کلمه جو
صفحه اصلی

چنداول

فارسی به انگلیسی

camp follower

فرهنگ فارسی

( اسم ) جمعی از مردم که در عقب لشکر های منظم حرکت میکردند حشر چریک .

فرهنگ معین

(چَ وُ ) (اِ. ) = چندول . چندل : جمعی ا ز مردم که در عقب لشکرهای منظم حرکت می کردند، حشر، چریک .

لغت نامه دهخدا

چنداول. [ چ َ وُ ] ( ترکی ، اِ ) مأخوذ از ترکی گروه و جماعتی را گویند که از لشکر براه روند و فرودآیند. ( از برهان ). فوجی راگویند که برای حفاظت لشکر از پس لشکر می آید، بخلاف هراول. ( از آنندراج ) ( از غیاث ) ( از ناظم الاطباء ). پساهنگ. ( ناظم الاطباء ). || ساقه فوج. ( از آنندراج ) ( از غیاث ). بترکی بمعنی ساقه لشکر است که بفارسی دمدار گویند. ( از لغت محلی شوشتر نسخه خطی ).

فرهنگ عمید

جمعی از مردم که در لشکرکشی ها دنبال سپاهیان حرکت می کردند.

دانشنامه عمومی

چنداول، منطقه ای در غرب شهر کابل از مهمترین محلات سکونت قزلباشان و هزاره های کابل می باشد. که بخش عمدهٔ شهر کابل را شامل می شود.
گذر جوان شیرها
گذر جارسوق
گذر خافی ها
گذر شائین چی ها
گذر شاهسون ها
گذر قرت ها (کردها)
گذر قلعه باقرخان
گذر قلعه هزاره ها
گذر قلعه کبرلوها
گذر کله خود
گذر کوچرلوها
چنداول کلمهٔ ترکی است و نام قطعه از سربازان که در عقب دسته های فوج ها در اوقات لشکر کشی روان می شوند. دسته پیشرو افواج را در عربی «مقدمة الجیش» و به زبان دری «پیش آهنگ و پیشتاز» و به زبان ترکی «قراول و هراول» می گویند.
چنداول، کابل یکی از مناطق تاریخی و قدیمی است و در قدیم نصف شهر کابل را شامل می شد. مردمان اولیهٔ این منطقه بیشتر قزلباشان با اقلیت های قوم هزاره بودند که بعداً نفوس هزاره ها در این منطقه گسترش بیشتر یافت. چنداول در قسمت جنوب غرب شهر قدیم کابل به اساس فرمان احمدشاه درانی برای اقامت هزاره های شهر کابل اختصاص داده شده بود. از آنجاییکه ولی محمد خان پسر لطف علی بیگ جوانشیر در آن عهد از خود اخلاص و صداقت به دولت نشان داد، از طرف احمدشاه درانی در سال ۱۱۶۹ ه‍. ق، به حیث «چنداول باشی» (سردسته چنداولان مقیم کابل) تعیین شد؛ و بنیاد ناحیه چنداول کابل از همین تاریخ گذاشته شد. چنداولی ها که بیشتر شان قزلباش بودند در کارهای دیوانی و اراس مشغول بودند و اساس اداره و ارتش در افغانستان را هم همین قزلباشان گذاشتند.

دانشنامه اسلامی

[ویکی شیعه] چِنداوُل، بخش شیعه نشین کابل پایتخت افغانستان که بیشترین جمعیت شیعه کابل را در خود جای داده است. این منطقه در غرب کابل واقع شده و جایگاه ویژه ای در فعالیت های فرهنگی و سیاسی شیعیان در افغانستان داشته است. چهره های دینی، سیاسی و روشنفکری فراوانی، اهل چنداول بوده اند که آیت الله حجت کابلی مشهورترین آنهاست. این منطقه به دلیل وسعت و جمعیت قابل توجه، «نصف کابل» خوانده می شده است. تکیه خانه عمومی چنداول یکی از کانون های موثر شیعه در افغانستان است. ساکنان چنداول، بیشتر قزلباش بوده اند. قزلباش ها از اقلیت های بارز و شناخته شده شهر کابل هستند. پس از قرن ۱۹م، بیشتر جمعیت چنداول، هزاره بوده اند.
از تاریخ دقیق سکونت شیعیان در منطقه چنداول، اطلاع دقیقی در دست نیست، اما بر اساس گزارش های سیاحان خارجی در سال های ۱۸۴۲ تا ۱۸۴۶م، چنداول در آن زمان بین ۱۵۰۰ تا دو هزار خانه و چندین بازار داشته و با دیوارهای بلند محصور بوده است.
چنداول در امور سیاسی، اجتماعی و مخصوصا فرهنگ شیعی، نقش فعال داشته و تا چند دهه قبل، ویژگی های موثر خود را حفظ کرده بود. عالمان دینی، شخصیت های نظامی و اجتماعی فراوانی از این منطقه رشد کرده اند. حرکت تاثیرگذار مردمی بر ضد دولت کمونیستی افغانستان، در سال ۱۳۵۷، در چنداول روی داد و در تاریخ افغانستان با عنوان قیام چنداول ماندگار شد.


کلمات دیگر: