دزاشیب

مختصات: ۳۵°۴۸′۲۳٫۱۶″ شمالی ۵۱°۲۶′۴۸٫۱۲″ شرقی / ۳۵٫۸۰۶۴۳۳۳°شمالی ۵۱٫۴۴۶۷۰۰۰°شرقی / 35.8064333; 51.4467000
مسجد آقا شیخ علی، با قدمت بیش از ۲۰۰ سال و مساحت ۶۰ متر مربع، که در سال ۱۳۷۲، بازسازی شده است، از جمله مساجد قدیمی دزاشیب به حساب می آید. حاج شیخ علی شریعتمدار، عالم روحانی و فرزند حاج ملامحمد جعفر استرآبادی، از علمای زمان ناصرالدین شاه بود که به علت مخالفت با ناصرالدین شاه به آمل تبعید شد. او فردی مقتدر بود و اطلاعاتی از دانش داشت. وی صاحب چند اختراع، از قبیل ساعتی با دزدگیر و نیز تفنگ ته پر، است. همچنین فردی صاحب فتوا در این منطقه بوده است.
مسجد عمر رمضون، با مساحت ۱۲۰ متر مربع، واقع در خیابان بوعلی (شهید کریمی)؛ نبش خیابان شهید سلیمی است، که قدمت آن به ۲۰۰ سال پیش و زمان ناصرالدین شاه می رسد. هم اکنون از این مسجد در مراسم عزاداری استفاده می شود ولی نماز جماعت در آن برگزار نمی شود.
حمام بوعلی، با مساحت حدود ۴۰ متر مربع، که قدمت آن به ۱۵۰ سال پیش برمی گردد. حمام فقط شامل یک خزینه و دوش بوده است، اما اکنون خزینه بازسازی شده و یک حمام عمومی نیز در آن ساخته شده است. از مهم ترین مناطق دزاشیب، کوچه سبزه میدان متصل به باغ فخرالملک اردلان است.
کوچه قورباغه (فلاح)، نیز از دیگر گذرها است. علت نام گذاری وجود استخر و باتلاقی بوده که قورباغه فراوان داشته است. نام گذاری کوچه لَشان نیز، که به سرآسیاب دزاشیب معروف بوده است، به خاطر زمین های لش (آب دار و باتلاقی) بوده و چاه در یک یا دو متری آن به آب می رسیده است.
از دیگر مکان های مهم و قدیمی و معروف دزاشیب به تکیه دزاشیب، به نام تکیه سیدالشهدا، می توان اشاره کرد که، با مساحت ۴۰۰ متر مربع، قدمتی ۲۵۰ ساله دارد. این تکیه که دیوارهای کاه گلی و ستون های چوبی آن هنوز باقی مانده است، قبلاً سقف چادری داشت و بعدها به شیروانی تبدیل شد.
دبستان ادونتیست ها نیز، با ۳۹ دانش آموز در این منطقه سال ها دایر بود. ادونتیست ها پیروان ادونتیسم، شاخه ای از مسیحیت در آمریکا، هستند که معتقدند ظهور مسیح نزدیک است.
باغ های متعدد و معروف دزاشیب عبارتند از باغ مجدالدوله داماد ناصرالدین شاه معروف به باغ دوقلو، باغ حاجی فخرالملک (مکان فعلی انجمن خوش نویسان)؛ باغ حاجی سیدمحمد صراف، باغ علاءالسلطنه، باغ ایگار و باغ نظر که به حسین قلی خان تعلق داشته است.
دزاشیب محله ای است در شمال تهران واقع در شمیران که در شرق تجریش واقع شده است، از شمال به امامزاده قاسم، از جنوب به تپه قیطریه، از شرق به خیابان شریعتی و از غرب به چیذر و فرمانیه محدود می شود.
قسمت شمالی دزاشیب را محله بالا و قسمت جنوبی آن را محله پایین می گویند.
تنها پیشینه تاریخی قابل استناد از شمیران و دزاشیب کشفیات باستانی بدست آمده از تپه های قیطریه که مربوط به حدود ۳۳۰۰ سال پیش است می باشد سایر گمانه زنی ها هیچ پایه و اساس تاریخی و مستند ندارد

دِزاشیب
محله ای در شرق تجریش و در جنوب کامرانیه. ناحیه ای کهن است و در منابع قرن ۷ق از آن با نام دزاهِ تهران یاد شده که به بزرگی یک شهر و تجریش نیز جزئی از آن بود. بعدها به علت شیب تند زمین آن منطقه، دزاشیب نام گرفت. این احتمال نیز وجود دارد که در آن جا دژی قرار داشته است. در دورۀ قاجار دِزَج سفلا، سرآسیاب دزاشیب، دزاشوب، و دیزاشوب نیز خوانده می شده است. به دو محلۀ بالا و پایین تقسیم می شد و ییلاق مردم تهران بود. در جنوب آن اراضی معروف به تپۀ گَوْر (گبر به معنی زردشتی) و یک حمام قدیمی است و دهکدۀ دزاشیب نخست روی آن تپه به وجود آمده بود. با توجه به نام دو کوچۀ آن در قدیم، قورباغه ای و لَشان، به معنی زمین آب دار و باتلاقی، به نظر می آید که منطقه ای باتلاقی بوده و قورباغۀ بسیار داشته است. کوچۀ معروف دیگر آن سبزه میدان نام داشت. نام سرآسیاب دزاشیب نشان می دهد که در آن جا، آسیابی نیز بوده است. در دزاشیب باغ های بسیار وجود داشت، از جمله باغ دوقلو که تا توچال گسترده بود. از نواحی قدیمی دزاشیب، جوستان است. امیرحسین خزیمه علم در دزاشیب باغ بسیار مجللی داشت که چند نگهبان با لباس های محلی بلوچی از آن محافظت می کردند. سیدعبدالله بهبهانی، احمد قوام (قوام السلطنه)، سیدحسن مدرس، و حسین علاء از ساکنان دزاشیب بودند.