کلمه جو
صفحه اصلی

ویلنیوس

فارسی به انگلیسی

vilnius

دانشنامه عمومی

ویلنیوس (به لیتوانیایی: Vilnius) پایتخت و بزرگترین شهر کشور لیتوانی است. این شهر در طول تاریخ و در زبان های متفاوت با نام های متفاوتی شناخته شده است. معروف ترین نام غیر لیتوانیایی لهستانی: Wilno، بلاروسی: Вiльнюс, Вiльня، آلمانی: Wilna، لتونیایی: Viļņa، به زبان ییدیش: ווילנע (Vilne) است.این شهر ۵۶۰٬۱۹۰ نفر جمعیت دارد.Antakalnis Fabijoniškės گریگیشکس Justiniškės Karoliniškės Lazdynai Naujamiestis Naujininkai Naujoji Vilnia PaneriaiPašilaičiaiPilaitėRasosŠeškinėŠnipiškėsورکییVilkpėdėSenamiestis (Old Town)ViršuliškėsŽirmūnaiŽvėrynas
ویلنیوس یک مرکز شهر تاریخی دارد و یکی از قدیمی ترین دانشگاه های این بخش از اروپا در این شهر قرار دارد. ویلنیوس در سال ۲۰۰۹ به همراه لینتز پایتخت فرهنگی اروپا شد. ویلنیوس را اورشلیم شمال، و آتن لیتوانی نیز لقب داده اند. نام این شهر از نام رودخانه ویلنیا گرفته شده است.
رومانس باتورا تاریخ شناس این شهر را با نام وروتا یکی از پادشاهان لیتوانی که در سال ۱۲۵۳ میلادی در قلعه مینداگاس تاجگذاری کرد نام می برد.در دوران پادشاهی ویتنیس شهر از سکونتگاه تجاری به وجود آمد و اولین کلیسا کاتولیک فرانسیسی در آن ساخته شد.
نام شهر برای نخستین بار در نامه دوک بزرگ گدیمیناس به یهودیان ساکن در شهرهای آلمان شد و همین طور به پاپ جان بیست و دوم برای دعوت به اقامت در این شهر نام برده. این نامه ابهام ها را در مورد پایتخت بودن ویلینیوس در آن زمان را بر طرف می کند. قلعه قدیمی تراکای اولین محل اقامت دوک بزرگ لیتوانی بود.

دانشنامه آزاد فارسی

ویلْنیوس (Vilnius)
نمایی از شهر (به آلمانی ویلنا؛ به لهستانی ویلنو) پایتخت لیتوانی، بر ساحل رود نریس، با ۵۴۳,۵۰۰ نفر جمعیت (۲۰۰۳). تقاطع مهم راه آهن و مرکز تجاری است. صنایع آن عبارت اند از تولید وسایل برقی، پارچه، مواد شیمیایی و غذایی، و چو ب بری. ویلنیوس، از ماندگاه کوچکی در قرن ۱۰م، به پایتخت لیتوانی در ۱۳۲۳ م تبدیل شد. از ۱۵۶۹ تا ۱۷۹۵ که به روسیه منضم شد، تحت کنترل لهستان بود، و در آن سال، فرماندار کل استان های لیتوانی و بلاروس (روسیه سفید) در این شهر اقامت داشت. در قرون ۱۷ تا ۱۹، مرکز اصلی فرهنگ یهودی در اروپا بود. در پایان جنگ جهانی اول لهستان و لیتوانی ادعای مالکیت آن را داشتند. شهر مزبور در ۱۹۱۸ به اشغال روس ها درآمد و فوراً به لیتوانی مستقل تبدیل شد. اما، لهستان در اواخر آن سال شهر را اشغال کرد و تا ۱۹۳۹ که ضمیمۀ شوروی شد، در اختیار لهستان بود. نیروهای اشغال گر آلمانی (۱۹۴۱ـ۱۹۴۴) جمعیت یهودی شهر را نابود کردند. پس از تصرف مجدد آن به دست ارتش سرخ، مرکز جمهوری شوروی لیتوانی شد. این شهر مرکز فعالیت های لیتوانیایی ها برای کسب استقلال از شوروی (۱۹۸۹ـ۱۹۹۱) بود، و پس از استقلال در ۱۹۹۱ پایتخت کشور شد. آکادمی علوم لیتوانی و یک دانشگاه (تأسیس ۱۵۷۹) در ویلنیوس قرار دارد. این شهر دارای بناهای معماری باشکوه از قرون ۱۴م تا ۱۹ است.


کلمات دیگر: