چرک

زورق , غزارة , قذر , قط , قیح , وسخ

( اسم ) نان
دهی از بخش پشت آب شهرستان زابل .

(چِ ) (اِ. ) ۱ - مادة سفیدرنگی که از زخم و دمل بیرون آید. ۲ - مادة تیره رنگ و چربی که به سبب دیر شستن بدن یا لباس در روی پوست یا لباس ظاهر شود. ، ~ دلِ کسی را پاک کردن کنایه از: رفع کدورت از کسی کردن .
(چُ رَ ) (اِ. ) [ تر. ] = چروک . چورک : نان .

چرک. [ چ ِ ] ( اِ ) ریمی که از زخم آید. ( برهان ). ریم که از زخم برآید، بهندی آنرا پیب گویند. ( آنندراج ) ( غیاث ). ماده ای غلیظ و سفیدرنگ و یا خون آلودی که در دملها تولید میگرددو از زخمها می پالاید. ( ناظم الاطباء ). ماده فاسدی که از زخم بیرون مییاید که نام عربیش «ریم » است. ( فرهنگ نظام ). چرک جراحت. ماده سپیدی که از قرحه و جراحت آید و گاهی آلوده بخون باشد. || چرکی که بر بدن و جامه نشیند و بعربی «وسخ » گویند. ( برهان ). بمعنی چیز تیره که بر بدن و جامه پیدا شود، بهندی «میل » گویند. ( آنندراج ) ( غیاث ). وسخ و ماده دنسی که بر بدن و یا جامه نشیند. ( ناظم الاطباء ). کثافتی که بر بدن و جامه و غیر آنها پیدا شود. ( فرهنگ نظام ). ریم ، آنچه بر ظاهر بشره پیداآید که در حمام و جز آن با کیسه یا مالیدن دست فتیله شود و بریزد. شوخ. اَطلَس. تَغَب. تَفَن. دَثَر. دَرَن. دَسَم. صَخاءَة. صَنَخَة. صَناء. طَفِس. وَسَب. وَضَر. وَکَب. هِبریَّه. ( منتهی الارب ) :
چرک نشاید ز ادیم تو شست
تا نکنی توبه آدم درست.غبار از روی و چرک از تن بشویم
بتن پاکیزه سوی شاه پویم. || آب دهن را هم گفته اند. ( برهان ).آب دهن. ( ناظم الاطباء ) :
دریای محیط را که پاک است
از چرک دهان سگ چه باک است. || سرگین. فضله حیواناتی مانند گاو و خر و سگ و غیره. کود. کوت :
اندکی سرگین سگ در آستین
خلق را بشکافت و آمد با حنین
سر بگوشش برد همچون رازگو
پس نهاد آن چرک بر بینی او.مرده پیش او کشی ،زنده شود
چرک در پالیز روینده شود.پس بگوید تو نیی صاحب ذهب
بیست سله چرک بردم تا بشب.

---

چرک. [چ َ رَ ] ( اِ ) مطلق زخم را گویند اعم از زخم کارد و شمشیر و غیره. ( برهان ). زخم. ( جهانگیری ) ( انجمن آرا )( آنندراج ). زخم خواه از کارد و شمشیر باشد و یا جز آن. ریش. ( ناظم الاطباء ). جراحت. بریدگی :
چرک زد چشم زخمی را ز یک خس
ز بهر چشم او را زخم شد بس.

---

چرک. [ چ ُ رَ ] ( ترکی ، اِ ) نان.( فرهنگ نظام ). مطلق نان. چروک. رجوع به چروک شود.

---

چرک. [ چ َ ] ( اِ ) مرغی است که خود را سرنگون از درخت آویزد، و آنرا مرغ حقگوی خوانند. ( برهان ). نام مرغی است که خود را از درخت آویزد. ( جهانگیری ). مؤلف انجمن آرا نویسد: «در برهان گفته مرغی است که خود را از درخت درآویزد، و او از جهانگیری نقل کرده ، آن مرغ که خود را از درخت سرنگون درآویزد، بپارسی «چوک » خوانند چنانکه منوچهری گفته...». ( انجمن آرا ) ( آنندراج ). مرغ حقگوی که خود را از درخت سرنگون آویزد. ( ناظم الاطباء ). رجوع به چرک شود.

۱. مادۀ سفیدرنگی که از دمل و زخم بیرون میآید و مرکب از مایع سلول های مرده، باکتری ها، و گلبول های سفید است، ریم.
۲. مادۀ چرب و تیرهرنگی که به سبب نشستن بدن یا لباس بر روی پوست یا لباس پیدا میشود، شوخ، شوغ.

/cherk/ چرک فساد زخم & صدای شکستن چوب یا استخوان انسان و حیوان

نخ پنبه ای سفید قالی؛ فردشک
پَرچ؛ کِوِرِه؛ هُخُره

ریم