کلمه جو
صفحه اصلی

پرستار


مترادف پرستار : تیماردار، خادم، خادمه، خدمتکار، کنیز، ربیبه

فارسی به انگلیسی

nurse, baby - sitter


nurse, attendant, minder, baby - sitter

attendant, minder, nurse


فارسی به عربی

اخت , تبن , ممرضة

مترادف و متضاد

تیماردار


خادم، خادمه، خدمتکار، کنیز


ربیبه


nurse (اسم)
مهد، دایه، پرستار، پرورشگاه، مرهم گذار

foster-mother (اسم)
پرستار، مام

sister (اسم)
دختر، پرستار، خواهر، همشیره، دختر تارک دنیا

۱. تیماردار
۲. خادم، خادمه، خدمتکار، کنیز
۳. ربیبه


فرهنگ فارسی

( صفت ) ۱- خدمتکار ( مطلقا ) خادم . ۲- غلام بنده برده عبد . ۳- کنیز خادمه امه حاضنه داه مقابل حره. ۴- فرمانبردار مطیع . ۵- پرستنده عابد عبادت کننده . ۶- زن همسر زوجه . ۷- زنی که در بیمارستان از بیماران بیماروان مریض دار خادم بیماران . ۸- پاسدار حافظ حارس ملازم گوشدار. جمع : پرستاران . یا پرستاران خیال . شعرا و صاحبان نظم و نثر .

فردی که در زمینۀ اصول علمی و مهارت‌های حرفه‌ای مراقبت و درمان بیماران تحصیل کرده و در آن تبحر داشته باشد


فرهنگ معین

(پَ رَ ) [ په . ] (ص فا. ) ۱ - خدمتکار، خادم . ۲ - غلام ، کنیز. ۳ - کسی که خدمت بیماران می کند.

لغت نامه دهخدا

پرستار. [ پ َ رَ ] ( نف ، اِ ) صفت فاعلی از پرستیدن. بنده. عبد. برده. چاکر. خادم. غلام. نوکر. خدمتکار. ( برهان ). مطلق خدمتکار. ( غیاث اللغات ). قین. وصیف :
بدو گفت بیژن که ای بدنژاد
که چون تو پرستار کس رامباد
چرا کشتی آن دادگر شاه را
خداوند پیروزی و گاه را.
فردوسی.
پرستار دیرینه مهرک چه کرد
که روزیش اندک شد و روی زرد.
فردوسی.
صد اسپ گزیده بزرین ستام
پرستار زرین کمرصد غلام.
فردوسی.
همی باش پیشش پرستاروار
ببین تا چه بازی کند روزگار.
فردوسی.
پرستار پنجاه با دست بند
به پیش دل افروز تخت بلند.
فردوسی.
زمانی بیاید کز آنسان بود
که دانا پرستار نادان بود.
فردوسی.
هنرها و دانش ز دیدار بیش
خرد را پرستار دارد بپیش.
فردوسی.
بسان پرستار پیش کیان
بپاداش نیکت ببندم میان.
فردوسی.
نیاطوس را داد چندان گهر
چه اسب و پرستار زرین کمر.
فردوسی.
پرستار و از بادپایان گله
بدشت و در و کوه کرده یله.
فردوسی.
ز پیشش بیامد پرستار خرد
یکی طشت زرین بر شاه برد.
فردوسی.
بهر کوی و برزن فزون از شمار
پرستار با طوق و با گوشوار.
فردوسی.
زن و مرد از آن پس یکی شد برای
پرستار و مزدور با کدخدای.
فردوسی.
بپیش پدر رفت با او بهم
پرستار بسیار با بیش و کم.
فردوسی.
چهار است نیز از پرستندگان
پرستار و بیداردل بندگان.
فردوسی.
چو آمد [ سیاوش ] بر کاخ کاوس شاه
خروش آمد و برگشادند راه
پرستار با مجمر و بوی خوش
بشد پیش او دست کرده بکش.
فردوسی.
بطینوش گفت این نه گفتار اوست
برانداز آن کو پرستار اوست.
فردوسی.
دو پنجه پریروی بسته کمر
دو پنجه پرستار با طوق زر.
فردوسی.
بها داد چندانکه بد مرد و زن
سراسر به یوسف تن خویشتن
به مصر اندرون هرچه مردم بدند
مر او را پرستار و بنده شدند
بدان تا یکی توشه اندوختند
تن خویشتن پاک بفروختند.
شمسی ( یوسف و زلیخا ).
رسول علیه السلام پرستاری بکاری فرستاد، دیر بازآمد، گفت اگرنه قصاص قیامت بودی ترا بزدمی. ( کیمیای سعادت ). یاران نهایت عجز او بدانستند و سفره پیش آوردند صاحب دعوت گفت ای یار زمانی توقف کن که پرستارانم کوفته بریان همی سازند. ( گلستان ). || اَمه. حاضِنه.خادمه. کنیز. داه. ( حاشیه فرهنگ اسدی نخجوانی ). کنیزک. ( صحاح الفرس ). قَینه. خادِمه. وَلیدَه. ( السامی ). وصیفه. مقابل حُرّه. اِماء؛ پرستاران :

پرستار. [ پ َ رَ ] (نف ، اِ) صفت فاعلی از پرستیدن . بنده . عبد. برده . چاکر. خادم . غلام . نوکر. خدمتکار. (برهان ). مطلق خدمتکار. (غیاث اللغات ). قین . وصیف :
بدو گفت بیژن که ای بدنژاد
که چون تو پرستار کس رامباد
چرا کشتی آن دادگر شاه را
خداوند پیروزی و گاه را.

فردوسی .


پرستار دیرینه مهرک چه کرد
که روزیش اندک شد و روی زرد.

فردوسی .


صد اسپ گزیده بزرین ستام
پرستار زرین کمرصد غلام .

فردوسی .


همی باش پیشش پرستاروار
ببین تا چه بازی کند روزگار.

فردوسی .


پرستار پنجاه با دست بند
به پیش دل افروز تخت بلند.

فردوسی .


زمانی بیاید کز آنسان بود
که دانا پرستار نادان بود.

فردوسی .


هنرها و دانش ز دیدار بیش
خرد را پرستار دارد بپیش .

فردوسی .


بسان پرستار پیش کیان
بپاداش نیکت ببندم میان .

فردوسی .


نیاطوس را داد چندان گهر
چه اسب و پرستار زرین کمر.

فردوسی .


پرستار و از بادپایان گله
بدشت و در و کوه کرده یله .

فردوسی .


ز پیشش بیامد پرستار خرد
یکی طشت زرین بر شاه برد.

فردوسی .


بهر کوی و برزن فزون از شمار
پرستار با طوق و با گوشوار.

فردوسی .


زن و مرد از آن پس یکی شد برای
پرستار و مزدور با کدخدای .

فردوسی .


بپیش پدر رفت با او بهم
پرستار بسیار با بیش و کم .

فردوسی .


چهار است نیز از پرستندگان
پرستار و بیداردل بندگان .

فردوسی .


چو آمد [ سیاوش ] بر کاخ کاوس شاه
خروش آمد و برگشادند راه
پرستار با مجمر و بوی خوش
بشد پیش او دست کرده بکش .

فردوسی .


بطینوش گفت این نه گفتار اوست
برانداز آن کو پرستار اوست .

فردوسی .


دو پنجه پریروی بسته کمر
دو پنجه پرستار با طوق زر.

فردوسی .


بها داد چندانکه بد مرد و زن
سراسر به یوسف تن خویشتن
به مصر اندرون هرچه مردم بدند
مر او را پرستار و بنده شدند
بدان تا یکی توشه اندوختند
تن خویشتن پاک بفروختند.

شمسی (یوسف و زلیخا).


رسول علیه السلام پرستاری بکاری فرستاد، دیر بازآمد، گفت اگرنه قصاص قیامت بودی ترا بزدمی . (کیمیای سعادت ). یاران نهایت عجز او بدانستند و سفره پیش آوردند صاحب دعوت گفت ای یار زمانی توقف کن که پرستارانم کوفته ٔ بریان همی سازند. (گلستان ). || اَمه . حاضِنه .خادمه . کنیز. داه . (حاشیه ٔ فرهنگ اسدی نخجوانی ). کنیزک . (صحاح الفرس ). قَینه . خادِمه . وَلیدَه . (السامی ). وصیفه . مقابل حُرّه . اِماء؛ پرستاران :
پرستار سودابه بد روز و شب
بپیچید از آن درد و نگشاد لب .

