سن پترزبورگ

سن پترزبورگ (به روسی: Санкт-Петербург، سانکت-پیتربورک) که روس ها به آن پِتِربورگ می گویند، دومین شهر بزرگ روسیه پس از مسکو است که در منتهی الیه شمال غرب این کشور واقع شده است. این شهر در ناحیه فدرال و مرکز استان لنینگراد Ленинградская область است. پتربورگ در ۱۶ می ۱۷۰۳ میلادی توسط پتر اول بنا شد و در سال های ۱۷۱۲ تا ۱۹۱۸ پایتخت روسیه بود.و این شهر از اوت ۱۹۱۴ میلادی تا ۲۶ ژانویه ۱۹۲۴ پتروگراد و از این تاریخ تا ۶ سپتامبر ۱۹۹۱ لنینگراد و از آن پس سن پتربورگ خوانده می شود. این شهر مرکز مهم اقتصادی، حمل و نقل، علمی و فرهنگی روسیه محسوب می شود. بسیاری مراکز تاریخی شهر در فهرست میراث فرهنگی یونسکو به ثبت رسیده اند.سن پترزبورگ کانون جلب گردشگران بسیاری ست. تنها در سال ۲۰۱۸، ۸/۵ میلیون نفر از این شهر بازدید کرده اند.
موزه ارمیتاژ
کلیسای سنت ایزاک
قلعه پیتر و پاول
کلبه پتر کبیر
کلیسای ناجی در خون
موزه روس
کاخ کنستانتینوفکسی
کاخ کاترین
کاخ پترهوف
اسب سوار برنزی
دریای بالتیک
این شهر در سال ۱۷۰۳ به دستور و با نظارت پتر کبیر ساخته شد و از آن زمان تا ۱۹۱۸ پایتخت روسیه بود. مدتی پتروگراد نام داشت. پس از سرنگونی فرمانروایی تزارها به نام لنین، لنینگراد خوانده شد و با فروپاشی شوروی در این کشور به نام پیشینش بازخوانده شد. این شهر در فارسی دوره قاجار به صورت سن پطرزبورغ نامیده و نوشته می شد.
این شهر به عنوان صحنه وقوع انقلاب ۱۹۱۷ روسیه و پایگاه دفاع سرسختانه در برابر آلمان نازی در زمان جنگ جهانی دوم، از جایگاهی مهم و نقشی حیاتی در تاریخ روس ها برخوردار است. این شهر در زمان جنگ جهانی دوم، ماه ها در محاصره بود و مردمانش با جانفشانی و فداکاری های بسیار آن را حفظ کردند. سن پترزبورگ پایتخت فرهنگی روسیه نام گرفته است.
این شهر که به مدت دو سده پایتخت روسیه بوده است، بین سال های ۱۹۱۴ تا ۱۹۲۴ میلادی پتروگراد نام داشته و در زمان حکومت اتحاد جماهیر شوروی به مدت ۶۷ سال (از سال ۱۹۲۴ تا ۱۹۹۱) لنینگراد خوانده می شده است.

سَنْ پِتِرْزْبورْگ (St Petersburg)
کلیسای مرکز ناحیۀ سن پترزبورگ، در فدراسیون روسیه، در رأس خلیج فنلاند، با ۴,۵۸۲,۳۰۰ نفر جمعیت (۲۰۰۳). صنایع آن عبارت اند از کشتی سازی، نساجی، و تولید ماشین آلات و مواد شیمیایی. در ۱۹۱۴ پتروگراد، و از ۱۹۲۴ تا ۱۹۹۱ لنینگراد نام داشت، سپس به نام اصلی خود بازگشت. سن پترزبورگ، واقع در زمینی پست و تالابی، با مصب های رود نوا به چند قسمت تقسیم شده است؛ رود مزبور آن را به دریاچۀ لادوگا متصل می کند. هوای آن بسیار سرد است. با احداث آبراه کشتی رو ( ۱۸۷۵ ـ ۱۸۹۳) تا بالتیک، به دریابندر تبدیل شد. این شهر همچنین با رود و آبراه به دریاهای خزر و سیاه متصل است. در ۱۹۷۵، ارتباط دریایی با دریای سفید در نزدیکی بلومورسک، از طریق دریاچه های اونگا ولادوگا، کامل شد؛ درنتیجه به نیروی دریایی اجازه می داد بدون ردیابی ناتو وارد دریای بارنتس شود. سن پترزبورگ دارای بلوارهای وسیع است و معماری آن شهرت دارد. بیشتر بناهای باروک و کلاسیک آن متعلق به قرن ۱۸ و اوایل قرن ۱۹، در جنگ جهانی دوم آسیب ندیدند. موزه های آن عبارت اند از کاخ زمستانی، اقامتگاه تزارها تا ۱۹۱۷؛ موزۀ اِرمیتاژ؛ موزۀ روسی (کاخ میخائیل سابق)، و کلیسای جامع سنت آیزاک. قلعۀ سنت پطرس وسنت پُل، در جزیرۀ نِوا، قدیمی ترین بنای این شهر است و اکنون زندان سیاسی است. دانشگاه آن در ۱۸۱۹ تأسیس شد. پطر کبیر سن پترزبورگ را در ۱۷۰۳ به منزلۀ راه خروجی به بالتیک ساخت و از ۱۷۱۲ در آن اقامت گزید. این شهر پایتخت امپراتوری روسیه (۱۷۰۹ ـ ۱۹۱۸) و مرکز همۀ جنبش های انقلابی اصلی، از دکابریست ها در ۱۸۲۵ گرفته تا انقلاب ۱۹۱۷، بود. شهر در زمان هجوم آلمان در جنگ جهانی دوم، از ۳۰ اوت ۱۹۴۱ تا ۲۷ ژانویۀ ۱۹۴۴، دربرابر محاصره و بمباران ها مقاومت کرد. نیروی هوایی آلمان (لوفت وافه) بیش از ۱۰۰ هزار بمب و ۱۵۰ هزار تا ۲۰۰ هزار گلوله توپ بر شهر فروریخت، اما بیشتر تلفات (حدود ۱.۳ تا ۱.۵ میلیون نفر) ناشی از گرسنگی و سرما بود. پاتک های شوروی از ۱۹۴۳ آغاز شد، اما محاصره تا ۱۹۴۴ ادامه یافت. در ژوئن ۱۹۹۱، ۵۵ درصد از ساکنان شهر با نام تزاری سن پترزبورگ، موافق و ۴۳ درصد مخالف بودند؛ در سپتامبر ۱۹۹۱، پارلمان آن را تأیید کرد. یک ماه پیش از آن، آناتولی سوبچاک، شهردار، و هزاران شهروند از تلاش برای کودتا برضد میخائیل گورباچف، رهبر شوروی، جلوگیری کرده بودند.

سن پترزبورگ دومین شهر بزرگ روسیه پس از مسکو با پنج میلیون جمعیت در ۲۰۱۲ و از بندرهای مهم روسیه در دریای بالتیک است.
• «لنینگراد چندین بار به محاصرهٔ ضدِّ-انقلابی ها درآمد ولی هرگز تسلیم نشد. این شهر گهواره انقلاب است. لنینگراد گهوارهٔ پیروزی بر قوای فاشیسم هیتلری است.» سرنوشت رمان، ص ص ۲۲ -> کنستانتین فدین