ولیکن چو معنیش یادآوری
شوی رام و کوته شود داوری .
فردوسی .
بفرمود تا فارسی و دری
بگفتند و کوتاه شد داوری .
فردوسی .
بدو گفت کوتاه شد داوری
که گیتی سه روزست چون بنگری .
فردوسی .
|| اختلاف . خلاف :
چه چیزست ازین چرخ گردان برون
درین عاقلان را بسی داوریست .
ناصرخسرو.
درین داستان داوریها بسی است
مرا گوش بر گفته ٔ هر کسی است .
نظامی .
یکی از عقل می لافد یکی طامات می بافد
بیاکاین داوریها را به پیش داور اندازیم .
حافظ.
|| مغالطه .جدل :
بدو گفت قیدافه کز داوری
لبت را بپرداز که اسکندری .
فردوسی .
- داوری پیش آوردن ؛ بحث و جدل پیش آوردن . جدل کردن :
گرت بپرسد کسی از مشکلی
داوری و مشغله پیش آوری
آب درو آتش و خاک و هوا
از چه فتادند درین داوری .
ناصرخسرو.
|| امر. کار. شأن . حکم . رأی :
کشی افعی و بچه اش پروری
بدیوانگی ماند این داوری .
فردوسی .
چو قطره بر ژرف دریا بری
بدیوانگی ماند این داوری .
فردوسی .
چو درویش نادان کند برتری
بدیوانگی ماند این داوری .
فردوسی .
گه رزم چون بزم پیش آوری
بفرمانبری ماند آن داوری .
فردوسی .
تو گر پیش شمشیر مهرآوری
سرت گرددآزرده زین داوری .
فردوسی .
|| قضیه . کار عمل . حدیث . بحث . مطلب مسئله . واقعه . امر. مطلق قضیه : و این پادشاه را [پادشاه خزران را] هفت حاکم است اندرین شهر [شهر آتل قصبه ٔ خزران ] از هفت دین مختلف ، بهر ساعتی چون داوری بزرگتر افتد از پادشاه دستوری خواهند یا آگه کنند بحکم آن داوری . (حدود العالم چ ستوده ص 193).
سپه سازی و ساز جنگ آوری
که اکنون دگرگونه شد داوری .
فردوسی .
ز گفتارشان خواهر پهلوان
همی بود پیچان و تیره روان
بدان داوری هیچ نگشاد لب
ز برگشتن شید تا نیمه شب .
فردوسی .
چنین داد پاسخ به زروان جهود
کزین داوری غم نباید فزود.
فردوسی .
کنون اینکه گفتیم پاسخ دهید
درین داوری رای فرخ نهید.
فردوسی .
بدو گفت گرشاسب کای دیو مرد
چگونه نخندم بدشت نبرد
که پیشم تو آئی و جنگ آوری
مرا خنده آید بدین داوری .
فردوسی .
به بندوی گفت ای بد چاره جوی
تو این داوریها به بهرام گوی .
فردوسی .
نباید که فردا گمانی بری
که من بودم آگه ازین داوری .
فردوسی .
زهرکاردانی به رای درست
در آن داوری چاره ای بازجست .
نظامی .
یکی نانشانده یکی برکنی
بود بی گمان خویشتن دشمنی
بدین حسب و این حال و این داوری
یکی بیت گوید نکو عنصری .
(از راحةالانسان ).
بکس نتوان نمود این داوری را
که خسرو دوست میدارد پری را.
نظامی .
که برداری آرام از آرامگاه
درین داوری سر نپیچی ز راه .
نظامی .
دروغی نگویم درین داوری
بحجت زنم لاف نام آوری .
نظامی .
|| بحث . سخن . مباحثه :
درین داوری بود کز روی دشت
خروشی برآمد که مه تیره گشت .
فردوسی .
چو دزدیده شد چیز بی داوری
چه ناگوهری دزد و چه گوهری .
اسدی .
|| در بیت ذیل نیز ظاهراً معنی مباحثه و بحث و گفتگو میدهد و برای بهتر دریافتن معنی ابیاتی چند پیش از بیت شاهد نیز آورده میشود :
نگه کرد بیژن بخیره بماند
از آن چاه خورشیدرخ را بخواند
که ای مهربان از کجا یافتی
خورشها کزین گونه بشتافتی ...
منیژه بدو گفت کز کاروان
یکی مایه ور مرد بازارگان ...
بمن داد از این گونه دستار خوان
که بر این جهان آفرین را بخوان
بدان چاه نزدیک آن بسته رو
دگر گر بخواهد ببر نوبنو
بگسترد بیژن پس آن نان پاک
پر امید دل گشته با ترس و باک
چو دست خورش برد از آن داوری
بدید آن نهان کرده انگشتری .
