تلاوت

تَلاوَت
اصطلاحی مختصِ خواندن کتب آسمانی؛ به خلاف قرائت که خواندن هر کتابی است. طبق روایات، آنچه را از قرآن قرائت کردن که عمل به آن واجب باشد، تلاوت است. حق تلاوت قرآن، به تصریح خود قرآن، پیروی کردن عملی است (بقره، ۱۲۱).

[ویکی شیعه] تَلاوَت، به معنای خواندن قرآن و اندیشیدن در معانی آن است. مادّۀ تلاوت فقط یک بار در قرآن کریم آمده، اما مشتقات آن بیش از پنجاه بار به کار رفته است. در بسیاری از احادیث پیامبر اکرم(ص) و ائمه اطهار بر تلاوت قرآن تأکید شده است. در حدیثی نبوی آمده است که تلاوت قرآن، نور و مایه برکت و وسعت روزی است. تلاوت قرآن آدابی دارد. از آداب ظاهری آن وضو گرفتن خواندن با صوت نیکو و از آداب باطنی آن، اخلاص، خشوع و تدبر در آیات است.
تلاوت، یکی از صورت های مصدری ریشه «ت ـ ل ـ و» و به معنای خواندن است. به نوشته ابن فارس این ریشه یک معنا بیش ندارد و آن در پی آمدن (اِتْباع، اتّباع) است و چون در خواندن قرآن آیات در پی یکدیگر می آیند، به آن «تِلاوة القرآن» گفته شده است. راغب اصفهانی نیز همین معنا را برای ریشه مذکور بیان کرده و گفته است به خواندن قرآن و اندیشیدن در معانی آن تِلاوت می گویند. وی همچنین اشاره کرده که واژه تِلاوت فقط به خواندن کتاب های آسمانی اختصاص دارد، بر خلاف قرائت که کاربرد آن عام است، اما به نوشته ابن منظور برخی کاربرد تلاوت را نیز عام می دانند.
مفسران نیز تلاوت را به معنای خواندن و برگرفته از معنای اصلی آن (در پی آمدن) دانسته اند. از جمله، به نوشته شیخ طوسی و طبرسی و علامه طباطبایی خواندن (قرائت) را از آنرو تلاوت می گویند که حروف از پی یکدیگر می آیند. توضیح بعدی طوسی و طبرسی نیز در خور توجه است: عمل خواندن را تلاوت می گویند چون حروف در پی یکدیگر ادا می شوند و به آن قرائت می گویند از آنرو که حروف در یک جا جمع می شوند.