فردوسی .


پرستارزاده نیاید بکار
وگر چند باشد پدر شهریار.

فردوسی .


پرستار کو رهنمای تو بود
بپرده درون دلگشای تو بود
فرستادم اینک بنزدیک تو
که روشن کند جان تاریک تو.
مرا گفت جز دخت خاتون مخواه
نزیبد پرستار هم خفت شاه .

فردوسی .


چنان هم بمشکوی زرین من [ پرویز ]
چو در خانه ٔ گوهرآگین من
پرستار باشد ده و دو هزار
همه پاک با طوق و با گوشوار.

فردوسی .


بر آن تخت سودابه ٔ ماهروی
بسان بهشتی پر از رنگ و بوی ...
پرستار نعلین زرین بدست
بپای ایستاده سرافکنده پست .

فردوسی .


پرستار چندی بزرین کلاه
ستاده همه ماهرخ پیش ماه .

فردوسی .


ابر تخت زرین زنی تاجدار
پرستار پیش اندرون شاهوار.

فردوسی .


پرستار بسیار و چندین غلام
یکی پر ز یاقوت رخشنده جام .

فردوسی .


غلام و پرستار رومی هزار
گرانمایه دیبا نه اندر شمار.

فردوسی .


یکی دختر نارسیده بجای
کنم چون پرستار پیشت بپای .

فردوسی .


در ایوان پرستار چندانکه بود
همه نزد رودابه رفتند زود.

فردوسی .


زره خواهم از تو گر اسپ سیاه
پرستار یا ریدک همچو ماه .

فردوسی .


بسی زرّ و سیم و گرانمایه چیز
ستور و غلام و پرستار نیز.

فردوسی .


بدو گفت هر چار جفت تواند
پرستار خاک نهفت تواند.

فردوسی .


برفت آرزو با می و بانثار
پرستار با تاج و با گوشوار.

فردوسی .


توئی چون فریدون آزاده خوی
منم چون پرستار و نام آرزوی .

فردوسی .


اگر بازآوری او را بگفتار
بوم تا من زیم پیشت پرستار.

فخرالدین اسعد (ویس و رامین ).


شوم تا مرگ پیش تو پرستار
برم فرمانت چون فرمان دادار.

فخرالدین اسعد (ویس و رامین ).


تو باشی پیش من شاه جهاندار
چو من باشم به پیش تو پرستار.

فخرالدین اسعد (ویس ورامین ).


پرستار پنجاه و خادم چهل
طرازی دو صد ریدک دل گسل .

اسدی .


پرستار صف زد دو صف ماهروی
طرازی بتان طرازیده موی .

اسدی .


که با دختر خویش تا زنده ام
پرستار تست او و من بنده ام .

اسدی .


جهان پهلوانش گر آرد بدست
فرستم بجایش پرستار شست .

اسدی .


بیا ای پرستار اندک نظیر
بیا و هم اکنون مرا دستگیر
به بیرون بر و نیک جائی بدار
که آنجا کند شاه یوسف گذار.

شمسی (یوسف و زلیخا).


خاتون و بک و تکین شده اکنون
هر ناکس و بنده و پرستاری .

ناصرخسرو.


مر جاه تو و علم ترا از سر معنی
آباء و سطقسات غلامند و پرستار.

سنائی .


