کارل آگوست ویتفوگل. کارل آگوست ویتفوگل (به آلمانی: Karl August Wittfogel) زادهٔ ۶ سپتامبر ۱۸۹۶ Woltersdorf , درگذشته به تاریخ ۲۵ مه ۱۹۸۸ در شهر نیویورک؛ جامعه شناس , نمایشنامه نویس , چین شناس و مورخ آلمانی بود.
ما چگونه ما شدیم
در سال ۱۹۱۴ تحصیلات مدرسه را به پایان رساند و سپس در دانشگاه های گوناگون از جمله دانشگاه لایپزیک به تحصیل تاریخ، فلسفه، جامعه شناسی و جغرافیا پرداخت. نخست از اعضای برجستهٔ حزب کمونیست آلمان بود اما پس از عقد پیمان میان آلمان نازی و اتحاد شوروی(پیمان عدم تجاوز) از مارکسیسم برید و در زمرهٔ منتقدان سرسخت این مکتب فکری درآمد. پس از به قدرت رسیدن هیتلر در سال ۱۹۳۳ کوشید به سویس بگریزد اما دستگیر و زندانی شد. اعتراضات جهانی یک سال بعد منجر به آزادی وی شد و پس از آزادی به انگلستان و سپس ایالات متحد آمریکا مهاجرت کرد. ویتفوگل کمونیسم شوروی و کمونیسم چینی را دارای ماهیتی مشابه با استبداد شرقی می دانست و ویژگی تمامیت خواهانه آن ها را به باد انتقاد می گرفت.
ویتفوگل در کتاب استبداد شرقی:بررسی تطبیقی قدرت تام نخست تحلیلی از شیوه تولید آسیایی _که نخست توسط خود مارکس مطرح شد_ به دست می دهد و سپس تبعات آن را در جنبه های گوناگون زندگی اجتماعی، سیاسی و فرهنگی جوامعی که چنین شیوه ای را به کار بسته اند بررسی می کند. در فصل نهم این کتاب شرح کوتاهی از سرگذشت این نظریه به ویژه در کشورهای کمونیستی ارائه می شود.
مطابق با این نظریه برخی تمدن ها مانند تمدن های حوزهٔ نیل , میان رودان , سند یانگ تسه و... با توجه به ویژگی های جغرافیایی سرزمین خود تنها به شرط کار جمعی فراوان بر روی رودخانه ها , کاریزها و شبکه های آبرسانی به زمین های کشاورزی، توان دسترسی به آب کافی برای مصارف کشاورزی را به دست می آوردند. اما کار همگانی با شمار زیادی انسان، نیاز به سازماندهی متمرکز و نیرومندی دارد تا بتواند از عهدهٔ مدیریت آن برآید و کار ساختمان های بزرگی مانند سدها و کاریزها را به انجام برساند. این مدیریت مقتدر به مرور زمان به حوزه های دیگر زندگی جوامعی که ویتفوگل آن ها را جوامع آب سالار می خواند از جمله سازماندهی ارتش و ایجاد بناهایی که کاربری به جز آبیاری دارند (مانند کاخ ها، معابد، جاده ها و...) سرایت می کند و در نهایت با تمرکز هرچه بیشتر قدرت سیاسی و ثروت در یک نقطه، حاکم را دارای قدرت مطلقه می گرداند. این درحالی است که در جوامع اروپایی و همچنین استثنائاتی مانند ژاپن به دلیل دسترسی آسان به منابع آب نیاز به چنین سازماندهی وجود نداشت.
ما چگونه ما شدیم
در سال ۱۹۱۴ تحصیلات مدرسه را به پایان رساند و سپس در دانشگاه های گوناگون از جمله دانشگاه لایپزیک به تحصیل تاریخ، فلسفه، جامعه شناسی و جغرافیا پرداخت. نخست از اعضای برجستهٔ حزب کمونیست آلمان بود اما پس از عقد پیمان میان آلمان نازی و اتحاد شوروی(پیمان عدم تجاوز) از مارکسیسم برید و در زمرهٔ منتقدان سرسخت این مکتب فکری درآمد. پس از به قدرت رسیدن هیتلر در سال ۱۹۳۳ کوشید به سویس بگریزد اما دستگیر و زندانی شد. اعتراضات جهانی یک سال بعد منجر به آزادی وی شد و پس از آزادی به انگلستان و سپس ایالات متحد آمریکا مهاجرت کرد. ویتفوگل کمونیسم شوروی و کمونیسم چینی را دارای ماهیتی مشابه با استبداد شرقی می دانست و ویژگی تمامیت خواهانه آن ها را به باد انتقاد می گرفت.
ویتفوگل در کتاب استبداد شرقی:بررسی تطبیقی قدرت تام نخست تحلیلی از شیوه تولید آسیایی _که نخست توسط خود مارکس مطرح شد_ به دست می دهد و سپس تبعات آن را در جنبه های گوناگون زندگی اجتماعی، سیاسی و فرهنگی جوامعی که چنین شیوه ای را به کار بسته اند بررسی می کند. در فصل نهم این کتاب شرح کوتاهی از سرگذشت این نظریه به ویژه در کشورهای کمونیستی ارائه می شود.
مطابق با این نظریه برخی تمدن ها مانند تمدن های حوزهٔ نیل , میان رودان , سند یانگ تسه و... با توجه به ویژگی های جغرافیایی سرزمین خود تنها به شرط کار جمعی فراوان بر روی رودخانه ها , کاریزها و شبکه های آبرسانی به زمین های کشاورزی، توان دسترسی به آب کافی برای مصارف کشاورزی را به دست می آوردند. اما کار همگانی با شمار زیادی انسان، نیاز به سازماندهی متمرکز و نیرومندی دارد تا بتواند از عهدهٔ مدیریت آن برآید و کار ساختمان های بزرگی مانند سدها و کاریزها را به انجام برساند. این مدیریت مقتدر به مرور زمان به حوزه های دیگر زندگی جوامعی که ویتفوگل آن ها را جوامع آب سالار می خواند از جمله سازماندهی ارتش و ایجاد بناهایی که کاربری به جز آبیاری دارند (مانند کاخ ها، معابد، جاده ها و...) سرایت می کند و در نهایت با تمرکز هرچه بیشتر قدرت سیاسی و ثروت در یک نقطه، حاکم را دارای قدرت مطلقه می گرداند. این درحالی است که در جوامع اروپایی و همچنین استثنائاتی مانند ژاپن به دلیل دسترسی آسان به منابع آب نیاز به چنین سازماندهی وجود نداشت.
wiki: کارل آگوست ویتفوگل