فردوسی .
|| رزم .جنگ . (اوبهی ) (برهان ) (صحاح الفرس ) (غیاث ). نزاع . جدال :
اگر پیلتن را بچنگ آوری
زمانه برآساید ازداوری .
فردوسی .
تو گر قیصر روم و گر مهتری
مکن هیچ با تازیان داوری .
فردوسی .
مگر زنده او را بچنگ آوری
زمانه برآساید از داوری .
فردوسی .
بدانست شهری و هم لشکری
کز آن کار شور آید و داوری .
فردوسی .
که گر تخت ایران بچنگ آوری
زمانه برآساید از داوری .
فردوسی .
همه آراسته جنگ آوری را
بجان بخریده به جنگ و داوری را.
فخرالدین اسعد (ویس و رامین ).
یکی دایره ست آبگون چنبری
فراوان در این دایره داوری .
اسدی .
بدانست کو را سر داوریست
در آن ساعت از دین و طاعت بریست .
شمسی (یوسف وزلیخا).
جهاندار دارا در آن داوری
طلب کرد از ایرانیان یاوری .
نظامی .
بپرخاش دارا سرافراخته
همه آلت داوری ساخته .
نظامی .
چو یوسف به شمعون یکی بنگرید
مراو را چو آشفته دیوانه دید...
|| نزاع . منازعه . منازعت . (لغت تاریخ بیهقی ). مخاصمت . مخالفت . غوغا. هیاهو. ترافع. مرافعه . خصام . مجادله . جدال :
زمانه برآسود از داوری
بفرمان او دیو و مرغ و پری .
فردوسی .
از آن نامور بند اسکندری
جهان از بدان رست و از داوری .
فردوسی .
تو کردی بدین داوری دست پیش
کنون بازگشتی ز گفتار خویش .
فردوسی .
نباشد مرا با کسی داوری
اگر تاج من جست ار انگشتری .
فردوسی .
میانشان همی داوری شد دراز
میانجی بیامد یکی سرفراز.
فردوسی .
اگر گاه جوید گر انگشتری
از این بوم و بر بگسلد داوری .
فردوسی .
وزپی داوری و درد سر و جنگ و جلب
جز همه عاریتی چیز گروگان ندهی .
ناصرخسرو.
زهد شما و فسق ما هر دو چو حکم داورست
داورتان خدای باد اینهمه چیست داوری .
خاقانی .
یک حرف صوفیانه بگویم اجازتست
ای نور دیده صلح به از جنگ و داوری .
حافظ.
|| خصومت . (برهان ). دشمنی . کینه . خلاف . مخالفت :
کسی کو به محشر بود آوری
ندارد بکس کینه و داوری .
ابوشکور.
نخواهم که باشد چنو شهریار
اگر چند بی شاه شدروزگار
که او را بسی داوری در سرست
همان رای با لشکر دیگرست .
فردوسی .
دل از داوریهابپرداختند
بآیین یکی جشن نو ساختند.
فردوسی .
که هر کش درم بد خراجش نبود
بدلش اندرون داوریها فزود.
فردوسی .
جهان پرشگفت است چون بنگری
ندارد کسی آلت داوری .
فردوسی .
زمانه ز ما نیست چون بنگری
ندارد کسی آلت داوری .
فردوسی .
که یک بار گفتیم و این دیگرست
ترا خود جز این داوری در سرست .
فردوسی .
به آموی بنشست و یک چند بود
بدلش اندرون داوریها فزود.
فردوسی .
تو چون غرم رفتستی اندر کمر
پر از داوری دل ، پر از کینه سر.
فردوسی .
ببیند ز من هر چه اندرخورست
که او را چنین داوری در سرست .
فردوسی .
وگر کین داراست و اسکندری
کهن شد به روم اندرون داوری .
فردوسی .
هوا را بهتر از دل مشتری نیست
ازیرا بر دل کس داوری نیست
هوا خرد به آرام دل وجان
چنان داند که چیزی یافت آسان .
فخرالدین اسعد (ویس و رامین ).
سر از دولت کشیدن سروری نیست
که با دولت کسی را داوری نیست .
نظامی .
هم زو برسی به یاوریها
هم بازرهی ز داوریها.
نظامی .
زمین را ببوسم بخواهشگری
مگر دور گردد شه از داوری .
نظامی .
|| در بیت ذیل کلمه معنای خاصی دارد چیزی از قبیل بهانه و انکار. آنگاه که گشتاسب پسر خود اسفندیار را چند کرت وعده ٔ سلطنت میدهد و وفا نمیکند کرت آخر او را ببند کردن رستم می فرستد و با او میگوید :
که چون این سخنهابجای آوری
ز من نشنوی زان سپس داوری
سپارم ترا گنج و تخت وسپاه
نشانمت با تاج و زرین کلاه .
فردوسی .
|| قصد و معامله . (غیاث ).
داوری . [ وَ ] (حامص ) و آن اجرای حکمی است که خداوند عالم در روز جزا بر مردمان خواهد فرمود. (متی 10: 15) (واعظ 11:9) (متی 12:36) (اعمال رسولان 17:301) (عبرانیان 9:27 و دوم پطرس 2: 9 و 3: 7) (اول یوحنا 4: 17) و داور آن روز خداوند ومنجی ما عیسی مسیح خواهد بود (متی 25: 31 و 32) و 26: 64 (یوئیل 22 اعمال 17:31) (رساله ٔ رومیان 2:16) (دوم قرنتیان 5:10) و این داوری عمومیت خواهد داشت (یوئیل 5؛ 28 و 29) (رساله ٔ رومیان 14: 10 و 22) (دوم قرنتیان 5: 10 و 20: 12 و 13). باید دانست که آن داوری را تغییر و تبدیل نخواهد بود لهذا بر حسب فرمان داور، پاکان در ملکوت مسیح و اشرار و ناپاکان در ظلمت خارجی و یأس و نومیدی ابدی خواهند بود (مقابل متی 25: 14-46 و اول قرنتیان 1: 52 - 57 و اول تسالونیکیان 4: 14 - 17 عبرانیان 6:2). (قاموس کتاب مقدس ).
داوری. [ وَ ] ( حامص ) و آن اجرای حکمی است که خداوند عالم در روز جزا بر مردمان خواهد فرمود. ( متی 10: 15 ) ( واعظ 11:9 ) ( متی 12:36 ) ( اعمال رسولان 17:301 ) ( عبرانیان 9:27 و دوم پطرس 2: 9 و 3: 7 ) ( اول یوحنا 4: 17 ) و داور آن روز خداوند ومنجی ما عیسی مسیح خواهد بود ( متی 25: 31 و 32 ) و 26: 64 ( یوئیل 22 اعمال 17:31 ) ( رساله رومیان 2:16 ) ( دوم قرنتیان 5:10 ) و این داوری عمومیت خواهد داشت ( یوئیل 5؛ 28 و 29 ) ( رساله رومیان 14: 10 و 22 ) ( دوم قرنتیان 5: 10 و 20: 12 و 13 ). باید دانست که آن داوری را تغییر و تبدیل نخواهد بود لهذا بر حسب فرمان داور، پاکان در ملکوت مسیح و اشرار و ناپاکان در ظلمت خارجی و یأس و نومیدی ابدی خواهند بود ( مقابل متی 25: 14-46 و اول قرنتیان 1: 52 - 57 و اول تسالونیکیان 4: 14 - 17 عبرانیان 6:2 ). ( قاموس کتاب مقدس ).
داوری. [ وَ ] ( حامص ) قضاوت. در باره داوری و داوران یا قضاة در دوران هخامنشیان نگاه کنید به ایران باستان ج 2 ص 1487.
داوری. [ وَ ] ( حامص ) عمل داور. قضا. حکومت. قضاوت. حکم دیوان کردن. حکمیت. محاکمه کردن. ( برهان ). یکسو نمودن میان نیک و بد. ( برهان ) ( شرفنامه ). احکومة. ( منتهی الارب ). حکمة. ( دهار ). حکم میان دو خصم. فتاحة [ ف ِ / ف ُ ]. ( منتهی الارب ) :
ز یزدان بترسد گه داوری
نجوید بلندی و گندآوری.
همم تاج دادی و انگشتری.
نیازد بکین و به گندآوری.
ببدگوهر و ناسزا داوری.
بباید بدین داستان داوری.
همانا شنیدستی آن حکم شوم
که در شهر خائن شد آهنگری
بزد قهرمان گردن دیگری.
ز فیض خدا خواستی یاوری.
که دارا بدان داوری رشک برد.
به ار جز منی را بدست آوری.
به دانش نمائی و دین پروری.
داوری. [ وَ ] ( حامص ) قضاوت. در باره داوری و داوران یا قضاة در دوران هخامنشیان نگاه کنید به ایران باستان ج 2 ص 1487.
