نستعلیق

خط نستعلیق، (متشکل از لغات عربی نسخ و تعلیق) یکی از شیوه های نگارش خط در خوشنویسی فارسی است. این خط در ایران شکل گرفت و بیشتر هم در ایران و برخی کشورهای عربی رواج دارد و خوشنویسان ایرانی بیشتر با این خط به هنرنمایی می پردازند. خط نستعلیق معرف روح و فرهنگ ایرانی است و از آن در نوشتن متن های ادبی و غیرمذهبی فارسی، اردو، پشتو و به ندرت عربی استفاده می شود.نبو
خط نستعلیق نشانه ای بارز از طبع و سلیقه زیبایی شناختی ایرانیان است و بی شک زیباترین و ظریف ترین خط در میان خطوط اسلامی است تا جایی که آن را به حق «عروس خطوط اسلامی» لقب داده اند.
اگر چه میر احمد تبریزی (درگذشت 803 ه‍. ق) را واضع این خط معرفی کرده اند اما به نظر می رسد که خط نستعلیق پیش از او نیز وجود داشته و میرعلی تبریزی در سده هشتم هجری برای اولین بار خط نستعلیق را تحت قاعده و قوانین خوشنویسی درآورده است و به حدی رسانده که به صورت خطی مستقل و قابل رقابت با خطوط ششگانه درآید.
در سده دهم هجری میر عماد مشهورترین خوشنویس ایرانی این شیوه از خوشنویسی را به تکامل رساند و در اوج ظرافت و زیبایی قطعاتی ماندگار نوشت. در روند تاریخی خط نستعلیق به دربار گورکانیان هند و کاتبان امپراتوری عثمانی نیز راه یافت که به ویژه در هندوستان آثار ارزنده ای از این خط پدید آمد. پس از دوره ای از کم بودن ارزش این خط، خط نستعلیق در اوایل دوران قاجار جان تازه ای یافت و در اواخر این دوران تحت تأثیر صنعت نوظهور چاپ سنگی تحولی جدید را تجربه کرد. هم اکنون خط نستعلیق توسط استادان قابلی همچون استاد میرعماد ظاهری و علی اصغر رضایی با مهارت و هنرمندی تمام نوشته می شود و بیش از پیش ارزش هنری یافته است. خط نستعلیق همچنان در پکیج فونت برای سیستم های کاربری در آفیس شرکت مایکروسافت بکار می رود.

نستعلیق (برساخته از نسخ و تعلیق) از شیوه های اصلی خوش نویسی در خطِّ فارسی است که به طور سنتی، سبکِ غالبِ خوش نویسی ایرانی است.
• «نسخ، زاویه دار است؛ یعنی تیز و قاطع، در حالی که نستعلیق انحنایی است؛ یعنی نرم و گردان. هر یک از آن دو تاریخ قوم خود را بازگو می کنند.»• «نستعلیق حالت زنده دارد؛ یعنی پیچ و خم های آن نشأت گرفته از اجزای بدن آدمی است. در آن باریک شویم. انحناها و خم های حروف آن، که پر از غنج و نازند، یادآور چشم و ابرو و کسمه و طرّه و دهان و لب و لالهٔ گوش می گردند. خوشنویسان گذشته، به نحو آگاه یا نیمه آگاه به آن واقف بوده اند و به آن اشاره کرده اند. پیامی که از خط فارسی شنیده می شود، حاکی از نرمی و اعتدال است، و ارتباط رازگونهٔ آن با اجزای بدن انسان، آن را با سرنوشت آدمی پیوند می دهد.» ۲۳ آوریل ۲۰۱۳/ ۳ اردیبهشت ۱۳۹۲ -> محمدعلی اسلامی ندوشن
• «خط نستعلیق، تنها خط نیست بلکه نوعی نقش هم در خود دارد و با قوس و انحناء و پیچش هایی که در آن است یاد اعضای بدن انسان، چون چشم، گوش، ابرو و دهان و زلف را در ذهن بیدار می کند و بدین گونه حالت زنده ای از خود به جلوه می آورد.» ۱۹ فوریه ۲۰۱۴/ ۳۰ بهمن ۱۳۹۲ -> محمدعلی اسلامی ندوشن