کلمه جو
صفحه اصلی

سلطان علی مشهدی

فرهنگ فارسی

نظام الدین خطاط او را بالقاب قبله الکتاب زبده الکتاب سلطان الحفاطین کاتب السلطانی کاتل السلطان خوانده اند .

لغت نامه دهخدا

سلطانعلی مشهدی. [ س ُ ع َ ی ِ م َ هََ ] ( اِخ ) ( 841 - 926 هَ.ق. ) نظام الدین ، خطاط، او را به القاب «قبلةالکتاب «»زبدةالکتاب » «سلطان الحفاظین » «کاتب السلطانی » «کاتب السلطان » خوانده اند. وی در زادگاه خود کسب کمال کرد و بسال 865 هَ.ق. سلطان ابوسعید گورکانی او را به هرات دعوت نمود. سلطانعلی پس از مرگ او در دربار حسین میرزا بایقرا به کتابت مشغول شد و مدت 40 سال ملازم و کاتب آن امیر بود و پس از مرگ او بمشهد بازگشت و بسن 85 سالگی درگذشت و در جوار مرقد حضرت رضا ( ع ) دفن شد. سلطانعلی در خط نستعلیق شاگرد اظهر بود و معروفترین شاگردان او عبارتند از سلطان محمد نور و سلطان محمد خندان و سلطان محمد ابریشمی و علاءالدین محمدو زین الدین محمد و محمدقاسم. ( فرهنگ فارسی معین ).

دانشنامه عمومی

نظام الدین سلطانی معروف به سلطان علی مشهدی (۸۴۱-۹۲۶ ه‍.ق/۱۴۳۵-۱۵۲۰م) ملقب به «سلطان الخطاطین» از خوشنویسان ایرانی و از معروفترین نستعلیق نویسان قرن نهم و دهم ایران است. هیچیک از نستعلیق نویسان قدیم در زمان خود به اندازه او صاحب شهرت نشده اند. تمام کتیبه های مصر، مدارس هرات را که از بناهای سلطان حسین بایقرا و امیر علیشیر نوائی است، سلطانعلی به خط نستعلیق اعلای جلی نوشته است. شیوه او در نستعلیق نویسی نزد خوشنویسان دربار گورکانیان هند بسیار مورد توجه بود.
فضایلی، حبیب الله. اطلس خط. انتشارات مشعل اصفهان. چاپ دوم، اصفهان۱۳۶۲ش.
به کوشش: یساولی، جواد. پیدایش و سیر تحول هنر خط. انتشارت یساولی، چاپ دوم ۱۳۶۰ش
شکیباپور، عنایت الله. اطلاعات عمومی. چاپ هفتم، کتابفروشی اشراقی، ۱۳۴۸ش ص۵۳
او به سال ۸۴۱ در مشهد متولد شد و پس از کسب کمالات به دربار سلطان ابوسعید گورکانی و سلطان حسین بایقرا راه یافت. سلطان علی مشهدی در سن ۸۵ سالگی در سال ۹۲۶ بدرود حیات گفت. وی شاگرد مولانا اظهر تبریزی بود و شاگردانی چون سلطان محمد نور، سلطان محمد خندان و میرعلی هروی را تعلیم داد.
مهمترین تالیف او رساله منظومی است در قالب مثنوی که به قواعد خط پرداخته که بعدها به آن عنوان «صراط السطور» را داده اند و میرعلی هروی آن را «صراط الخط» نامیده است؛ هرچند خود سلطان علی، هیچ نامی بر آن ننهاده بود.


کلمات دیگر: