رشدیه

اسم: رشدیه (دختر) (عربی) (تلفظ: rošdiye) (فارسی: رشديّه) (انگلیسی: roshdiye)
معنی: خردمند

(حاجی )میرزا حسن تبریزی از پیشقدمان نهضت فرهنگی ایران در نیمه اول قر.۱۴ه. (و.تبریز ۱۲۶۷ ه.ق.ف.۱۳۶۳ه.ق./۱۳۲۳ه.ش ./ ۱۹۴۴ م. ) وی از نخستین موسسان مدارس جدید در تبریز و تهران و مردی دانشمند و اصلاح طلب و مبارز و بلند همت بود و او را پدر فرهنگ جدید ایران نامیدهاند. در آغاز جوانی برای فراگرفتن روش تعلیم و تربیت به بیروت سفر کرد و پس از ۳ سال بایران بازگشت و در تبریز بتاسیس دبستان اقدام کرد ولی با مخالفت گروهی روبرو شد و دبستان وی منحل گردید . در زمان مظفرالدین شاه بتهران آمد و در سال ۱۳۱۵ه.ق.مدرسه رشدیه را تاسیس کرد. تالیفات متعدد دارد از جمله : بدایه التعلیمکفایه التعلیم نهایه التعلیم و صد درس.روزنامه ((طهران ) ) را در پایتخت انتشار داد (شماره اول آن در ۷ ربیع الاول ۱۳۲۶ ه. ق. منتشر شد ه ).رشدیه از سال ۱۳٠۵ ه. ش. در قم مقیم گردید.
حاجی میرزا حسن تبریزی معروف به رشدیه وی از اولین کسانی بوده است که در حدود پنجاه سال پیش از این ابتدا در تبریز و سپس در اوایل سلطنت مظفر الدین شاه مدرسه ابتدائی بسبک جدید در سنه ۱۳۱۵ ق .

رشدیه. [ رُ دی ی َ ] ( اِخ ) حاجی میرزا حسن تبریزی ، معروف به رشدیه. وی از اولین کسانی بوده است که در حدود پنجاه سال پیش از این ابتدا در تبریز و سپس در اوایل سلطنت مظفرالدین شاه مدرسه ابتدائی بسبک جدید در سنه 1315 هَ. ق. در تهران تأسیس نمود، و چون کلمه رشدیه در اصطلاح عثمانیان آن وقت به معنی مدرسه ابتدائی بوده است از اینرو به این اسم معروف شد. او در اواخر سلطنت مظفرالدین شاه در عهد صدارت عین الدوله با عده ای دیگر از آزادی خواهان قریب یکی دو سال به کلات تبعید شد. وی از سال 1345 هَ. ق. در قم اقامت گزید و تا آخر عمر در همانجا متوطن بود و سرانجام در سال 1363 هَ. ق. مطابق 19 آذر 1323 هَ. ش. در همان شهر در سن نودوشش سالگی درگذشت. تولد او بسال 1267هَ. ق. در تبریز بوده است. ( از وفیات معاصرین به قلم محمد قزوینی ، مجله یادگار سال 3 - شماره 10 ).