المساعات ...؛ زنا کردن با پرستاران و لایقال فی الحرّه . (تاج المصادر بیهقی ). فمن ماملکت ایمانکم من فتیاتکم المؤمنات ، از پرستاران مؤمنات . (تفسیر ابوالفتوح رازی ). و بعض فقها را مذهب آن است که عقد زن آزاد طلاق پرستار باشد. (تفسیر ابوالفتوح رازی ). روا نباشد زنان مسلمان را که پیش زنان کافران برهنه شوند الا که پرستاران ایشان باشند و ذلک قوله او ماملکت ایمانکن . (تفسیر ابوالفتوح رازی ). در خبر آید که هیچ بنده و پرستار نباشد در دنیا و الا خدای تعالی بنام او در بهشت و در دوزخ جای آفریده باشد. (تفسیر ابوالفتوح رازی ).
ای صد زبیده پیش صف خادمان تو
دستاردار خوان و پرستار خوان شده .

خاقانی .


پرستار بدمهر شیرین زبان
به از بدخویی کو بود مهربان .

نظامی .


|| عابد. طاعت و عبادت کننده . (برهان ). پرستنده :
بدو گفت ای مرد باترس و باک
پرستار داننده یزدان پاک .

فردوسی .


مسلمانی اگر کعبه پرستی است
پرستاران بت را طعنه از چیست .

شیخ محمود شبستری .


هر آنکس که بر پادشا دشمن است
روانش پرستار آهرمن است .

فردوسی .


|| فرمانبردار و مطیع ومنقاد. (برهان ) :
همه سر بسر باژدار توایم
پرستار و در زینهار توایم .

فردوسی .


پرستار امرش همه چیز و کس
بنی آدم و مرغ و مور و مگس .

سعدی .


|| زن . زوجه :
تژاو آنزمان با پرستار گفت
که دشوار کار آمد ای نیکجفت .

فردوسی .


|| بیماربان . بیماروان . بیماردار. مریض دار. تیماردار. زوار. سرادار. (برهان ). خادم بیماران .
- پرستاران خیال ؛ کنایه از شعرا و صاحبان نظم و نثر باشد. (برهان ).
- پرستار شدن ؛ اُمُوَّه . (تاج المصادر بیهقی ) (منتهی الارب ). ایماء. (منتهی الارب ). کنیزک شدن .
- پرستارفش ؛ مانند پرستار. مثل پرستار :
بر شاه شد دست کرده به کش
چنان چون بباید پرستارفش .

فردوسی .


- پرستار گرفتن ؛ استیماء. به کنیزکی گرفتن .
- پرستاروار ؛ پرستارفش . پرستاروش . مانند پرستار :
همی باش پیشش پرستاروار
ببین تا چه بازی کند روزگار.

فردوسی .


- پرستاروش ؛ پرستارفش . پرستاروار :
همه داغ دل دست کرده بکش
برفتند پیشش پرستاروش .

فردوسی .


بکاخ اندرون شد پرستاروش
بر شاه بر دست کرده بکش .

فردوسی .


وزان پس ز پیشت پرستاروش
روم تا به پیش شه کینه کش .

فردوسی .


|| پاسدار. حافظ. حارس . ملازم . گوشدار :
بوم تا مرگ در مهرش گرفتار
وفاداریش را باشم پرستار.

فخرالدین اسعد (ویس و رامین ).



فرهنگ عمید

۱. کسی که از پیران یا کودکان مراقبت می کند.
۲. کسی که در بیمارستان از بیماری مواظبت می کند.
۳. خدمتکار.
۴. [قدیمی] غلام.
۵. [قدیمی] کنیز.
۶. (صفت ) [قدیمی] مطیع، فرمانبردار: پرستار امرش همه چیز و کس / بنی آدم و مرغ و مور و مگس (سعدی۱: ۳۴ ).

