پنوم پن

پنوم پن پایتخت کشور کامبوج و بزرگ ترین شهر این کشور است. جمعیت پنوم پن یک و نیم میلیون نفر است.پنوم پن از سال ۱۴۳۴ میلادی در کنار رود مکونگ بنا شده و از زمان استعمار فرانسه در کامبوج، پایتخت این کشور بوده است. این شهر از دهه ۱۹۲۰ یکی از زیباترین شهرهای ساخته شده توسط فرانسویان در هندوچین به شمار می آمد و «مروارید آسیا» لقب گرفته بود. امروزه تعدادی از ساختمان های استعماری فرانسوی در بلوار اصلی شهر پابرجا هستند.
شاخص توسعه انسانی پنوم پن از میانگین کشوری بالاتر است. با این وجود بسیاری از ساکنان شهر پنوم پن، پایتخت کامبوج در واقع مهاجرین نواحی روستایی این کشور هستند که در جریان چندین دهه جنگ خانه و مزارع خود را از دست داده و به این شهر پناه آورده اند. وجود میلیون ها مین ضد نفر که در جای جای خاک این کشور کار گذاشته شده عملاً مانع از زندگی مردم در مزارعی که ده ها سال به حال خود رها شده اند، است. بخشی از این مهاجران زندگی خود را با فروش زباله و یافتن وسایل دست دوم از میان زباله های شهر پنوم پن می گذرانند. حلبی آبادهایی که آنها ساکن آن هستند نیز در مجاورت محل تخلیه زباله شهر پنوم پن قرار دارد.
در هفدهم آوریل ۱۹۷۵ نیروهای «خمر سرخ»، به رهبری پول پوت، شهر دو میلیون و سیصد هزار نفری پنوم پن را اشغال کردند و «جمهوری دمکراتیک کامبوج» را به جای نظام هوادار غرب نشاندند. چهل و هشت ساعت بعد، تمامی جمعیت پایتخت، به فرمان فاتحان، خانه و کاشانه خود را رها کرده و بدون کمترین آمادگی، به سوی روستاها و جنگل ها رانده شدند. بدین سان شهر بسیار گسترده پنوم پن به شهر ارواح بدل شد و تنها شماری از صاحب منصبان ارشد نظام تازه، همراه با چند شکنجه گاه، در آن منزل گزیدند.
مهم ترین «بنای تاریخی» پول پوتیسم، مدرسه بزرگی است در قلب پنوم پن که در سال های سلطه خمر سرخ به یک شکنجه گاه بزرگ با نام «توئول سلنگ» یا «اس ۲۱» بدل شد.در این مدرسه پیشین، که امروز «موزه کشتار عام» نام گرفته، حدود بیست هزار نفر بازجویی و شکنجه شدند که نزدیک به پانزده هزار نفر آنها ناپدید شدند. شمار زیادی از شکنجه شدگان «توئول سلنگ» در کشتارگاهی موسوم به «چونگ اک»، در پانزده کیلومتری پنوم پن، نابود شدند.

پِنومْ پِن (Phnom Penh)
پایتخت کامبوج، واقع در جنوب کشور، در محل تلاقی رودهای مکونگ و تونله ساپ، به فاصلۀ ۲۱۰کیلومتری شمال غربی هوشی مین سیتی، در ویتنام. جمعیت آن ۱,۱۶۹,۸۰۰ نفر (۲۰۰۳). در قرن ۱۴م بنا شد، و حدود ۱۴۳۴م پایتخت امپراتوری خمر و در ۱۸۷۶ پایتخت کامبوج شد. نیروهای کمونیست خمر سرخ، به رهبری پول پوت، در ۱۹۷۵ بر کشور مسلط شدند و تقریباً همه ساکنان پنوم پن را روانۀ روستاها کردند. پس از شکست خمر های سرخ از نیروهای ویتنامی در ۱۹۷۹، شهر به تدریج جمعیت خود را بازیافت و صنایع پارچه بافی، تولید مواد غذایی، کفش، کاغذ، لاستیک و شیشه دوباره مرسوم شد. بناهای مهم شهر عبارت اند از کاخ سلطنتی، پرآه موروکوت و چند پاگودای دیگر؛ موزۀ ملی هنر و باستان شناسی خمر. سرمایه گذاری خارجی و گردشگری از زمان برگزاری انتخابات ۱۹۹۳ به شدت افزایش یافته است. پنوم پن مرکز شبکۀ جاده ای کامبوج است و با راه آهن به بانکوک، تایلند، ویتنام، و لائوس متصل است؛ این شهر، که خود رودبندری مهم است، دارای ژرفاب بندری در کامپونگ سوم و فرودگاه بین المللی پوچن تونگ است.