شب مردم غریب و از یار و دیار دور افتاده شام مسافران که وحشتناک می باشد بخصوص در مفلسی .
شام غریبان
فرهنگ فارسی
لغت نامه دهخدا
شام غریبان. [ م ِ غ َ ] ( ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) شب ِ مردم غریب و از یار و دیار دورافتاده. شام مسافران که وحشتناک می باشدبخصوص در مفلسی. ( بهار عجم ) ( آنندراج ) :
گفتم ای شام غریبان طره شبرنگ تو
در سحرگاهان حذر کن چون بنالد این غریب.
بسان باده صافی در آبگینه شامی.
بمویه های غریبانه قصه پردازم.
آن چنانست که در شام غریبان محتاج.
فیض صبح وطن از شام غریبان مطلب.
فیض صبح وطن این شام غریبان دارد.
|| شب اول وفات کسی برای خانواده آن کس. ( از یادداشت مؤلف ). رجوع به شب غریب شود. || ( اِخ ) شب یازدهم محرم و عزاداری بعد آن شب. ( یادداشت مؤلف ). || نام شهری است. ( غیاث اللغات ).
گفتم ای شام غریبان طره شبرنگ تو
در سحرگاهان حذر کن چون بنالد این غریب.
حافظ.
بیا بشام غریبان و آب دیده من بین بسان باده صافی در آبگینه شامی.
حافظ.
نماز شام غریبان چو گریه آغازم بمویه های غریبانه قصه پردازم.
حافظ.
عیش من در شکن زلفت دانی چون است آن چنانست که در شام غریبان محتاج.
باقر کاشی ( از آنندراج ).
صائب از هند مجو عشرت اصفاهان رافیض صبح وطن از شام غریبان مطلب.
صایب.
دل در آن زلف ندارد غم تنهایی مافیض صبح وطن این شام غریبان دارد.
صائب ( از آنندراج ).
- شام غریبان گرفتن ؛ زاری کردن بدرد چنانکه بر وفات کسی. گریستن و اندوه و غم نمودن چنانکه بر مرگ کسی کنند.|| شب اول وفات کسی برای خانواده آن کس. ( از یادداشت مؤلف ). رجوع به شب غریب شود. || ( اِخ ) شب یازدهم محرم و عزاداری بعد آن شب. ( یادداشت مؤلف ). || نام شهری است. ( غیاث اللغات ).
دانشنامه عمومی
شام غریبان، مراسم مذهبی شیعه است که در غروب روز عاشورا برگزار می گردد. سوزاندن خیمه های اهل بیت حسین بن علی و به اسارت گرفتن اهل بیت توسط لشکر یزید بن معاویه درون مایهٔ این مراسم است. در این مراسم عزاداران با روشن کردن شمع به عزاداری می پردازند.
در مراسم شام غریبان در حرم علی بن موسی الرضا، همه خادمان حرم دور تا دور یکی از بزرگترین صحن ها شمع به دست می ایستند و یکی در وسط نوحه می خواند. مردم نیز همراه خادمان می شوند و شمع دست می گیرند. یک سینی بزرگ هم وسط صحن می گذارند که با شن پر شده و شمع های روشن را در آن فرومی کنند.
در مراسم شام غریبان در حرم علی بن موسی الرضا، همه خادمان حرم دور تا دور یکی از بزرگترین صحن ها شمع به دست می ایستند و یکی در وسط نوحه می خواند. مردم نیز همراه خادمان می شوند و شمع دست می گیرند. یک سینی بزرگ هم وسط صحن می گذارند که با شن پر شده و شمع های روشن را در آن فرومی کنند.
wiki: شام غریبان
دانشنامه اسلامی
[ویکی شیعه] شام غریبان، در ادبیات و مرثیه های پارسی زبان به غروب آفتاب روز عاشورا و سوگواری این شب گفته می شود. نوحه های این مراسم یادآور آوارگی اهل بیت امام حسین(ع) و اسیران و کودکان بازمانده از واقعه کربلا است که در غروب عاشورا، بی پناه در تاریکی شب، در بیابان کربلا به سر می بردند. بعضی رسوم خاص، مانند روشن کردن شمع یا نشستن در تاریکی، باعث تفاوت عزاداری این شب با دیگر شب های محرم می شود.
یکی از معانی واژه غریب، دور افتاده از وطن است و گاهی برای کسی که بی یار و یاور مانده است نیز از واژه غریب استفاده می شود. شام غریبان نیز به معنای شب ِ مردم غریب و دورافتاده از یار و دیار آمده است.
در اصطلاح و در مرثیه های پارسی زبان ، به غروب آفتاب روز عاشورا و سوگواریِ شبانه این شب گفته می شود
یکی از معانی واژه غریب، دور افتاده از وطن است و گاهی برای کسی که بی یار و یاور مانده است نیز از واژه غریب استفاده می شود. شام غریبان نیز به معنای شب ِ مردم غریب و دورافتاده از یار و دیار آمده است.
در اصطلاح و در مرثیه های پارسی زبان ، به غروب آفتاب روز عاشورا و سوگواریِ شبانه این شب گفته می شود
wikishia: محمود فرشچیان نگارگر . نام این تابلو برگرفته از غروب و شب روز روز عاشورا سال ۶۱ هجری قمری است که در بین شیعیان شام غریبان نامیده می شود.
فرشچیان پیش از این، آثار عاشورایی دیگری نیز خلق کرده بود که از مشهور ترین آنها می توان به تابلو عصر عاشورا اشاره کرد.
فرشچیان درباره اثر خود گفته است: «کشیدن تابلوی «شام غریبان» از نظر رنگ بندی بسیار مشکل بود، صورتی در تابلو نیست. دست ها، حرکت و پاها نشان دهنده فاجعه ای است که بر خاندان عصمت و طهارت گذشته است. سعی کرده ام که با حرکت های دست، فاجعه را نشان دهم بدون اینکه صورتی در آن باشد.»
فرشچیان پیش از این، آثار عاشورایی دیگری نیز خلق کرده بود که از مشهور ترین آنها می توان به تابلو عصر عاشورا اشاره کرد.
فرشچیان درباره اثر خود گفته است: «کشیدن تابلوی «شام غریبان» از نظر رنگ بندی بسیار مشکل بود، صورتی در تابلو نیست. دست ها، حرکت و پاها نشان دهنده فاجعه ای است که بر خاندان عصمت و طهارت گذشته است. سعی کرده ام که با حرکت های دست، فاجعه را نشان دهم بدون اینکه صورتی در آن باشد.»
wikishia: شام_غریبان_(تابلو)
کلمات دیگر: