کلمه جو
صفحه اصلی

جوشن کبیر

فرهنگ فارسی

نام دعایی است معروف که بشبهای قدر خوانند .

لغت نامه دهخدا

جوشن کبیر. [ ج َ ش َ ن ِ ک َ ]( اِخ ) نام دعایی است معروف که بشبهای قدر خوانند:
بخصم من که ز کوچک دلی ظفر دیدم
همین بس است ببر جوشن کبیر مرا.
میرزا عبدالغنی ( از آنندراج ).
و رجوع به ماده قبل شود.

دانشنامه عمومی

دعای جوشَن کبیر دعایی است برای شیعیان که در آن خدا به نام ها و صفات گوناگون که در آیات و روایات اسلامی آمده است خوانده می شود. از دیدگاه شیعیان، «جوشن کبیر» توسط جبرئیل به محمد آموخته شده و خواندنش، از اعمال مخصوص شب های قدر محسوب می شود.نبو
«جوشن» لغتی عربی و به معنی «لباس جنگ» یا «زره» است. دلیل به کار رفتن کلمه «جوشن» در نام دعا، این است که در یکی از غزوه های محمد، او زرهی سنگین بر تن داشت. سنگینی آن زره، محمد را آزرده کرده بود. در این جنگ، جبرییل پیغامی از طرف خدا برای محمد آورد و به او گفت: محمد، خداوند به تو سلام می رساند و می گوید: این زره را از تن در آور؛ این دعا را بخوان که این تو و امت تو را از خطرها و حوادث بد، حفظ می کند. همچنین دلیل به کار رفتن کلمه «کبیر» می تواند دو معنی داشته باشد؛ اول آن که این کلمه به طولانی بودن این دعا اشاره دارد و دوم آن که این کلمه به بزرگی و سنگین بودن زره محمد اشاره دارد.
«جوشن کبیر» شامل ۱۰۰ فراز یا بخش است که هر فراز، شامل ۱۰ نام از نام های خداوند است (به جز فراز ۵۵ که شامل ۱۱ نام است). در نتیجه این دعا، شامل ۱۰۰۱ نام از نام های خداوند است.
تعداد زیادی از نام ها، تعابیر و اصطلاحات به کار رفته در این دعا، برگرفته از قرآن هستند. در هر فراز، کلمات به کار رفته حالت موزون و آهنگین دارند؛ چیزی که بسیار شبیه به آرایهٔ ادبی سجع در ادبیات فارسی است. به عنوان نمونه، در فراز اول، کلمات «رحیم»، «کریم»، «مقیم»، «عظیم»، «قدیم»، «علیم»، «حکیم» و «حلیم» به کار رفته اند که به علت مشابه بودن حروف پایانی، به این فراز حالت آهنگ گونه داده اند.

دانشنامه اسلامی

[ویکی شیعه] جوشن کبیر، دعایی منقول از پیامبر اکرم(ص) در ۱۰۰ بند، حاوی ۱۰۰۱ نام و صفت خداوند است. این دعا را جبرئیل به پیامبر اسلام(ص) آموزش داده است. امروزه این دعا در ایران معمولا یکی از بخش های ثابت مراسم شب های قدر در ماه رمضان است. عده ای نیز به سفارش روایات، این دعا را بر روی کفن خود می نویسند.
امام سجاد(ع) از امام حسین(ع)، و او از امام علی(ع) و او نیز از پیامبر اکرم(ص) نقل کرده اند که در یکی از جنگ ها، پیامبر(ص) زرهی سنگین پوشیده بود و آن زره جسمش را اذیت می کرد. جبرئیل نازل شد و ضمن رساندن سلام خدا بر پیامبر(ص) گفت: «این زره را از بدنت بیرون بیاور و به جای آن این دعا را بخوان که برای تو و امت تو امان است». علت نام گذاری این دعا به جوشن کبیر (به معنای زره بزرگ) نیز همین است.البته این ماجرا در منابع تاریخی نقل نشده است.
دعای جوشن کبیر را کفعمی در المصباح و البلد الامین نقل کرده است.


کلمات دیگر: