میرعماد حسنی

میرعماد حسنی قزوینی (۱۵۵۴-۱۶۱۵ میلادی/ ۹۶۱–۱۰۲۴ ه‍. ق) خوشنویس پرآوازه و از سرآمدان هنر خوشنویسی ایرانی و بزرگترین خوشنویس در خط نستعلیق است. به همین جهت «خط میر» برای حسن خط مثل بوده است. در سال ۱۰۲۴ ه‍.ق شاه عباس صفوی وی را متهم به پیروی از مذهب تسنن کرد و امر به قتل وی داد. از او آثار فراوانی باقی مانده که در موزه های ایران و جهان و مجموعه های شخصی نگهداری می شود. میرعماد خود را از سادات حسنی می دانست و از این رو رقمِ یا امضایش بیشتر «میرعماد الحسنی» بود.
نورالدین محمد لاهیجی (نورا)
عبدالرشید دیلمی (رشیدا)
میرابراهیم (فرزند میرعماد)
گوهرشاد (دختر میرعماد)
عبدالجبار اصفهانی
محمدصالح خاتون آبادی
جمالا (حاجی جمال بن ملک محمد شیرازی)
نورای اصفهانی
محراب بیک
میر ساوجی
میر یحیی اصفهانی
علاءالدین سبزواری
درویش عبدی بخارائی
میرمحمد مقیم تبریزی
میرزاتقی مستوفی الممالک
ابوتراب اصفهانی (ترابا)
محمدصالح اصفهانی
شمسا شیرازی
عبدالرزاق قزوینی
فیض امیر فیضا (فخرالزمان)
میر محمد علی (شوهر گوهر شاد)
میرعماد الحسنی سیفی قزوینی از مشهورترین خوشنویسان تاریخ هنر ایران است که توانست پایه خط نستعلیق را چنان مستحکم نماید که تمام صاحب نظران خطوط اسلامی آن را عروس خطوط نامیدند. قلم او بیشترین تأثیر خود را در عرصه خط نستعلیق گذاشته است.
باید پذیرفت که میرعماد یک شخصیت فراملی است که بی گمان دارندهٔ پربارترین آثار هنری برای ایران است. آثار میر عماد گواه این سخنند که میر به دو اصل نهایی اصول دوازده گانه خوشنویسی یعنی شأن و صفا، رسیده است. خط میر دارای چنان زیربنای محکمی است که حتی در زمان حیاتش تأثیر فراوانی برهم روزگاران خود داشت و همین طور پس از وی چندین قرن خوشنویسان از روی قطعاتش مشق کرده اند هر چند هیچ کدام نتوانستند به جایگاه او دست یابند. میر عماد هنرمندی آزاده، بلند نظر و وارسته بود و هنر را برای نفس هنر دوست می داشت و با شاگردان خود چنان بود که آنان از عالم استاد و شاگردی قدم فراتر نهاده و روابط مرید و مرادی یافته بودند و حتّی بعضی برای میر جنبه ظهور کرامات نیز قائل شده اند. میر صدها شاگرد برجسته تعلیم و تربیت نمود که هر کدام نام آورانی شدند که نام و هنرشان پشتوانه فرهنگ کشور ایران است. افزون بر خوشنویسان ایرانی مقلدان خط میرعماد در میان خوشنویسان عثمانی و هند فراوان بوده اند.
میرعماد با پالایش خطوط پیشینیان و زدودن اضافات و ناخالصی ها از پیکره نستعلیق و نزدیک کردن شگرف نسبت های اجزای حروف و کلمات، به اعلا درجه زیبایی یعنی نسبت طلایی رسید و قدمی اساسی در اعتلای هنر نستعلیق برداشت. با بررسی اکثریت قاطع حروف و کلمات میرعماد متوجه می شویم که این نسبت به عنوان یک الگو در تار و پود حروف و واژه ها وجود دارد و زاویه ۴۴۸/۶۳ درجه که مبنای ترسیم مستطیل طلایی است، در شروع قلم گذاری و ادامه رانش قلم، حضوری تعیین کننده دارد. این مهم قطعاً در سایه شعور و حس زیبایی شناسی وی حاصل آمده، نه آگاهی از فرمول تقسیم طلایی از دیدگاه هندسی و علوم ریاضی. میرعماد این نسبت ها را نه تنها در اجزای حروف بلکه در فاصله دو سطر و مجموعه دو سطر چلیپاها و کادرهای کتابت و قطعات رعایت می کرده است. وی چلیپانویسی و قطعه نگاری را به مرتبه یک فرهنگ ارتقا داد و به عنوان هنری مستقل از کاربرد خط نستعلیق در قاب تاریخ نشاند.

[ویکی اهل البیت] فرزند سید ابراهیم حسنی حسینی سیفی قزوینی، ملقب به عمادالملک. ادیب شاعر خطاط مشهور وی از جمله کسانی است که خط را فقط به خاطر هنر دوست می داشته و برای دست یافتن به آن نهایت کوشش را مبذول داشته، در لطافت قلم و قدرت دست و خوش سلیقگی و حسن ترکیب کلمات و دیگر محسنات خط، مهارت و استادی داشته به طوری که خط او ضرب المثل شده و خط هر کس را که بخواهند تعریف کنند. می گویند: مثل خط میر می نویسد.
از زمان او تاکنون خط احدی به پایه ی او نرسیده است. میر در نوشتن خط نستعلیق خفی و جلی اعجاز می نموده و نسبت به بزرگان بی نهایت بی اعتنا بوده.
مدفن او را برخی در بقعه ی جنب مسجد تکیه ی ظلمات می دانند و در کتاب خط و خطاطان گوید: در قبرستان مرزغان حوالی محله ی طوقچی مدفون گردید.
تولد میر، را در حدود 961 و کشته شدنش را در شب جمعه سال 1024 می نویسند. وی صاحب دیوان اشعار است و کتابی به نام «آداب المشق» به نام او به چاپ رسیده است. پدر و جدش در دستگاه صفویه منصب کتابداری داشته و جدش میرحسین علی از کتاب و نویسندگان و ساکن قزوین بوده است.