انجمن اسلامی دانشجویان

انجمن اسلامی دانشجویان که بعد از انقلاب به «دفتر تحکیم وحدت» مشهور شد، نخستین بار در دهه ۱۳۲۰ خورشیدی در دانشگاه تهران تأسیس شد. پس از انقلاب ۱۳۵۷ ایران، در سال های ۱۳۵۹ تا ۱۳۶۱ انجمن های اسلامی دانشکده های گوناگون گرد هم آمده و «اتحادیه انجمن های اسلامی و سازمان های دانشجویی سراسر کشور» (دفتر تحکیم وحدت) به عنوان مرکز انجمن های اسلامی دانشجویان شکل گرفت.
دفتر تحکیم وحدت
انجمن اسلامی دانشجویان پیرو خط امام
انجمن اسلامی دانشجویان مستقل
در جلساتی که انجمن اسلامی برگزار می کرد، افرادی چون مهدی بازرگان، یدالله سحابی، سید صدرالدین صدربلاغی، محمدتقی فلسفی، حسین علی راشد سخنرانی می کردند. اهداف اساسنامه اولیهٔ دفتر تحکیم وحدت «اصلاح جامعه بر طبق دستورهای اسلام، تلاش در ایجاد دوستی و اتحاد بین افراد مسلمان مخصوصاً جوانان روشنفکر، انتشار حقایق اسلامی به وسیله ایجاد موسسات تبلیغات و نشر مطبوعات، و مبارزه با خرافات» نوشته شده است.
پس از بحران گروگان گیری در سفارت ایالات متحده آمریکا که به دست دانشجویان مسلمان پیرو خط امام انجام شد، این گروه دانشجویان و اتحادیه انجمن های اسلامی (تحکیم وحدت) به یکدیگر نزدیک تر شدند و گرایش چپ گرایی در اتحادیه انجمن های اسلامی (تحکیم وحدت) افزایش یافت. در سال های دهه ۱۳۶۰ گرایش به چپ، گرایش های ایدئولوژیک و انقلابی، و عدالت خواهی در انجمن های اسلامی قوی بود. نزدیک به ۳۰ نفر از اعضای اتحادیه انجمن های اسلامی (تحکیم وحدت) که در جنگ ایران و عراق شرکت کرده بودند کشته شدند.
پس از جنگ با توجه به وضعیت سیاسی اجتماعی جامعه، گرایش های ایدئولوژیک کمتر شد و مشی انتقادی انجمن های اسلامی نسبت به مشکلات مختلف و جدی تر شدن توجه به مسایل صنفی دانشجویان، همگام با رویکردهای سیاسی رشد کرد.