دانشنامه عمومی

پرستار فردی که در زمینه اصول علمی و مهارتهای حرفه ای مراقبت، درمان و آموزش بیماران تحصیل کرده و در آن مهارت داشته باشد.نبو
هرچند در گذشته به تمام مراقبین بیماران و ناتوانان پرستار می گفتند ولی امروزه پرستار فردی است که دارای تحصیلات دانشگاهی در این زمینه است. در ایران پرستارانی در مقاطع تحصیلی کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترای پرستاری وجود دارند. رشته های جدیدی در مقطع کارشناسی ارشد با مبنای پرستار وظیفه مدار راه اندازی شده است، همچنین آموزش مداوم پرستاران با همکاری سازمان نظام پرستاری در کل ایران عملیاتی شده است.
پرستار نمی تواند مرکز درمانی مستقلی داشته باشد بلکه در مراکز درمانی تأسیس شده مانند بیمارستان، درمانگاه یا مطب عضوی از تیم درمانی است. در ایران سازمان نظام پرستاری به عنوان سازمان صنفی پرستاران می باشد.
براساس استانداردها، می بایست تعداد پرستاران سه برابر تعداد پزشکان یا دو برابر تعداد تخت های بیمارستانی باشد یا در ازای هر هزار نفر جمعیت، سه پرستار وجود داشته باشد. همچنین استانداردهای جهانی نشان می دهد در بخش داخلی و جراحی، هر ۴ تا ۶ بیمار باید یک پرستار داشته باشند (که در ایران، هر ۱۲ بیمار یک پرستار دارند (چاپ در۱۳۸۹)).خطای یادکرد: خطای یادکرد: برچسب تمام کنندهٔ </ref> بدون برچسب <ref> ().
پرستار (فیلم ۱۹۶۹). «پرستار» (انگلیسی: Nurse (film)) یک فیلم است که در سال ۱۹۶۹ منتشر شد.
۲۰ ژوئن ۱۹۶۹ (۱۹۶۹-06-۲۰)

پرستار (فیلم). «پرستار» (انگلیسی: Nurse (film)) یک فیلم است که در سال ۱۹۶۹ منتشر شد.

فرهنگستان زبان و ادب

{nurse} [پزشکی] فردی که در زمینۀ اصول علمی و مهارت های حرفه ای مراقبت و درمان بیماران تحصیل کرده و در آن تبحر داشته باشد

واژه نامه بختیاریکا

زنده شور؛ لَر کَش
بالین گر؛ حال بین

جدول کلمات

نرس

پیشنهاد کاربران

به معنی خدمتکار یا نگاهبان بوده است که به فرد نگهدارنده آتش در معبد های زرتشتی گفته می شده .

امه

نرز

بهیار

( صفت ) [قدیمی] مطیع، فرمانبردار: پرستار امرش همه چیز و کس / بنی آدم و مرغ و مور و مگس ( سعدی۱: ۳۴ ) .

پرستار در لغت انگلیسی می شود :نِرس. یا با تلفظ نِرز

دختران پرستار :
معمولا در داستان ها و افسانه ها ی جهان این دختران هستند که از پهلوانان زخمی و غالبا در بند پرستاری و مراقبت می کنند . در داستان های ایرانی مثل داستان به بند افتادن کی کاووس در هاماوران
این سوداوه است که به مهر و غمخواری او را تیمار می کند. و همین عمل او است که باعث می شود در داستان سیاوش با آنکه پادشاه تشخیص می دهد سوداوه گنهکار است با یاد آوری خدمات او از کشتنش خوداری می کند.
دو دیگر بدان گه که در بند بود ،
برِ او نه خویش و نه پیوند بود
پرستار سوداوه بد ، روز و شب
بپیچید از آن رنج و نگشاد لب
نامه ی باستان ، ج ۳ ، داستان سیاوش ، دکتر کزازی ۱۳۸۴، ص ۲۵۱.
پرستار




بیمارپرست

پرستار : کلمه پرست در فارسی دو معنا دارد یکی به معنای تیمار و مراغبت و معنای اصلی کلمه به معنای عبادت کردن است کلمه پرست گذشته فعل پَرای است این کلمه امروزه در فارسی کاربردی ندارد اما در زبان انگلیسی نماز خواندن را پِرای تلفظ می کنند.

بهیار ، تیماردار

در برخی مواقع به معنی مطیع و فرمانبردار
پرستار امرش همه چیز و کس
یهنی همه ی موجودات مطیع خداوند اند

نرس، تیماردار، خادم، خادمه، خدمتکار، کنیز، ربیبه

کردی میشه . . . . ناخوشیار

پرستار : از مصدر پرستیدن است. در فارسی کهن به معانی پرستنده فرمان بردار و مطیع بود. یک صفت فاعلی هست . و بن آن مضارع هست


کلمات دیگر: