کلمه جو
صفحه اصلی

کشیم

دانشنامه عمومی

کِشیم یا مرغابی شانه بسر گونه ای پرنده از راستهٔ کشیم سانان (نام علمی: Podicipediformes) است که با گسترهٔ فراوانی در سراسر جهان، به استثنای جنوبگان، یافت می شود. اعضای این راسته پرندگانی شیرجه زن هستند که پیرامون آب های شیرین زندگی می کنند. این راسته تنها یک تیره دارد که کشیمیان (Podicipedidae) نامیده می شود و شامل ۲۲ گونه در ۶ سرده است.
کشیم های نوک نیزه ای
کفل پاها
نوک ابلقی ها
Poliocephalus
رولاندی ها
شیرجه زن های سریع
کشیم ها توانایی بسیاری در شکار در آب و زندگی در محیط آبی دارند. بر روی پوست آن ها نزدیک به ۲۰،۰۰۰ پر وجود دارد که سطح بدنشان را از برخورد با آب دور نگاه می دارد. پاهای آن ها در منتهای پشتی بدن قرار گرفته اند و دمشان به بخشی کوچک و رو به پایین کاهش پیدا کرده است. آن ها انعطافی استثنایی در دو بخش قوزک پا و سر انگشتان پا دارند که باعث می شود پاهایشان در هر جهتی توانایی ایجاد پیش رانش داشته باشند و همچون یک پدال عمل کنند. پاهای آن ها امکان شنا با سرعتی برابر با ۲ متر بر ثانیه و چرخیدن سریع را به این پرندگان داده است.
کشیم ها اغلب از ماهی و حشرات تغذیه می کنند ولی گاه اقدام به خوردن صدف و سخت پوستان نیز می کنند. پرندگان با جثهٔ بزرگتر در درون آب به تعقیب ماهیان می روند و گونهٔ غربی کشیم آمریکای شمالی با منقار دراز خود ماهیان را به سیخ می کشد. بعضی از گونه های کشیم با جثهٔ بزرگتر در آب های آزاد شکار می کنند و ماهی های نزدیک به سطح آب دریا را می خورند. گونه های با جثه متوسط اغلب در دریاچه ها شکار می کنند تا ناچار نباشند با گونه های بزرگتر رقابت کنند. کشیم های با جثه کوچک نیز در مرداب ها و آبگیرهای با سطح پوشیده از گیاهان آبزی به سر می برند.
رفتار کشیم ها در هنگام جفت گیری شگفت انگیز است و شامل حرکاتی دقیق و دارای آداب و روش ویژه، از جمله بلند کردن و باد دادن به پرها، می شود. رفتارهای کمابیش یکسانی در چندین گونه از کشیم ها دیده می شود که آن ها را می توان از دیدگاه فرگشتی توضیح داد. در کشیم غربی دو شکل رنگ آمیزی (ریخت) وجود دارد که در دسته های مخلوط و یکجا با هم تخم گذاری می کنند ولی تنها پرنده های دارای ریخت یکسان با هم جفت می شوند و این جداسازی ریخت ها از هم توسط صداهای ویژه ای که در آغاز رقص جفت گیری تولید می شوند پدید می آید. ویژگی این رقص ها در این است که نر و ماده گاه نقش های یکدیگر را عوض می کنند و ماده اقدام به سوار شدن بر پشت نر و آمیزش می کند.

دانشنامه آزاد فارسی

کِشیم (grebe)
کِشیم
هر یک از نوزده گونه پرندۀ آب زی. کشیم بزرگ Podiceps cristatus بزرگ ترین کشیم برّ قدیم است. این پرندگان از ماهی تغذیه و در استخرها، آبگیرها و تالاب های اروپا، آسیا، افریقا و استرالیا زندگی می کنند. طول این پرنده به ۵۰ سانتی متر می رسد. سینه ای سفید و پرهایی بلوطی دارد و قسمت پشت و سرش سیاه رنگ است. در طول فصل تولید مثل، گوش پرها و حلقه یا تاج مشخصی از پر در پایۀ سر پدیدار می شود. این پرها در زمستان می ریزند. این پرندگان در خانوادۀ کشیمیان، راستۀ کشیم سانان قرار دارند. کشیم ها پاهایی پهن و صاف دارند که کاملاً در انتهای بدن قرار گرفته است. بین انگشتان پا پردۀ ناقص دارند. بال های کشیم ها کوتاه و مدور است، و عملاً دم ندارند. این پرندگان در ارتفاع پایین پرواز می کنند و ظاهر جنس نر و مادۀ آن ها مشابه است. از خانوادۀ کشیم در ایران پنج گونه پرنده شناسایی شده است که عبارت اند از کشیم کوچک، کشیم گردن سرخ، کشیم بزرگ، کشیم گوش دراز، و کشیم گردن سیاه.


کلمات دیگر: