جریان گردابی

در فیزیک، جریان گردابی (انگلیسی: Eddy current) یا جریان فوکُو (فرانسوی: Courants de Foucault)، به جریان های الکتریکی گردشی و پراکنده ای می گویند که در یک رسانا در اثر یک میدان مغناطیسی متغیر با زمان، القاء می شود. متغیر بودن این میدان مغناطیسی می تواند به دلیل یک جریان متناوب، یا حرکت رسانا و میدان نسبت به هم باشد.
هنگامی که یک رسانا در معرض تغییر میدان مغناطیسی ناشی از حرکت نسبی منبع میدان و رسانا، یا تغییر خودِ میدان در اثر یک جریان متناوب قرار می گیرد، جریان‎های گردشیِ پراکنده (گردابی) در رسانا پدید می آیند (جریان القاء می شود). این جریان های گردابی به نوبۀ خود، میدان های مغناطیسی تولید می کنند که با تغییرِ میدانِ مغناطیسیِ اولیه، بر اساس قانون لنز مخالفت می کنند، بنابراین باعث ایجاد نیروهای دافعه و جاذبه بین رسانا و مغناطیس می شوند.
اصطلاح جریان گردابی از جریان های مشابه در آب گرفته شده است. این جریان ها در هنگام پارو زدن در آب به وجود می آیند. نواحی موضعی تلاطم به نام گرداب ها در گرداب های مداوم به وجود می آیند.
جریان های گردابی، مانند جریان الکتریکی، گرما و نیروی مغناطیسی تولید می کنند. این گرما را می توان برای گرمایش القایی به کار برد. جریان های گردابی همچنین عامل شناوری (Levitation) در اَبَررساناها (Superconductor) است. جریان ها گردابی، تأثیرات نامطلوبی هم دارند، از جمله اتلاف توان در مبدل ها و ترانسفورماتورها. با لایه لایه کردن (Laminating) رساناها، این تلفات به حداقل می رسند.