رویان شناسی

رویان شناسی یا امبریولوژی(به انگلیسی: Embryology) عبارت از علمی میباشد که از زمان تشکیل زایگوت تا مادام تولد را مورد بررسی قرار میدهد= ویا دانشی در زمینه بررسی تکامل رویان از زمان بارورسازی تخمک در طی مراحل جنینی است. یاخته ها پس از تقسیم، از یک تودهٔ توپر به نام توته به یک توپ توخالی یا جوانه تبدیل می گردند. در مرحلهٔ پس از جوانه در یک پایانهٔ خود یک سوراخ پیدا می کند.
لایه درونی، یا درون پوست، تبدیل به اندام های گوارشی، شش ها و مثانه می شود.
لایه میانی، یا میان پوست، تبدیل به ماهیچه ها، استخوان بندی و دستگاه گردش خون می شود
لایه بیرونی، یا برون پوست، تبدیل به دستگاه عصبی و پوست می شود.
در جانوران دارای تقارن دوطرفی جوانه در یکی از دو مسیری که سلسله جانوران را به دو نیمه متمایز تقسیم می کند تکامل می یابد. اگر نخستین سوراخ در جوانه در آینده تبدیل به دهان جانور گردد، آن جانور از جملهٔ نخست دهانیان (protostome) است. اگر نخستین سوراخ جوانه تبدیل به مقعد شود آن جانور یک دوم دهانیان (deuterostome) می باشد. نخست دهانیان شامل اکثر بی مهرگان، مانند حشرات، کرم ها و نرم تنان هستند، در حالی که دوم دهانیان جانوران پیشرفته تری مانند مهره داران را شامل می شوند. جوانه با گذشت زمان به شکمک که متمایزتر است تبدیل می گردد.جوانه به زودی به سه لایهٔ جداشده از یاخته های لایه های زاینده که از آن ها همهٔ اندام های بدن و بافت ها سرچشمه می گیرند، تکامل می یابد.
در انسان، رویان اشاره به تودهٔ پدیدآمده از تقسیم یاختهٔ تخم از لحظه لانه گزینی در دیوار رحم تا پایان هفتهٔ هشتم پس از بارورسازی دارد. پس از هفتهٔ هشتم انسان در حال تکامل را جنین می نامند. رویان های بسیاری از گونه ها درطی مراحل نخستین تکامل به یکدیگر شبیه به نظر می رسند. دلیل این شباهت تاریخچه مشترک تکاملی میان گونه هاست.
تا سدهٔ ۱۸، پیش ساخت (preformation) باور غالب در جنین شناسی انسانی به شمار می آمد. این باور بر این پایه استوار بود که مایع منی دارای جنین که یک نوزاد کوچک یا «آدمک» (homunculus) است می باشد که تنها برای تکوین نیاز به بزرگتر شدن دارد. توضیح دیگر برای تکامل جنینی فراژن زایی (epigenesis) بود، که ۲۰۰۰ سال پیش توسط ارسطو پیشنهاد گردید. با توجه به فراژن زایی، یک جاندار به تدریج از تخم بدون شکل، پدید می آید. همزمان با بهبود میکروسکوپ در طول قرن ۱۹، زیست شناسان به طور مستقیم دیدند که جنین با پیشرفت زمان درطی یک دسته از فرایندها شکل می گیرد. ازآن پس فراژن زایی به عنوان نظریه غالب در جنین شناسی جای پیش ساخت را گرفت. پس از دههٔ ۵۰ با کشف ساختمان دی ان ای و پیشرفت های بدست آمده در زیست شناسی مولکولی و زیست شناسی تکاملی کوشش بر این بوده است تا نقش ژن در ایجاد هر یک از دگرگونی های ریخت شناختی شناخته شود.

رویان شناسی (embryology)
(یا: جنین شناسی) مطالعۀ تغییرات موجود زنده، بعد از لقاح تخمک(تخم) تا به دنیاآمدن آن به صورت خارج شدن از تخم یا تولد. در اصل با تغییراتی مرتبط است که تشکیلات یاخته در جنین طی می کند و نیز مسیری را مطالعه می کند که به ایجاد ساختارها و اندام های بالغ منتهی می شود. (فرآیند تمایز). یکی از کاربردهای جنین شناسی کاشت جنین است که هم به صورت تجاری، مثلاً برای پرورش جمعیت گاو شیرده ممتاز به شکل سریع و کم هزینه به کار می رود و هم در پزشکی زایمان روشی برای کمک به زوج هایی است که با مشکلات باروری روبه رویند.