منبت کاری

منبت یکی از هنرها و صنایع دستی است. در این هنر نقش ها به صورت نقش برجسته روی زمینه کار قرار می گیرند.
معرق کاری
منبت کاری چوب یکی از شاخه های منبتکاری است ولی منبت کاری بیشتر به صورت کنده کاری روی چوب اجرا می شود.شهر جهانی منبت آباده فارس می باشد.
در ایران منبت کاری قدمتی چند هزار ساله دارد.منبت گل و مرغ گلپایگان به عنوان یکی از کهنترین سبکهای منبت ایران است.http://www.akhale.ir/show.php?page=cat06&id=162
شهر گلپایگان به عنوان شهر ملی منبت در لیست شهرهای صنایع دستی کشور ثبت شده استهنر منبت گلپایگانhttp://tavassoli10.ir/

مُنَبَّت کاری
مُنَبَّت کاری
مُنَبَّت کاری
کنده کاری روی چوب برای زیباسازی و نیز انداختن نقش گل و گیاه بر روی آن. ازجمله هنرهای صناعی است و برای تزیین قفسه های چوبی، میز، صندلی، در و غیره به کار می رود. گفته اند این هنر پیش از تاریخ در نقاط مختلفی از جهان، ازجمله ساحل شمال غربی اقیانوس آرام، در امریکای شمالی، به شکل ستون های توتمی و در غرب افریقا، در نیجریه، وجود داشته است. این هنرِ دستی از قدیم در ایران متداول بوده و روی آثار سنگی شوش و تخت جمشید، نقوشی از کنده کاری روی چوب نیز دیده می شود. در زمان تیموریان، این هنر به روش دوره های قبل و با ساخت انواع ضریح ها و منبرهای منبت کاری شده ادامه یافته، که نمونه هایی از آن ها هنوز برجا مانده است. اما اوج شکوفایی این هنر به دورۀ صفویان برمی گردد و در آثاری چون منبرها، رحل های قرآن، ستون های چوبی اتاق، درها، دستۀ خنجر، قاشق، چمچه های دوغ خوری و شربت خوری نمود یافته است و در اصفهان فراوان یافت می شود. مغز چوب، که بخش سخت درخت است، بهترین قسمت برای کَنده کاری به شمار می رود. برای این کار کُندۀ درخت حتماً باید خشک باشد، در غیر این صورت، هنگام کار، چوب ترک برمی دارد. ابزار منبت کاری عبارت اند از درفش، تیشه، اسکنه (قلم)، مته (دریل)، چاقو، ارّه، گیره، چوب تراش، سوهان، رنده و سنباده. امروز، این وسایل از نظر سایش و برش انواع تکامل یافته ای دارد. شیوه های منبت کاری عبارت اند از سنتی، فرنگی، قلم زنی، مشبک، قالبی، تیشه ای و الحاقی. در شیوۀ سنتی کنده کاری روی چوب، اختلاف سطح بین زمینه چوب و نقش وجود ندارد یا کمی برجسته است؛ در این شیوه نقوشی از اسلیمی، ختایی و گاهی اژدها و سیمرغ همراه با خوشنویسی به کار می رود در حالی که در شیوۀ فرنگی، اختلاف سطح بین زمینۀ چوب و نقش آن خیلی زیاد است و نمونۀ آن در بعضی از مبل های ساخته شده به سبک اروپایی دیده می شود. روش کار در دیگر انواع منبت کاری مطابق با نامی است که به آن شهرت یافته اند. امروز منبت کاری بیشتر در شهرهای گلپایگان، آباده، ارومیه و سنندج رواج دارد. محمدطاهری و امامی از مشهورترین استادان منبت کاری در دورۀ معاصرند.