محمود صالح

wiki: محمود صالح (یا محمدصالح)، در گویشِ بختیاری، مم صالح خوانده می شود. ایل بختیاری از دو شاخه چهارلنگ و هفت لنگ تشکیل می شود و بر پایه نمودار اجتماعی ایل بختیاری، که پیشینهٔ آن به میانهٔ قرنِ پانزدهم میلادی بازمی گردد، هفت لنگ از چهار باب و چهارلنگ از پنج باب تشکیل شده است.
حیدرآقا ناظر بختیاری: از سردمداران بختیاری در عهد صفویه که از طرف حکومت صفوی به منصب «ناظر» ی (از القاب و مشاغل سیاسی بلندپایه در دربار صفویان) منصوب شد. وی پدر علی مردان خان نایب السلطنه بود.
علیمردان خان چهارلنگ: نایب السلطه ایران بعد از مرگ نادرشاه افشار تا قبل از به قدرت رسیدن کریم خان زند.
حاجی باباخان چهارلنگ بختیاری:جد خوانین محمود صالح و حاکم اصفهان در سال۱۱۶۵ه‍.ق.
اسماعیل خان چهارلنگ:فرزند حاجی باباخان چهارلنگ و از سران بختیاری.
فتاح خان چهارلنگ :فرزند حاجی بابا خان از سرداران ایل بختیاری عصر زندیه
حیدرخان چهارلنگ بختیاری (محمودصالح): پسر علی مردان خان و رهبر مبارزات ایل بختیاری علیه کریم خان زند.
ابدال خان بختیاری (محمود صالح): فرمانده ایل بختیاری در جنگ با آقا محمدخان قاجار.
محمدتقی خان فرزند ابدال خان: که در جنگ های ابدال خان با آقامحمدخان قاجار، رشادتها و دلاوری های زیادی از خود نشان داد و در جنگ عسگران نیز کشته شد.
رضا خان چهارلنگ (شیرکُش): از سران بختیاری عصر فتحعلی شاه. الی ناصرالدین شاه قاجار، از نوادگان اسماعیل خان چهارلنگ فرزند حاجی باباخان چهارلنگ بختیاری و بنیان گذار شهر سودجان.
خدارحم خان چهارلنگ:فرزند محمد حسین خان و از خوانین ارشد بختیاری عصر فتحعلی شاه قاجار.
محمدعلی خان (اول) فرزند الله کرم خان محمودصالح، از سران بختیاری که در سال های ۱۲۶۷ الی ۱۲۷۱ هجری قمری به نبردهایی علیه شاهزاده احتشام الدوله قاجار (حاکم لرستان و خوزستان) پرداخت.
محمد مهدی خان بختیاری (محمود صالح): ایلخانی چهارلنگ بعد از محمدتقی خان کیانرسی چهارلنگ.
الهیار خان محمودصالح: از خوانین سرشناس و دلاور محمودصالح در عصر قاجار.
محمود خان چهارلنگ: فرزند رضا خان از سران بختیاری در عصر قاجار ،مالک سودجان، از خوانین قدرتمند و سرشناس بختیاری.
علی مردان خان (دوم) مردانی یاعلیمردان خان (معاصر): رهبر قیام بختیاری علیه سلطنت پهلوی در سال ۱۳۰۸.
امیر خان محمود صالح: از سرداران بختیاری در انقلاب مشروطه
چراغعلی خان محمودصالح: فرزند الله کرم خان محمودصالح و از سران بختیاری.
محمودخان ساعدلشکر بختیاری (محمودصالح): از سران ایل چهارلنگ در قیام مشروطه خواهان بختیاری.
محمد ولی خان برد شاهی (محمودصالح): از سواران بختیاری در فتح تهران.
محمد علی خان (دوم) مردانی: ایل بیگ چهارلنگ بختیاری و از سران قیام بختیاری علیه حکومت پهلوی.
محمدتقی خان شجاع الممالک بختیاری: ایلخان طوایف چهارلنگ درعصر پهلوی.
کربلایی (کلی) امیر محمود صالح:سرکوبگر برخی از راهزنان و یاغیان اطراف و اکناف ایران در عصر قاجار که خسرو خان سردار ظفر در کتاب خاطراتش وی را مورد ستایش قرار داده است.
آ فتاح یادگارصالحی: یکی از کدخدایان و مبارزین طایفه محمودصالح در جنبش مشروطه خواهان بختیاری و فتح تهران و از همرزمان علیمردان خان بختیاری در جنگ علیه رژیم پهلوی.
محمدجواد خان سالار شجاع: آخرین ایلخانی طوایف چهارلنگ بختیاری.
آمحمدباقر صالح پور:از کلانتران ایل چهارلنگ در عصر پهلوی.
آیاور (کربلایی یاور) محمودصالحی: از کلانتران ارشد طایفه محمودصالح.
میرزاحسین (میرزا اوسی آقا) محمودصالح بختیاری یکی از سران بختیاری درجنگ علیه شورش محمود افغان، در عصر شاه سلطان حسین صفوی.
کربلایی غفور اورش محمودصالح: یکی از کلانتران طایفه محمودصالح در عصرقاجار.
القاص آقای محمود صالح از پهلوانان و سران ایل چهارلنگ درعصر شاه سلطان حسین صفوی و نادرشاه افشار.
آ ابراهیم صالحی (ممجلاردین) از سرداران و همرزمان علیمردانخان مردانی که در جنگ سفید دشت کشته شد.
آ فتح الله یادگارصالحی: از مبارزان مؤثر و همرزم شیرعلیمردان خان بختیاری در قیام علیه حکومت پهلوی.
بنا به روایتی، محمودصالح واژه ای برآمده از نام دو شخص حقیقی بنام های "محمود" (یا در برخی منابع و روایات"محمد") و "صالح" از نسل شخص صاحب منصبی به نام اردشیر بوده اند که دراوایل سلطنت صفویان می زیستند. در دوره حکومت صفویان، محمودآقا به عنوان نیا و جد طایفهٔ محمودصالح که معاصر با شاه اسمائیل صفوی، سیادت بعضی طوایف (چهارلنگ) بختیاری را برعهده داشت، از طرف حکومت صفوی به منصب خانی در این طوایف رسید (دربرخی کتب تاریخ بختیاری محمود راباپسوند خان خطاب کرده اند). بر این اساس، محمودصالح؛ به معنای محمود، پسرِ صالح است. لازم است ذکر شود باب محمودصالح با باب میوند چهارلنگ از یک نیای مشترک هستند، در واقع "محمود یا محمد"همان جد مشترک این دو باب چهارلنگ بختیاری می باشد.اما روایت سینه به سینه دیگری در بین بختیاری و همچنین منابع مکتوبی چون کتاب «تاریخ اصفهان» نوشته جلال الدین همایی وجود دارد که، «صالح» را لقبی دانسته اند که (به احتمال قوی قبل از دوره صفویان، سادات علوی از نسل امام هشتم)، بخاطر شایستگی و درستکاری به «ملک اردشیر» جد "محمود "داده بودند. این روایت که محمود را فرزند (یا نواده) «اردشیر» می داند، وبا توجه به قرائن و اسناد، به احتمال قوی منظور از اردشیر، همان اردشیر شبانکاره آخرین اتابک از ملوک شبانکاره می باشد، چرا که بعد از شکست سلسله اتابکان شبانکاره از «آل مظفر» دراواسط قرن هشتم هجری قمری(۷۶۵ه‍. ق)، ملک اردشیر فرزند ملک تاج الدین جمشید شبانکاره، آخرین اتابک از این ملوک، سرزمین فارس را به قصد سرزمین «لربزرگ» ترک می کند. بعد از استقرار ملک اردشیر و سپس وفات او در ولایت لربزرگ، اولاد وی در میان لربزرگ (بختیاری) به «خانه اردشیر» مشهور بودند، چراکه در نسخه نخستین تذکره امامزاده شاه قطب الدین که در قرن نهم ه‍.ق نوشته شده بود، در ذکر نام مریدان شاه قطب الدین، از «خانه اردشیر» نام برده شده است. با این توضیحات، «محمود آقا» جد اعلای طایفه «محمودصالح» نیز، از همین خاندان ملک اردشیرشبانکاره (خانه اردشیر) می باشد.
چنان که در قدیم و در بین بختیاری، گاهی اصطلاح شبانکاره (که در زبان محلی شبون کاره یا شوانکاره گفته می شد) در پسوند نام طایفه محمودصالح بکار می رفت که همین پسوند شبانکاره در زبان بختیاری به مرور زمان (چون بسیاری از اسامی رایج دیگر) صیقل یافته و دچار تغییر شد و از شبانکاره به> شبون کاره>شون کور> و نهایتاً شوکور (همان صیقل یافته شبانکاره) مبدل شد، (مثالهایی از این قبیل می توان از نام شهرها یا طوایفی چون: آتروپاتگان که به>آذرابادگان>آذربایگان و نهایتاً به آذربایجان صیقل یافت/، ویا شهر: گندوپارس>گندو هارس>گندهار که به قندهار (نام یکی از شهرهای افغانستان) تبدیل شد/ ویا نام طایفه بابا احمدی در بختیاری که به مرور زمان صیقل یافته و به بامدی تبدیل شد، اشاره کرد. حال این اصطلاح در پسوند نام طایفه محمودصالح، و دیگر قرائن ذکر شده، و همچنین وجود طوایفی با نام ممصالح در بخش شبانکاره بوشهر، ویا استان های فارس و کوهگیلویه بویراحمد، همگی نشان می دهد که نسب و نژاد طایفه محمودصالح به شخص اتابک اردشیر و به دنبال آن، اتابکان شبانکاره پارس باشد.
طبق منابع و نسخ کهن، حکومت اتابکان شبانکاره از _اواسط قرن پنجم ه، ق آغاز وتا اواسط قرن هشتم ه، ق_ به مدت سه قرن طول کشید، که در بخش هایی از فارس و کرمان حکومت کردند. در ذکر نسب اتابکان شبانکاره اکثر مورخان عهدقدیم اتفاق نظر داشتند که، اتابکان شبانکاره از نسل اردشیر بابکان (سرسلسله شاهنشاهی ساسانی) می باشند. نام شبانکاره در پسوند سلسله اتابکان شبانکاره نیز، به دلیل شغل گله داری و کوچ نشینی قبایل تحت نفوذ این اتابکان بود.

wikijoo: محمود_صالح