زبان بسته , لال , گنگ , بي صدا , کند ذهن , بي معني , لال کردن , خاموش کردن , بي زبان , صامت , کسر کردن , خفه کردن
اخرس
عربی به فارسی
فرهنگ فارسی
( صفت ) گنگ کندزبان بی آواز ل ٠
اوراست میخائیل الحلبی المارونی
فرهنگ معین
لغت نامه دهخدا
اخرس . [ اَ رَ ] (اِخ ) القس . میخائیل الحلبی المازونی . او راست : اطیب المجانی فی حیاة یوسف کلدانی ، چاپ مطبعةالأدبیة بیروت بسال 1907م . (معجم المطبوعات ).
اخرس . [ اَ رَ ] (اِخ ) رجوع به الب ارسلان شود.
عاشقی بر خور و بر شهوت خود راست چو خرس
نفس گویای تو در حکمت ازآنست اخرس.
اخرس. [ اَ رَ ] ( اِخ ) رجوع به الب ارسلان شود.
اخرس. [ اَ رَ ] ( اِخ ) شیخ عبدالغفاربن عبدالواحدبن وهب ملقب به الأخرس. از مشاهیر شعرای عراق است. مولد او بموصل بسال 1220 هَ. ق. و منشاء و موطن او ببغداد بود در جانب کرخ. او نزد شیخ آلوسی کتاب سیبویه را قرائت کرد و شیخ او را اجازت داد آنگاه به آموختن علوم عقلیه و فنون غربیه پرداخت و در آنها متقن شد و فن شعر نیکو بیاموخت. ناشر دیوان وی در مقدمه نویسد: «ورد من مسقط رأسه الموصل الخضراء الی مدینةالزوراء و جعلها له موطناً و عریناً و مسکناً و کانت أکابرها تخدمه و تشتاق لطلعته و أماجدالعراق ترتاح الی مفاکهته. کان فی لسانه تلعثم و ثقل فدعی بالأخرس لسببه و فی ابان صباه کان قد أرسله الوزیر داودباشا والی بغداد الی بعض بلادالهند لیصلحوا لسانه عن الخرس. فقال له الطبیب : أنا اعالج لسانک بدواء فاما أن ینطق و اما أن تموت فقال لاابیع کلی ببعضی و کر راجعاً الی بغداد. توفی بالبصرة و دفن بمقبرةالأمام حسن البصری.» وفات وی بسال 1290 بود. او راست : الطراز الانفس فی شعرالاخرس. دیوان او که احمد عزت باشا العمری آن را تدوین کرده در مطبعه الجوائب آستانه بسال 1304 هَ. ق. بطبع رسیده است. ( معجم المطبوعات ).
اخرس. [ اَ رَ ] ( اِخ ) القس. میخائیل الحلبی المازونی. او راست : اطیب المجانی فی حیاة یوسف کلدانی ، چاپ مطبعةالأدبیة بیروت بسال 1907م. ( معجم المطبوعات ).
عاشقی بر خور و بر شهوت خود راست چو خرس
نفس گویای تو در حکمت ازآنست اخرس .
سنائی .
|| لَبَن اَخرس ؛ شیر خفته . شیر غلیظ. شیر کلچیده . شیر بسته . || علم اخرس ؛مناره ٔ راه که آواز صدا از وی نیاید. و رجوع به اخرسان شود.
اخرس . [ اَ رَ ] (اِخ ) شیخ عبدالغفاربن عبدالواحدبن وهب ملقب به الأخرس . از مشاهیر شعرای عراق است . مولد او بموصل بسال 1220 هَ . ق . و منشاء و موطن او ببغداد بود در جانب کرخ . او نزد شیخ آلوسی کتاب سیبویه را قرائت کرد و شیخ او را اجازت داد آنگاه به آموختن علوم عقلیه و فنون غربیه پرداخت و در آنها متقن شد و فن شعر نیکو بیاموخت . ناشر دیوان وی در مقدمه نویسد: «ورد من مسقط رأسه الموصل الخضراء الی مدینةالزوراء و جعلها له موطناً و عریناً و مسکناً و کانت أکابرها تخدمه و تشتاق لطلعته و أماجدالعراق ترتاح الی مفاکهته . کان فی لسانه تلعثم و ثقل فدعی بالأخرس لسببه و فی ابان صباه کان قد أرسله الوزیر داودباشا والی بغداد الی بعض بلادالهند لیصلحوا لسانه عن الخرس . فقال له الطبیب : أنا اعالج لسانک بدواء فاما أن ینطق و اما أن تموت فقال لاابیع کلی ببعضی و کر راجعاً الی بغداد. توفی بالبصرة و دفن بمقبرةالأمام حسن البصری .» وفات وی بسال 1290 بود. او راست : الطراز الانفس فی شعرالاخرس . دیوان او که احمد عزت باشا العمری آن را تدوین کرده در مطبعه ٔ الجوائب آستانه بسال 1304 هَ . ق . بطبع رسیده است . (معجم المطبوعات ).
فرهنگ عمید
دانشنامه اسلامی
مطلع های زیبا، ترکیب ها و تعابیر دلنشین، لطافت و استواری واژگان و موسیقی دلنواز و طرب انگیز، از ویژگی های شعر وی به شمار می رود. او از آیات و روایات در شعرش استفاده می کرد و قصیده ای در مدح امام موسی کاظم (ع) و امام جواد (ع) سروده است. همچنین وی در قصیده ای ابوحنیفه را امام دانسته و شیعیان را روافضی خوانده که بر پیامبر (ص) و آل او دروغ نسبت داده اند.
تاریخ ولادت وی را به اختلاف، ۱۲۱۰ و ۱۲۱۷ و ۱۲۲۱ و ۱۲۲۵ق ذکر کرده اند. وی در موصل زاده شد و دوران کودکی را همانجا گذراند.