نازک الملائکه

نازک صادق الملائکه مشهور به نازک الملائکه (زاده ۲۳ اوت ۱۹۲۳ / محرم ۱۳۴۲ در بغداد - درگذشته در قاهره ۲۰ ژوئن ۲۰۰۷) شاعر عراقی است. معمولاً وی را در کنار بدر شاکر السیاب و عبدالوهاب البیاتی یکی از بنیانگذاران شعر نو عربی می دانند. برخی شعر مشهور وی «کولیرا» (وبا) را نخستین شعر آزاد در ادبیات عربی می دانند. اگر چه وی خود بعدها در یکی از کتاب های خویش این مسئله را رد کرده است. (در این مورد ن.ک جلوتر بخش آثار نازک الملائکه - کتاب قضایا الشعر المعاصر) معمولاً نازک الملائکه را در ایران از لحاظ ابداع شعر نو در برابر افرادی همچون نیما یوشیج و از لحاظ مضامین و احساسات شاعرانه در برابر فروغ فرخزاد می دانند.
دیوان «عاشقه اللیل» (۱۹۴۷) : این دیوان نخستین مجموعه اشعار چاپ شده نازک الملائکه می باشد.
دیوان «شظایا و رماد» (۱۹۴۹)
دیوان «قرار الموجه» (۱۹۵۶)
کتاب «قضایا الشعر المعاصر» (۱۹۶۲): این کتاب در موضوع نقد ادبی نگاشته شده است و نازک الملائکه در آن از شعر نو عربی دفاع کرده و شعر نو سرودن شعر عربی را به عنوان یک روش خارجی و بیرونی نمی داند. بلکه در پندار وی، این روش سرودن شعر عربی، تلاشی از درون برای پیشرفت شعر عربی است که تغییرات تاریخی و مسائل دوران جدید، اقتضا می کند. در چاپهای نخستین این کتاب، نازک الملائکه ادعا می نمود که وی نخستین شاعر شعر جدید عربی است ولی از چاپ پنچم به بعد از این نظر بازگشت و عراق را نخستین محل سرودن شعر آزاد عربی دانست. وی همچنین در این چاپ از این کتاب بیان داشت که شعر کولیرا (وبا) نخستین شعر آزاد عربی نیست بلکه سابقه آن به سال ۱۹۳۲ باز می گردد.
دیوان «شجرة القمر» (۱۹۶۵)
کتاب «التجزیئیه فی المجتمع العربی» (۱۹۷۴): با موضوع مطالعه جامعه شناختی جوامع عربی
دیوان «مأساة الحیاة و أغنیة للإنسان» (۱۹۷۷)
دیوان «للصلاة و الثورة یغیر ألوانه البحر» (۱۹۷۸)
کتاب «سیکولوجیة الشعر» (۱۹۷۹) با موضوع نقد ادبی
مجموعه داستان «شمس التی وراء القِمّة» (۱۹۹۷)
کتاب «الصومعة و الشرفة الحمراء» با موضوع نقد ادبی، تاریخ نامشخص
نازک الملائکه در خانواده ای فرهنگی و اهل شعر و در محله عاقولیه شهر بغداد به دنیا آمد. پدرش صادق و مادرش سلمی و همچنین دو دائی اش جمال و عبدالصاحب شاعر بودند. گفته می شود که نام «نازک» را پدربزرگ وی به علت علاقه اش به نازک عباد شخصیت زن انقلابی سوری برگزید. «ملائکه» لقبی است که همسایه های این خانواده به علت آرامش و سکون موجود در آن، به آن ها داده بودند. این لقب بعداً فراگیر گشت و با نام نازک، باقی ماند.
نازک الملائکه در سال ۱۹۷۰ پس از به قدرت رسیدن حزب بعث، عراق را با شوهر خود عبدالهادی محبوبه ترک کرد و به کویت رفت. وی تا سال ۱۹۹۰ که صدام به کویت حمله نمود، در این کشور ساکن بود. پس از این سال، وی با خانواده خویش راهی قاهره گردید و تا پایان عمر نیز در آنجا ماند.
