[ویکی فقه] مبین متصل به لفظ رافع اجمال لفظ مجمل، و متصل به آن اطلاق می شود.
«مبین» یا «قرینه» لفظی است که دلالتش واضح باشد و اجمال لفظ مجمل را بیان و روشن کند. در صورتی که این لفظ ، متصل به مجمل باشد، آن را «مبین متصل» یا « قرینه متصل » می نامند؛ مانند (کلوا واشربوا حتی یتبین لکم الخیط الابیض من الخیط الاسود من الفجر).
بررسی آیه
در این آیه ، «من الفجر» بیان تبین و تمایز خیط ابیض از خیط اسود است و اگر این بیان نبود، آیه بر اجمال خود باقی می ماند.
دیدگاه زرکشی
زرکشی به این نکته اشاره می کند که قرینه متصل، گاهی سبب تعین معنایی می شود که اگر این قرینه در بین نبود کلام ، حمل بر معنایی غیر از آن معنا می شد، در این صورت «تخصیص» و «تاویل» گفته می شود، مثل: «وحرم الربا» در آیه: (واحل الله البیع وحرم الربا) که عمومیت حلیت بیع را- که شامل بیع ربوی هم می شود- به بیع غیر ربوی محدود می کند، و اگر این قرینه در بین نبود بیع، حمل بر عموم می شد.
تعریف بیان
...
«مبین» یا «قرینه» لفظی است که دلالتش واضح باشد و اجمال لفظ مجمل را بیان و روشن کند. در صورتی که این لفظ ، متصل به مجمل باشد، آن را «مبین متصل» یا « قرینه متصل » می نامند؛ مانند (کلوا واشربوا حتی یتبین لکم الخیط الابیض من الخیط الاسود من الفجر).
بررسی آیه
در این آیه ، «من الفجر» بیان تبین و تمایز خیط ابیض از خیط اسود است و اگر این بیان نبود، آیه بر اجمال خود باقی می ماند.
دیدگاه زرکشی
زرکشی به این نکته اشاره می کند که قرینه متصل، گاهی سبب تعین معنایی می شود که اگر این قرینه در بین نبود کلام ، حمل بر معنایی غیر از آن معنا می شد، در این صورت «تخصیص» و «تاویل» گفته می شود، مثل: «وحرم الربا» در آیه: (واحل الله البیع وحرم الربا) که عمومیت حلیت بیع را- که شامل بیع ربوی هم می شود- به بیع غیر ربوی محدود می کند، و اگر این قرینه در بین نبود بیع، حمل بر عموم می شد.
تعریف بیان
...
wikifeqh: مبین_متصل