زیردریایی

زیردریایی یک وسیلهٔ نقلیه شناور است که می تواند در زیر سطح آب حرکت کند و به ژرفاهایی برسد که غواصان به آن دسترسی ندارند.زیردریایی ممکن است از نوع غیرنظامی (علمی یا گردشگری) باشد یا از نوع نظامی. زیردریایی های نظامی با زرادخانه ای از جنگ افزارها، به ویژه اژدر و موشک مسلح شده اند. پیشرفت بزرگ در ساخت زیردریایی ها معرفی انرژی هسته ای به این عرصه بود که باعث شده تا شعاع عمل زیردریایی های هسته ای به طور قابل توجهی افزایش پیدا کند.
زهپاد
زیردریاپیما
آکولا
زیردریایی های هسته ای با داشتن برق کافی برای ایجاد اکسیژن از الکترولیز آب دریا دیگر نیاز به بالا آمدن منظم و مکرر به سطح آب را ندارند و بنابراین بدون نیاز به سوخت گیری قادرند تقریباً به طور نامحدود در زیر آب دریا بمانند. تنها محدودیت تأمین تجهیزات مصرفی خدمه هم چون مواد غذایی، آب شیرین و لوازم بهداشتی و غیره است.انرژی هسته ای گران است و بنابراین ارائه و کاربرد آن تنها برای زیردریایی های نظامی محفوظ می باشد.
بدنه زیردریایی ها دارای یک حفره طولی است که می تواند با هوا یا آب پر شود. برای فرورفتن در آب مخازنی را در بدنه با آب پر می کنند و برای بازگشت به سطح آب هوای فشرده ای که در مخازن تحت فشار قرار دارد رها شده و مخازن را پر از هوا می کند. پروانه های زیردریایی توسط هواپیماهای آب نشین به بدنه وصل می شوند.
در زیردریایی های اولیه از نیروی دست برای حرکت دادن زیر دریایی در اعماق کمک گرفته می شد. در سال ۱۶۲۰ شخص بنام ون دربل اولین زیردریایی را ساخت که می توانست در عمق ۴٫۵ متری حرکت کند. حجم داخل این زیردریایی بسیار کم بود، بطوری که فقط یک نفر می توانست داخل آن قرار گیرد و برای حرکت دادن آن در عمق به یک فرد بسیار نیرومند نیاز بود تا بتواند پره های جلو و فوقانی را بچرخاند. در حدود سال ۱۷۷۰، دیود باشنل زیردریایی را طراحی کرد که می توانست به کمک دست و پدال های پایی حرکت کند.

زیردریایی (submarine)
کشتی جنگی زیرآبی. در ۱۶۲۰، اولین کشتی زیرآبی را دانشمندی هلندی با نام کورنلیوس فان دربل( ۱۵۷۲ ـ ۱۶۳۳) برای شاه انگلستان، جیمز اول، ساخت. فرانسه نوعی زیردریایی جنگی یا اژدرافکن زیرآب رو، با نام ژیمنوت، را در ۱۸۸۸ به آب انداخت. زیردریایی های معمول در جنگ جهانی اول در سطح آب با موتور دیزل و در زیر آب با موتورهای برقی به حرکت درمی آمدند که نیروی آن ها را باتری تأمین می کرد. موتور دیزل ژنراتوری را نیز به کار می انداخت که برای شارژ باتری ها برق تولید می کرد. در دهۀ ۱۷۶۰، دیوید بوشنلامریکایی ( ۱۷۴۲ ـ ۱۸۲۴ ) نوعی زیردریایی با نام تورتلرا برای حمله به کشتی های بریتانیا طراحی کرد و رابرت فولتوندر ۱۸۰۰، نوعی زیردریایی، معروف به ناتیلوس، برای ناپلئون و به همان منظور ساخت. جان هالند، مهاجری ایرلندی در امریکا، در حدود ۱۸۷۵ نوعی زیردریایی طراحی کرد که در آستانۀ قرن ۱۹ نیروهای دریایی امریکا و بریتانیا از آن استفاده می کردند. طی جنگ جهانی اول، نبرد با زیردریایی به منزلۀ شکلی متمایز از تاکتیک های جنگ دریایی تثبیت شد و زیردریایی ها، چه از نوع اقیانوس پیما و چه از نوع بسیار کوچک، نقشی تعیین کننده در هر دو جنگ جهانی داشتند. بارزترین نمونه زیردریایی های آلمانی بودند که تا پیش از کشف رمز رادیویی در ۱۹۴۲، خسارت های فراوانی به حمل ونقل تجاری متفقین وارد کردند. در ۱۹۵۴، امریکا اولین زیردریایی هسته ای، معروف به ناتیلوس، را به آب انداخت. زیردریایی هسته ای امریکایی، با نام اوهایو، که از ۱۹۸۱ به بعد به کار گرفته شده است، ۱۷۰ متر طول دارد و ۲۴ موشک ترایدنت، را حمل می کند که هریک دوازده کلاهک اتمی و قابلیت هدف گیری مستقل دارند. برد کلاهک های هسته ای زیردریایی های امریکا به ۱۱ هزار کیلومتر می رسد. در دهۀ ۱۹۹۰، در بریتانیا سه زیردریاییِ ونگارد، حامل موشک ترایدنت، ساخته شد که هنگام مسلح شدن، نیروی آتش هریک بیش از نیروی به کار گرفته شده در کل جنگ جهانی دوم خواهد بود. موشک ها معمولاً تا عمق ۳۰۰ متر عمل می کنند و سرعت زیردریایی هسته ای مذکور به ۳۰ گره دریایی (۵۵ کیلومتر در ساعت) می رسد. مانند همۀ زیردریایی های هسته ای، نیروی رانشِ حاصل از به حرکت درآمدن ملخ را توربین بخار تأمین می کند. بخار از طریق گرمای حاصل از واکنش هسته ای (← انرژی هسته ای) ایجاد می شود. برای تحقیقات اقیانوس شناسی، عملیات بازیابی کشتی های غرق شده، و لوله گذاری از زیردریایی های کوچک تری، معروف به کشتی های زیرآبی، استفاده می کنند و برای سازگارکردن آن ها برای استفاده در صنعت گردشگری نیز تلاش هایی صورت گرفته است.