بسامد

بَسامَد یا فرکانس معیار اندازه گیری تعداد تکرار یک رخداد در واحد زمان (مثلاً ثانیه) است. برای محاسبهٔ فرکانس بر روی یک بازهٔ زمانی ثابت، تعداد دفعات وقوع آن حادثه را در آن بازه می شماریم و سپس این تعداد را بر طول بازهٔ زمانی تقسیم می کنیم.
دامنه فرکانس
فیلتر الکترونیکی
طیف فرکانسی
هاینریش رودولف هرتز
در سیستم واحدهای SI، فرکانس به احترام فیزیک دان آلمانی هاینریش رودولف هرتز، با هرتز اندازه گیری می شود. یک هرتز به این معنی است که یک رویداد یک بار در هر ثانیه رخ می دهد.
واحدهای دیگری نیز برای اندازه گیری فرکانس در جای خود بکار می روند که پاره ای از آن ها به این شرح هستند: سیکل بر ثانیه، دور بر دقیقه (rpm)، سرعت قلب توسط واحد ضربان بر دقیقه اندازه گیری می شود، و حادثه بر سال (فرکانس آماری).یک روش جایگزین برای محاسبهٔ فرکانس، اندازه گیری زمان بین دو رخداد متوالی حادثه ای است (دورهٔ تناوب) و سپس محاسبه فرکانس به صورت عددی متقابل این زمان مانند زیر:
که در آن T دورهٔ تناوب است.تعداد نوسانات کامل انجام شده توسّط یک نوسانگر در هر ثانیه را فرکانس، بسامد یا تواتر نوسانات آن نوسانگر بر حسب هرتز گویند.

بَسامد (frequency)
بَسامد
بَسامد
(یا: فرکانس) در فیزیک، آهنگ تکرار هر گونه حرکت یا آشفتگی دوره ای یا تعداد نوسان ها، ارتعاش ها، یا موج های دوره ای در واحد زمان. یکای بسامد در دستگاه بین المللی، هرتز، با نماد Hz، است. یک هرتز معادل یک چرخه یا یک دوره در هر ثانیه است. بسامد با طول موج و سرعت به این صورت ارتباط دارد (فرمول ۱). در این رابطه، f بسامد، v سرعت، و λ طول موج است. بسامد برابر با معکوس دوره یا دورۀ تناوب، T، است:(فرمول ۲).فرمول ۱: فرمول ۲:
بسامدِ کارکرد بهینه در بسیاری از وسایل برقی که با جریان متناوب کار می کنند، برابر ۵۰ هرتز است. بسامدهای کمتر از این مقدار منجربه تغییر ولتاژهای محسوس در وسایل برقی می شوند، زیرا هر بار که جهت جریان عوض می شود، ولتاژ به صفر می رسد و سپس، مقدار آن همراه با عبور جریان در جهت معکوس افزایش می یابد. این امر در تلویزیون به صورت لرزش صفحۀ تصویر ظاهر می شود. در بسامد ۵۰ هرتز، جریان در هر ثانیه ۱۰۰ بار تغییر جهت می دهد، یعنی ۱۰۰ بار به صفر می رسد و در جهت معکوس برقرار می شود. از آن جا که چشم انسان نمی تواند تغییراتی با این سرعت را تشخیص دهد، تصویر آن را پیوسته می بینید. گوش انسان صداهای ناشی از ارتعاش در گسترۀ بین ۲۰ هرتز تا ۲۰هزار هرتز را می شنود. پستاندارانی مثل خفاش قادرند بسامدهای فراصوتی بسیار بالاتر از ۱۵هزار هرتز را نیز تشخیص دهند. بعضی از جانوران و پرندگان بسامدهای بسیار کمِ فروصوت را تشخیص می دهند. کبوتران صداهایی با بسامد۰.۱ هرتز را هم تشخیص می دهند. فیل ها با صداهایی با بسامد حدود یک هرتز ارتباط برقرار می کنند. مدوله سازی بسامد (اِف اِم) یکی از روش های ارسال سیگنال های رادیویی است که در آن، بسامد موج حاملابتدا تعویض و سپس رمززدایی می شود. یک کیلو هرتز(۱kHz) برابر ۱۰۰۰ هرتز، و یک مگاهرتز(۱MHz)برابر ۱میلیون هرتز است.