داوری. [ وَ ] ( حامص ) عمل داور. قضا. حکومت. قضاوت. حکم دیوان کردن. حکمیت. محاکمه کردن. ( برهان ). یکسو نمودن میان نیک و بد. ( برهان ) ( شرفنامه ). احکومة. ( منتهی الارب ). حکمة. ( دهار ). حکم میان دو خصم. فتاحة [ ف ِ / ف ُ ]. ( منتهی الارب ) :
ز یزدان بترسد گه داوری
نجوید بلندی و گندآوری.
فردوسی.
همم داد دادی و هم داوری همم تاج دادی و انگشتری.
فردوسی.
ز یزدان بترسد گه داوری نیازد بکین و به گندآوری.
فردوسی.
چو برجستی از برتری کمتری ببدگوهر و ناسزا داوری.
فردوسی.
تو شاهی و گر اژدها پیکری بباید بدین داستان داوری.
فردوسی.
بود داوریمان چو حکم سدوم همانا شنیدستی آن حکم شوم
که در شهر خائن شد آهنگری
بزد قهرمان گردن دیگری.
فردوسی.
چو عاجز شدی رایش از داوری ز فیض خدا خواستی یاوری.
نظامی.
گلوی ستم را بدانسان فشردکه دارا بدان داوری رشک برد.
نظامی.
بخندید دانا کزین داوری به ار جز منی را بدست آوری.
نظامی.
چو آمد گه دعوی وداوری به دانش نمائی و دین پروری.
نظامی.
درین داوری کاوری راه پیش داوری . [ وَ ] (حامص ) قضاوت . در باره ٔ داوری و داوران یا قضاة در دوران هخامنشیان نگاه کنید به ایران باستان ج 2 ص 1487.
فرهنگ عمید
۱. قضاوت و انصاف دربارۀ نزاع و کشمکش و مرافعۀ دو یا چند تن.
۲. (ورزش ) شغل و عمل داور.
۳. شکایت.
۴. محاکمه.
۵. جدل، نزاع.
۶. تضاد، مخالفت.
۷. اختلاف.
۸. مغالطه.
۹. (اسم ) قضیه، کار.
۱۰. بحث، سخن.
۲. (ورزش ) شغل و عمل داور.
۳. شکایت.
۴. محاکمه.
۵. جدل، نزاع.
۶. تضاد، مخالفت.
۷. اختلاف.
۸. مغالطه.
۹. (اسم ) قضیه، کار.
۱۰. بحث، سخن.
دانشنامه عمومی
داوری می تواند به موارد زیر اشاره کند:
داور، کسی که داوری ورزشی انجام می دهد
قضاوت
داوری (آلبوم آناتما)
داوری بین المللی
داور، کسی که داوری ورزشی انجام می دهد
قضاوت
داوری (آلبوم آناتما)
داوری بین المللی
wiki: آلبوم استودیویی از گروه موسیقی راک بریتانیایی، آناتمااست که در ۲۱ ژوئن ۱۹۹۹ عرضه شد.این آلبوم اولین آلبومی بود که گروه از وجود دانک پترسون استفاده نکرد، دانک کسی بود که در دو آلبوم قبل نقش تاثیر گذاری در نوشتن آهنگ ها ایفا کرده بود.از این آلبوم به بعد گیتاریست گروه دنییل کاوانا نقش خود را به عنوان آهنگساز ایفا کرد و اکثر آهنگ های گروه توسط وی نوشته شده است.متن صفحه.
آهنگ "One Last Goodbye" به مادر برادران کاوانا تقدیم شده است که در سال ۱۹۹۸ از دنیا رفت.این آلبوم در مکان ۱۵۱ آلبوم های سال ۱۹۹۹ بریتانیا قرار گرفت.
آهنگ "One Last Goodbye" به مادر برادران کاوانا تقدیم شده است که در سال ۱۹۹۸ از دنیا رفت.این آلبوم در مکان ۱۵۱ آلبوم های سال ۱۹۹۹ بریتانیا قرار گرفت.
wiki: داوری (آلبوم آناتما)
پیشنهاد کاربران
حکمیت
قضاوت
حکم ، قضاوت
هنگام قضاوت
قضاوت کردن
داوری:به معنی کشاکش و ستیز است و در این کاربرد و معنا ، از ویژگی های سبکی شاهنامه است .
( ( زمانه بر آسود از داوری
به فرمان او، دیو و مرغ و پَری. ) )
( نامه ی باستان ، جلد اول ، میر جلال الدین کزازی ، 1385، ص 263. )
( ( زمانه بر آسود از داوری
به فرمان او، دیو و مرغ و پَری. ) )
( نامه ی باستان ، جلد اول ، میر جلال الدین کزازی ، 1385، ص 263. )
قضاوت، میان چند چیز تصمیم گرفتن
قضاوت و حاکمی
حکمت_قضاوت
کلمات دیگر: