کلمه جو
صفحه اصلی

عصر یخبندان

دانشنامه عمومی

عصر یخبندان یا عصر یخی، دورهٔ درازمدت کاهش دمای آب و هوای زمین است که در گسترش یخسارهای قاره ای، یخسارهای قطبی و یخسارهای آلپی تأثیرگذار است. از دیدگاه یخبندان شناسی، عصر یخبندان بیشتر به دوره ای از یخسارها در نیمکرهٔ شمالی و جنوبی، گفته می شود؛ با این تعریف ما هنوز در عصر یخبندان هستیم چرا که یخسارهای گرینلند و قطب جنوب هنوز وجود دارند. به زبان گفتاری و محاوره ای، هنگامی که دربارهٔ چند میلیون سال آینده سخن گفته می شود، عصر یخبندان برای اشاره به دوره های سردتر با یخسارهای پهناور در قاره های شمالی آمریکا و اوراسیا گفته می شود: با این دید، آخرین عصر یخبندان نزدیک به ۱۱٬۰۰۰ سال پیش پایان یافت.این عصر در ائون فانِروزوئیک، در دوران پالِئوزوئیک، و در آخرین دورهٔ این دوران، یعنی پِرمیَن قرار دارد.
نوسان اقلیم
الگوی اقلیمی
اقلیم دیرینه
تاقچه یخی
مغزه یخی

دانشنامه آزاد فارسی

عصر یخبندان (Ice Age)
هر دورۀ یخچالشِ گسترده در تاریخ زمین. طی این دوره ها ورقه های یخ و کلاهک های یخی کرۀ زمین را می پوشاندند. این نام، به ویژه، برای نامیدن یخچالشِ دورۀ پلئیستوسن، از ۲میلیون سال قبل، و دقیقاً قبل از دورۀ تاریخی به کار می رود که طی آن، در قارۀ امریکای شمالی، یخچال ها در جنوب به دریاچه های بزرگ رسیدند و اروپای شمالی را صفحه ای یخی پوشاند که بقایای آن در جنوب، تا حدود سوئیس، باقی مانده است. در بریتانیا، یخ در جنوب به خط اتصال فرضی شهرهای بریستول، بَنبری، و اکستر رسید. چندین دورۀ پیشروی یخچالی وجود داشته است که با مراحل بین یخچالی (دوره های گرم) از هم جدا شده اند. طی دوره های بین یخچالی، یخ ها ذوب می شدند و دما به بالاتر از دمای کنونی می رسید. اکنون، در دورۀ بین یخچالیِ یک عصر یخبندان زندگی می کنیم. عصرهای یخبندان دیگری نیز در ازمنۀ زمین شناسی بوده است؛ چهار عصر در دوران پرکامبرین، یک عصر در اُردُویسین، و یک عصر در پایانِ دورانِ کربونیفر و آغاز پرمین. رویداد عصر یخبندان تحت تأثیر مجموعه ای از عوامل است (فرضیۀ میلانکوویچ) که عبارت اند از ۱) تغییر وضعیت زمین نسبت به خورشید، یعنی انحراف زمین در چرخه ای ۴۱هزار ساله که در همان زمان، محور زمینی در چرخه ای ۲۲هزار ساله جابه جا می شود و این امر موجب می شود زمان رسیدن نزدیک ترین نقطۀ زمین به خورشید در فصول متفاوت تغییر کند. ۲) چرخۀ ۹۲هزار سالۀ بی قاعدگی مدار زمین به دور خورشید که طی آن، مدار از حالت بیضوی به مداری تقریباً دایره ای شکل تغییر می کند. شدیدترین دوره های عصرِ یخبندان زمانی روی می دهد که مدار زمین به شکل دایره نزدیک می شود. این احتمال وجود دارد که عصر یخبندان پلئیستوسن هنوز تمام نشده باشد و دوباره ۶۰هزار سال دیگر به اوج برسد. نظریۀ اعصار یخبندان را اولین بار در قرن ۱۹، افرادی چون ایگناس ونتس، مهندس عمران سوئیسی، در ۱۸۲۱، و لوئیس آگاسیس، طبیعی دان سوئیسی، در ۱۸۳۷ مطرح کردند. قبل از آن، بیشتر زمین شناسان معتقد بودند که سنگ ها و رسوبات براثر طوفان نوح نهشته شده اند. اصطلاح عصر یخبندان را اولین بار گیاه شناسی با نام کارل شیمپر در ۱۸۳۷ وضع کرد.

فرهنگستان زبان و ادب

{glacial age} [زمین شناسی] یکی از تقسیمات دورۀ یخ بندان
{ice age} [علوم جَوّ] بازه ای گسترده در دوره های زمین شناسی که در طی آن ورقه های حجیمی از یخ در بخش های زیادی از زمین تشکیل شد

نقل قول ها



کلمات دیگر: