قوش

قوش به گروهی از پرندگان شکاری گفته می شود. این واژه تعریف دقیقی ندارد و ممکن است به هر پرندهٔ شکاری گفته شود، اما معمولأ به گونه های کوچکتر خانوادهٔ Accipitridae (عقابیان یا قوشیان) به ویژه زیرخانوادهٔ Accipitrinae یا در اصطلاح بازداری سنتی شکاریان زردچشم اشاره دارد. گونه های بزرگتر این خانواده را عقاب، کرکس، سنقر، کورکور و سارگپه می نامند.
قوش ها شکارچیانی توانمند و چابک هستند که در شکار پرندگان، پستانداران و خزندگان کوچک تخصص دارند. سرعت آنها به اندازه شاهین ها نیست اما توانایی شکار پرندگان در حال پرواز را دارند. طرلان، قرقی، پیغو و پیغوی کوچک چهار گونه قوش بومی ایران هستند که طرلان بزرگترین و کمیابترین آنهاست.

قوش (falcon)
هر یک از پرندگان شکاری، متعلق به جنس Falco، خانوادۀ بازیان، راستۀ شاهین سانان. قوش ها کوچک ترین قرقی هایند و اندازۀ آن ها از پانزده تا ۶۰ سانتی متر متغیر است. منقاری کوتاه و خیمده، با یک دندان در آرواره دارند. بال های این پرندگان بلند و نوک تیز، و پنجه هایشان کشیده است. قوش ها در نقاط مرتفع آشیانه می سازند و طعمۀ خود را حین پرواز، و بر اثر ضربۀ حاصل از فرود با سرعت زیاد می کشند. قوش معمولی و دلیجه هم در این گروه قرار دارند. قوش معمولی Falco peregrinus، طولی حدود ۵۰ سانتی متر دارد. این جانور پس از آن که در امریکای شمالی و بریتانیا به علت استفاده از حشره کش ها و شکار به دست پرنده بازان شکارچی و کلکسیونرهای تخم پرندگان به مرز انقراض رسید، جمعیت خود را بازسازی کرده است. سرعت این جانور هنگام حمله به شکار ۲۴۰ کیلومتر در ساعت، و در نتیجه سریع ترین موجود زندۀ جهان است. سایر قوش ها عبارت اند از لیل Falco subbuteo، ترمتای Folco columbarius، دلیجه Falco tinnunculus، لاچین Falco biarmicus، و بالابان Falco cherrug. لیل و ترمتای حدود ۳۰ سانتی متر طول دارند، پشت آن ها به رنگ آبی درخشان و شکم آن ها قرمز رنگ است. این پرندگان در بیشه ها و دشت ها آشیانه می سازند. دلیجه کمی بیش از ۳۰ سانتی متر طول دارد، سر و دمش خاکستری، پشتش بلوطی کم رنگ، و دارای خال های سیاه است. از جنس Falco در ایران یازده گونه یافت می شود که با نام های دلیجه (دو گونه)، ترمتای (چهار گونه)، لیل، لاچین، بالابان، بحری، و شاهین شناخته می شوند. این پرندگان شکارچیان ماهری اند. شکار این پرندگان تهدیدی برای این ثروت ملی است.