نازک الملائکه از سال ۱۹۹۰ پس از حمله صدام در مصر، قاهره زندگی می کرد. وی در سال ۲۰۰۷ در سن ۸۵ سالگی پس از یک دوره ابتلا به بیماری های مختلف از جمله پارکینسون، در قاهره درگذشت و همان جا نیز به خاک سپرده شد.

[ویکی اهل البیت] نازک صادق الملائکه مشهور به نازک الملائکه شاعر زن عراقی در سال ق1923/1341 م که وی را در کنار پدر شاکرالسباب و عبدالوهاب البیانی، یکی از بنیانگذران شعر نو عربی می دانند.
در خانواده فرهیخته و ادیب شیعی در سال ق 1923/1341 م در عراق به دنیا آمد. پدرش به شعر و زبان عربی عشق می ورزید او آثار زیادی از خود به جا گذاشت که دایرة المعارف «الناس» در بیست جلد از مهم ترین آن هاست و مادرش سلمی عبدالرزاق شیفته شعر عاشقانه بود و دفتر شعری با عنوان انشودة المجد (سرود سرفرازی) از او به چاپ رسیده است.
و همچنین دو دائی اش جمال و عبدالصاحب شاعر بودند. گفته می شود که نام «نازک» را پدربزرگ وی به علت علاقه اش به نازک عباد شخصیت زن انقلابی سوری برگزید. «ملائکه» لقبی است که همسایه های این خانواده به علت آرامش و سکون موجود در آن به آنها داده بودند. این لقب بعداً فراگیر گشت و با نام نازک، باقی ماند. نازک کودکی گندمگون، لاغر اندام با چشم و گیسی مشکین واز همان اوان کودکی، فردی جدی، باوفا، علاقمند به مطالعه و بسیار شکیبا بود. دختری منزوی و خجالتی که نشانه های رومانتیسم، خیال پردازی و شاعرانگی در او آشکار بود.
نازک تحصیلات ابتدایی و متوسطه ی خود را در بغداد به سال ١٩٣٩ به پایان رساند. وی پس از آموزش متوسطه در رشته ادبیات عرب در دانشسرای عالی بغداد به تحصیل مشغول شد و پس از اتمام تحصیلات خود در این مقطع، برای ادامه تحصیل راهی ایالات متحده آمریکا شد و در رشته زبان انگلیسی و ادبیات تطبیقی در دانشگاه پرنیسون درس خواند.
دوران تحصیل وی در آمریکا موجب شد که وی با ادبیات جهانی آشنا شود و همین مسأله بعدها از عوامل تأثیرگذار در شعرش شد. نازک پس از بازگشت از آمریکا در سال1957 در دانشکده تربیت معلم بغداد به تدریس مشغول شد، اما برای اقامت دو ساله در بیروت، عراق را ترک کرد. پس از آن برای بار سوم به عراق بازگشت و در دانشگاه بصره و موصل، مدرس زبان و ادبیات عرب شد. این شاعره فقیه عراقی سپس برای تدریس به دانشگاه کویت رفت.
شعر مشهور وی «کولیرا» و «وبا» را نخستین شعر آزاد در ادبیات عربی می دانند. اگرچه وی خود بعدها در یکی از کتابهایش این مسأله را رد کرده است. معمولاً نازک الملائکه را در ایران از لحاظ ابداع شعر نو در برابر افرادی همچون نیما یوشیج و از لحاظ مضامین و احساسات شاعرانه در برابر فروغ فرخزاد می دانند.
نازک الملائکه، شاعرة عراقی حیات شعری خود را با شعر بلند «مرگ و انسان» آغاز کرد. شعری که کوشید که در آن صورت شعری محتوم بودن رویارویی انسان با مرگ را به تصویر بکشد.
نازک از حیث اندیشه سیاسی ناسیونالیست مشرب بود و از نظر شعر رمانتیسیت به شمار می آمد. او با عطف توجه به اوضاع اجتماعی و پرداختن به مسأله ی زن در جامعه، گرایشی متفاوت می یابد. دکتر شفیعی کدکنی درباره شعر او معتقد است که شعرش، شعری رقیق و تا حد زیادی رمانتیک است.